Χάγη καλεί Νίμιτς…

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με ψήφους 15 υπέρ και μία κατά,  έκανε δεκτή την προσφυγή των Σκοπίων κατά της Ελλάδας για παραβίαση της «Ενδιάμεσης Συμφωνίας» σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση στις 5 Δεκεμβρίου. Η προσφυγή είχε άμεση σχέση με στοιχεία από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 όταν η Αθήνα εμπόδισε την ένταξη των Σκοπίων στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Το Δικαστήριο της Χάγης έκρινε ότι η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 11 της «Ενδιάμεσης Συμφωνίας» αφού το άρθρο αυτό προέβλεπε ότι η Ελλάδα δεν θα φέρει αντίρρηση στην είσοδο των Σκοπίων σε διεθνείς οργανισμούς εφόσον το κράτος αυτό θα υποβάλλει αίτηση με το όνομα «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, FYROM». Στην απόφασή του το Δ.Δ. της Χάγης αναφέρει ότι το κράτος των Σκοπίων έχει δικαίωμα να θέτει υποψηφιότητα σε οργανισμούς όπου η επιλογή των μελών γίνεται με ψηφοφορία.

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Λ.  Παπαδήμος μετά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης δήλωσε «την  ετοιμότητά της Ελλάδας για συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας..η Ελλάδα παραμένει απόλυτα σταθερή στις θέσεις αυτές και μετά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης». Το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών σε ανακοίνωσή του θεωρεί ότι «η απόφαση της Χάγης δεν παρακάμπτει τη διαδικασία επίλυσης του ονόματος υπό την εποπτεία του ΟΗΕ».

Ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών Μ. Νίμιτς δήλωσε ότι βρίσκεται σε τακτική επαφή με τις δύο κυβερνήσεις και τις κάλεσε να θεωρήσουν την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης ως «μία ευκαιρία να σκεφτούν εποικοδομητικά για τις αμοιβαίες σχέσεις τους και να εξετάσουν μία νέα πρωτοβουλία για να φθάσουν σε λύση του προβλήματος. Ενημέρωσα τα δύο μέρη ότι είμαι έτοιμος να εργαστώ μαζί τους στην πρώτη ευκαιρία και να συστήσω την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την εξεύρεση μόνιμης λύσης».

Εκτιμώ ότι η ουσία βρίσκεται στο κατά πόσο υπάρχει έδαφος για μια «τελική» προσπάθεια από τον Μ. Νίμιτς. Το θέμα έχει εξαντληθεί στο διαδικαστικό μέρος και αυτό που έχει σημασία είναι οι συσχετισμοί δύναμης στις δύο χώρες και η αποφασιστικότητα να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση με αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.  Η απόφαση της Χάγης μπορεί -υπό προϋποθέσεις- να βοηθήσει. Η πλειοψηφία και στις δύο χώρες είναι ώριμη για έναν αμοιβαίως αποδεκτό συμβιβασμό που θα τύχει της ανάλογης πολιτικής υποστήριξης. Προβλήματα και δυσκολίες πάντα θα υπάρχουν. Προσωπικά υποστήριξα τη «σύνθετη ονομασία» του κράτους των Σκοπίων με άρθρο μου στον «Φιλελεύθερο» στις 17 Νοεμβρίου 1992.  Σήμερα εκτιμώ ότι η διαδικασία γύρω από το σκοπιανό δεν μπορεί να παραμείνει ανοικτή επ’ άπειρον γιατί θα δημιουργεί διαρκώς και νέες πολυπλοκότητες. Το απρόβλεπτο, η αστάθεια που δημιουργεί η οικονομική κρίση, οι αλλαγές στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, δείχνουν ότι η Ελλάδα –κάτω από τους όρους που διαμόρφωσαν οι τελευταίες της κυβερνήσεις- χρειάζεται να κλείσει επωφελώς για την ίδια ένα πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής.