“Οδηγός επιβίωσης” στη Νέα Τάξη
Η 9η Μαΐου είναι μια εξαιρετικά σημαντική επέτειος. Διπλή, επίκαιρη, διαχρονική. Την ίδια ημέρα, το 1945 συνθηκολόγησε ο Χίτλερ απέναντι στις δυνάμεις των συμμάχων. Και πέντε χρόνια αργότερα, το 1950, τέθηκαν οι θεμέλιοι όροι για την οικοδόμηση της κοινής ευρωπαϊκής πορείας (Ημέρα Σούμαν). Δυο ιστορικές σελίδες, που συνδέονται απολύτως μεταξύ τους. Η δεύτερη είναι η απάντηση στην πρώτη. Μέσα από τα ερείπια και την τραγωδία του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, έρχονται τα πρώτα δειλά βήματα (ΕΚΑΧ) για να εξελιχθεί η πολεμική απειλή, ως πρώτη προϋπόθεση για τις καλύτερες ημέρες στη Γηραιά Ήπειρο. Οι πολιτικές δυνάμεις στην πατρίδα μας αγνόησαν τη διπλή επέτειο της 9ης Μαΐου. Μόνη εξαίρεση το ΑΚΕΛ το οποίο με μια ανακοίνωση του καλύπτει τη μια εκ των δυο, αυτή της συνθηκολόγησης του Χίτλερ. Στο πρώτο σκέλος της ανακοίνωσης του ΑΚΕΛ κατατίθεται ο δίκαιος και πρέπων έπαινος προς τους κύπριους αντιφασίστες, οι οποίοι με τη συμμετοχή τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έβαλαν το δικό τους λιθάρι στην ανατροπή του απαίσιου τέρατος του ναζισμού. Στο έτερο σκέλος της ανακοίνωσης υπάρχουν αναφορές και θέσεις του ΑΚΕΛ που ενδεχομένως να αποτελούν μια πρόκληση για αντίλογο. Μια συζήτηση πάνω στις σύγχρονες μορφές των διεθνών σχέσεων, την Παλαιά και τη Νέα Τάξη.
ΑΚΕΛ: «Σήμερα, 55 χρόνια μετά το τέλος του Πολέμου, οι ΗΠΑ και οι στενοί σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ επιχειρούν να επιβάλουν τη δική τους νέα διεθνή Τάξη Πραγμάτων…».
ΣΧΟΛΙΟ: Οι διεθνείς σχέσεις για πολλούς αιώνες βασίζονταν στις ισορροπίες δυνάμεων, στην ισχύ που προκύπτει από τα μεγέθη των στρατιωτικών, οικονομικών και τεχνολογικών ισοζυγίων. Η Νέα Τάξη δε γεννήθηκε πριν 10 χρόνια. Και η Παλαιά Τάξη (ψυχρός πόλεμος) εμπεριείχε τα χαρακτηριστικά της εισβολής, του τρόμου και της πυρηνικής ισορροπίας. Διατηρούσαν έτσι τον «μη πόλεμο» ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ.
ΑΚΕΛ: «Μοναδική επιλογή της ανθρωπότητας και των δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων σε όλο τον κόσμο είναι η επιλογή της αντίστασης στους πλανητάρχες…».
ΣΧΟΛΙΟ: Ο κόσμος, πράγματι, για να γίνει πιο ισορροπημένος χρειάζεται άλλες επιλογές. Μια ρεαλιστική επιλογή είναι η Ε.Ε., ως παράγοντας διεθνούς ισχύος, στον βαθμό που θα ενισχύει την αμυντική εξωτερική της οντότητα. Αυτό δεν είναι εύκολο, ούτε θα γίνει αύριο το πρωί. Υπάρχει άλλη πρόταση στον ορίζοντα; Και εάν ναι, ποιοι, με ποιους και πώς;
ΑΚΕΛ: «Είναι η επιλογή του αγώνα, σε ένα κόσμο ειρηνικό που θα στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο, την πραγματική δημοκρατία, την κοινωνική πρόοδο….»
ΣΧΟΛΙΟ: Οι ευρωπαϊκοί λαοί στο σύνολό τους έχουν απαντήσει σε αυτή την πρόκληση. Θεωρούν ως την πιο εφικτή μορφή αγώνα, τον αγώνα για την ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία. Είναι για αυτό που όλα τα αριστερά κινήματα της Α. Ευρώπης και των Βαλκανίων, υποστηρίζουν την ενσωμάτωση των χωρών τους στα συστήματα ασφαλείας αυτής της Ευρώπης, στην ΚΕΠΠΑ με τις πολλές αδυναμίες της και τις περισσότερες προσδοκίες στο μέλλον. Δηλαδή οι προοδευτικές δυνάμεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο δεν συμμερίζονται τις ανησυχίες του ΑΚΕΛ, επιλέγουν δρόμους ευρωπαϊκούς, κάνουν μικρά βήματα στην πραγματικότητα και όχι άλμα σε ένα κενό, που άλλωστε δεν υπάρχει επειδή και η ίδια η Ρωσία συναντάται στους διαδρόμους του ΝΑΤΟ για τη δική τους «Ειδική Σχέση».
ΑΚΕΛ: «Παραγκωνισμός (από τη Νέα Τάξη) του διεθνούς δικαίου, ποδηγέτηση των Ηνωμένων Εθνών, κυνική επιβολή γεωστρατηγικών συμφερόντων, ακόμα και με τη βία των όπλων…».
ΣΧΟΛΙΟ: Είναι δίκαιη η κριτική του ΑΚΕΛ, καθώς φωτογραφίζει την παράλογη πρακτική των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας. Όμως το διεθνές δίκαιο και ο ρόλος του ΟΗΕ, έχουν άμεση και πολυδιάστατη σχέση με τους πραγματικούς συσχετισμούς δυνάμεων, την ισχυρή άμυνα, τις διεθνείς συμμαχίες, την ενίσχυση των διεθνών μας ερεισμάτων. Τα γεωστρατηγικά συμφέροντα ως κύριο παράγοντα των διεθνών σχέσεων τα έχει διδάξει στο παγκόσμιο χωριό ο Θουκυδίδης, ήδη από τα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου και ασφαλώς δεν διαμορφώνονται τα τελευταία χρόνια.
Επιλογικά, τα ζητήματα που αφορούν τις διεθνείς ισορροπίες και τις στρατηγικές επιλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκα και δεν έχουν καμιά σχέση με ανέξοδες καταγγελίες. Γι’ αυτό και απαιτούν σφαιρικές αναλύσεις, ψυχρές και ψύχραιμες εκτιμήσεις, πολιτικές αποφάσεις που θα οδηγούν σε ενίσχυση / βελτίωση της διεθνούς παρουσίας της Κύπρου. Κανένας δεν χαρίζει τίποτε σε κανένα. Μπορούμε όμως, να διεκδικούμε αυτό που μας αναλογεί. Η ολοένα και ισχυρότερη Κυπριακή Δημοκρατία (αμυντικά, οικονομικά, θεσμικά, τεχνολογικά) είναι η κύρια σταθερά πάνω στην οποία μπορείς να οικοδομήσεις όλα τα άλλα. Στη μοναδική υπερδύναμη, τις ΗΠΑ, χρειάζεται να προστεθούν νέες ισορροπίες ισχύος, να γίνει ο πλανήτης πολυκεντρικός, να αφαιρεθούν δυνάμεις από την αλαζονεία των ΗΠΑ. Αυτό ρεαλιστικά σημαίνει περισσότερο μικρά βήματα στην ΚΕΠΠΑ, ανάδειξη του ευρωπαϊκού πόλου ως βασικής συνιστώσας στις ισορροπίες δυνάμεων, αυτόνομη ευρωπαϊκή φωνή. Δύσκολος στόχος, δυσκίνητος, ορισμένες φορές και αντιφατικός, αλλά δεν υπάρχει στον ορίζοντα άλλος που να ενδιαφέρει την Κυπριακή Δημοκρατία.
Εφημερίδα, Πολίτης, 2000