το γκάλοπ στο ΠΑΣΟΚ

Οι δημοτικές εκλογές στην Ελλάδα (7 και 14 Νεμβρίου) υπήρξαν εξόχως πολιτικές. Μέσα σε ένα φορτισμένο κλίμα η συζήτηση περιεστράφη σε οτιδήποτε άλλο, εκτός από την ουσία της αναμέτρησης που ήταν οι πολιτικές των κομμάτων γύρω από την ΤΑ. Η ΝΔ επέλεξε να μετατρέψει τις δημοτικές εκλογές σε γκάλοπ για την οικονομική κατάσταση της χώρας και να μεταφέρει στους ώμους του ΠΑΣΟΚ την ευθύνη για αυτήν. Ο Γ. Παπανδρέου αντέδρασε ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης, «αλλιώς εκλογές». Οι δύο γύροι είχαν ενδιαφέρον. Τι ψήφισαν οι πολίτες στους δύο γύρους; Κατά την άποψή μου,  επέλεξαν τα εξής βασικά:

1 Το ΠΑΣΟΚ είχε σημαντικές απώλειες στον Α γύρο (μείον 1 εκατομύριο ψήφοι σε σχέση με το 2009) αλλά κράτησε την πρώτη θέση με 2  έως 3% διαφορά από τη ΝΔ. Οι πολίτες έδωσαν ψήφο στήριξης στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά με κριτική διάθεση, με προειδοποίηση. Η κυβέρνηση υφίσταται φθορά αλλά διαθέτει αποθέματα.

2 Η ΝΔ κέρδισε πόντους σε σχέση με το 2009 (μείωση σε 2 με 3% της διαφοράς των δέκα μονάδων από το ΠΑΣΟΚ) αλλά όχι τόσους που να δείχνουν διάθεση του εκλογικού σώματος για εμπιστευτεί τον Α. Σαμαρά. Μέσα στον κύκλο της αποχής εμφάνισε αριθμητική πτώση σε σχέση με το 2009 της τάξης του μισού εκατομυρίου ψήφων. Άρα βελτίωσε τη θέση της χωρίς να πείσει ότι αποτελεί εναλλακτική λύση.

3 Σάρωσε η αποχή με ποσοστά της τάξης του 55%. Οι πολίτες είπαν «αρκετά, θέλουμε κάτι καλύτερο, απέχουμε». Θεωρώ ότι αυτό υπήρξε μια κλασική μορφή αποδοκιμασίας για όσα δεν αρέσουν στην άσκηση της πολιτικής και σήμερα βρήκαν την έκφρασή τους στο υψηλότατο ποσοστό αποχής. Αν ερμηνευτεί αλλιώς, μπορεί να είναι ένα θετικό σήμα για όσους ενδιαφέρονται να δουν την πολιτική με έναν πιο δημιουργικό τρόπο.

4 Θεωρώ ως πολύ θετική εξέλιξη την εκλογή του Γ. Καμίνη ως δημάρχου Αθήνας και του Γ. Μπουτάρη ως δημάρχου Θεσσαλονίκης. Δύο πρόσωπα με αυτονομία σκέψης, με γνώσεις, με θέληση για αλλαγές, με δυνατότητες να κάνουν συμμαχίες. Η συντηρητική παράταξη που έλεγχε για δεκαετίες τους δύο δήμους οδήγησε τα δημοτικά πράγματα σε μαρασμό. Σήμερα οι πολίτες ψήφισαν διαφορετική πορεία.

5 Η μετεκλογική κατάσταση δίνει ανάσες στο ΠΑΣΟΚ και τον Γ. Παπανδρέου να αντιμετωπίσουν τα οξύτατα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Τα πράγματα εξελίσσονται κατά τρόπο ιδιαιτέρως πολύπλοκο και κάθε μέρα που περνά προσθέτει δυσχέρειες. Ο στόχος της ανάκαμψης έχει επιτευχθεί μερικώς, αλλά το πέλαγος των προβλημάτων παραμένει ανοικτό Είναι, επομένως, πολύ σημαντικό το ότι η ψήφος στις δημοτικές εκλογές απέτρεψε πιθανές εκλογικές περιπέτειες και έδωσε σταθερότητα. Αυτό το σημείο με τις παρούσες οικονομικές συνθήκες, ίσως, κριθεί στο χρόνο ως  ένα δείγμα σοφής εκλογικής συμπεριφοράς.