ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΟ
ΚΑΡΑΜΠΑΧ
Λάρκος Λάρκου
Δεν είναι εύκολο
να επιλυθούν προβλήματα που η ιστορική τους βάση χάνεται στο βάθος του χρόνου.
Τραχείς λαοί, εκπαιδευμένοι στην σύγκρουση, ορεσίβιοι πληθυσμοί, με πάθη, προκαταλήψεις,
πολεμικές περιπέτειες. Αρμένιοι και Αζέροι είναι στα μαχαίρια για την περιοχή Νακόρνο-Καραμπάχ, μια περιοχή που ανήκει εδαφικά στο Αζερμπαϊτζάν και η οποία κατοικείται από
Αρμενίους. Η περιοχή αυτή αποσχίσθηκε από το Αζερμπαϊτζάν και προκάλεσε
πολεμικές συγκρούσεις με 30.000 χιλιάδες νεκρούς και ένα εκατομμύριο πρόσφυγες.
Ο πόλεμος τέλειωσε αλλά η ειρήνη δεν ήρθε. Από το 1994 ζει υπό καθεστώς
αυτονομίας χωρίς διεθνή αναγνώριση-πλην εκείνης της Αρμενίας.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Ν. Μεντβέντεφ
κάλεσε στη Μόσχα τους προέδρους της Αρμενίας Σ. Σαρκισιάν
και του Αζερμπαϊτζάν Ι. Αλίεφ για να συζητήσουν τρόπους
επίλυσης της σύγκρουσης. Η είδηση ήταν καλή μετά τη συνάντηση στις 2 Νοεμβρίου.
Οι δύο πρόεδροι υπέγραψαν διακήρυξη για τον «Ειρηνικό Διακανονισμό» της
σύγκρουσης γύρω από το Ναγκόρνο- Καραμπάχ. Ο ρώσος
πρόεδρος ανακοίνωσε ότι ο «θύλακας θα τελεί υπό καθεστώς διεθνών εγγυήσεων, ενώ
θα συνεχιστούν οι διεργασίες με στόχο τον ειρηνικό διακανονισμό στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ». Κλειδί της συμφωνίας απετέλεσε η
συμφωνία ανάμεσα στους προέδρους Σαρκισιάν και Αλίεφ πάνω στη βάση «της ανάπτυξης διεθνών εγγυήσεων, που ο
χαρακτήρας τους, από τη νομική σκοπιά, θα είναι δεσμευτικός, για όλες τις
πτυχές της διένεξης και σε όλα τα χρονικά στάδια της επίλυσής της» ( εφ/δα «Πολίτης», 3/11).
Υπάρχουν προβλήματα τα οποία οδηγούνται σε επίλυση με
κύριο χαρακτηριστικό την ωριμότητα των ενδιαφερομένων πλευρών και δευτερευόντως
την εξωτερική βοήθεια όπως λ.χ. η συμφωνία για
επίλυση του ιρλανδικού. Υπάρχουν προβλήματα με πιο σκληρή διαδρομή στα οποία οι
ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι λαοί συναινούν στην αναζήτηση εξωτερικών/διεθνών
εγγυήσεων όπως η συμφωνία στις 2 Νοεμβρίου γύρω από την τελική τύχη του Νακόρνο-Καραμπάχ.
Κάθε διεθνής σύγκρουση είναι διαφορετική από κάποια άλλη.
Δεν υπάρχουν φωτοτυπίες στις διαδικασίες επίλυσης. Ωστόσο, είναι φανερό ότι
καμία διεθνής σύγκρουση, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, δεν επιλύεται σε
σύγκρουση με το διεθνοπολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο
εξελίσσεται.