Έκθεση με βαρύτητα.

Η Έκθεση Προόδου της Τουρκίας όπως δόθηκε στη δημοσιότητα στις 14 Οκτωβρίου αποτελεί ένα ντοκουμέντο με ευρωπαϊκή σφραγίδα. Σε 100 περίπου σελίδες αποτυπώνει με ακρίβεια την τουρκική ιδιομορφία: καταγράφει την πρόοδο που έχει επέλθει στην τουρκική κοινωνία αλλά και με σαφήνεια σημειώνει και τις σημαντικές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στη διαδικασία της προσαρμογής. Κάθε αναγνώστης της έκθεσης παρατηρεί τα πιο κάτω:

Α Πίσω από τις λέξεις βρίσκεται ο κωδικός ΕΕ: ο πρόοδος είναι αργή, όλα κυλούν σε ρυθμούς χελώνας αλλά η ΕΕ λέει μέσα από την Έκθεση Προόδου να συνεχιστεί η πορεία, η πόρτα που άνοιξε η 3η Οκτωβρίου 2005 να παραμείνει ανοικτή. Η διαδικασία αυτή θα κρατήσει ακόμα 7 με 8 χρόνια, αν συνεχιστούν οι σημερινοί ρυθμοί και δεν προκύψει κάποια περιπλοκή στο εσωτερικό της Τουρκίας.

Β Πλήθος από στοιχεία της εσωτερικής πολιτικής ζωής στην Τουρκία βγαίνουν στο φως και τοποθετούνται στη λίστα των προϋποθέσεων αυτής της πορείας. Θέματα σημαντικά όπως η ελευθερία της έκφρασης, η συνδικαλιστική δράση, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, οι αλλαγές στην παιδεία, η κατάσταση στις φυλακές.

Γ Στα θέματα που αφορούν την Κύπρο ξεχωρίζει η φράση που καλεί την Τουρκία «να υποστηρίξει έμπρακτα» τις διακοινοτικές συνομιλίες ώστε να φθάσουν σε θετικό αποτέλεσμα. Αναμφίβολα πολύ επιεικής φράση, δείγμα, πιθανώς, των προθέσεων της ΕΕ να δώσει πίστωση χρόνου για να διαπιστωθεί πού ακριβώς θα οδηγήσει η σημερινή προσπάθεια για επίλυση του κυπριακού στη Λευκωσία.

Δ Θετικά αποτυπώνει η ΕΕ ορισμένα ανοίγματα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας όπως η σύναψη διπλωματικών σχέσεων με την Αρμενία, η προώθηση των αγωγών ενέργειας στην γύρω περιοχή της και τα μερικά ανοίγματα στους κούρδους.

Ε Είναι ένα κείμενο που μπορεί να δώσει μια κατεύθυνση για το τι θα περιλαμβάνει η αξιολόγηση της τουρκικής υποψηφιότητας τον προσεχή Δεκέμβριο στη Σύνοδο Κορυφής. Κριτική στις καθυστερήσεις αλλά και πόρτα ανοικτή για να δώσει πιο μεγάλη ταχύτητα στις μεταρρυθμίσεις.

ΣΤ Η Κύπρος χρειάζεται να παρακολουθήσει τις ζυμώσεις και να επηρεάσει με ιδέες τα κείμενα. Μπορεί να αξιοποιήσει όλα τα διπλωματικά εργαλεία που της παρέχει η ιδιότητά της ως κράτος-μέλος της ΕΕ, με βασικό γνώμονα την διαφοροποίηση της τουρκικής στάσης στις συνομιλίες για επίλυση του κυπριακού σε σημαντικά θέματα όπως λ.χ. εγγυήσεις, ασφάλεια με στόχο το ξεπέρασμα των αδιεξόδων με τη σφραγίδα της ΕΕ.