Ασκήσεις για την επόμενη ημέρα

Κύριος στόχος της Τουρκίας στη διαχείριση της συριακής κρίσης είναι να ελέγξει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό την κατάσταση πραγμάτων στην μετά Άσαντ εποχή. Ταυτίζεται, συνεννοείται με ισχυρές πρωτεύουσες με επιρροή στα πράγματα έτσι που να ενεργεί ως «πρωταγωνιστής» της πολιτικής πίεσης επί του καθεστώτος Άσαντ. Η πολιτική αυτή ως τώρα αποδίδει αφού όλες οι δυνάμεις διεθνώς που επιθυμούν την απομάκρυνση Άσαντ συνδέονται με την τουρκική εξωτερική πολιτική επί του εδάφους. Όλα όμως κρέμονται από μια κλωστή: το κουρδικό εξακολουθεί να τέμνει την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αφού κάθε κομμάτι της διαθέτει εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες αυτονομίας- κατά σειρά αξιολόγησης οι κούρδοι στην Τουρκία και το ΕΚΚ, οι κούρδοι στο Ιράκ (Κιρκούκ) και τώρα στη Συρία ως κομμάτι της εξέγερσης τώρα και στη «μεταάσαντ» εποχή.

Ουδείς μπορεί να προβλέψει την τροπή των πραγμάτων μετά την πτώση του καθεστώτος. Έως τώρα καταγράφονται 23 χιλιάδες νεκροί  σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ 50 χιλιάδες σύριοι πρόσφυγες έχουν βρει καταφύγιο στην Τουρκία. Στις 16 Αυγούστου ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας αποφάσισε την διαγραφή της Συρίας από τον Οργανισμό.

Σε αυτό το ρευστό σκηνικό η Άγκυρα επιχειρεί να εποπτεύσει ένα απρόβλεπτο σκηνικό με κλειστή στρόφιγγα το κουρδικό της Συρίας. Δύσκολο έργο αφού με την πτώση Άσαντ οι εκλογές, όσο πολύπλοκες ή και πιεστικές μπορεί να είναι, σημαίνουν ότι οι κοινωνικές και εθνοτικές  δυνάμεις θα μπορέσουν να εκφραστούν με κομματικά σχήματα και σχετική εκλογική επιρροή -αλεβίτες, σουνίτες, κούρδοι. Το «κυνήγι» του κουρδικού ζητήματος από την Άγκυρα δεν έχει λύσει τα κοινά και διαφορετικά προβλήματα σε κάθε χώρα. Συνεπώς η Τουρκία αντιμετωπίζει με ανησυχία κάθε τι που συνδέεται με το κουρδικό και κάθε σχεδιασμός της στο θέμα κάθεται πάνω σε ένα ιστορικό ναρκοπέδιο με μη προβλέψιμες εξελίξεις.

Η ΕΕ έχει υστέρηση στα συμπαγή ζητήματα εξωτερικής πολιτικής αλλά ταυτόχρονα διαθέτει ισχυρά εργαλεία εξωτερικής επιρροής (πολιτικά, οικονομικά, κύρος, αποφάσεις κορυφής, κυρώσεις) για να ασκήσει την επιρροή της στο να γίνουν βήματα προόδου: η διεύρυνση των δικαιωμάτων των κούρδων στην Τουρκία προέκυψε και από την ανάπτυξη της ευρωτουρκικής διαδρομής. Σήμερα η αποχώρηση Άσαντ και η συνεργασία σημαντικών δυνάμεων – με την συμμετοχή της ΕΕ- αποτελεί μια εφικτή λύση για την αυριανή Συρία με στόχο τη δημιουργία ενός καλύτερου πολιτικού περιβάλλοντος στηριγμένου στην ελεύθερη θέληση των πολιτών της Συρίας.