Η ευκαιρία του Δεκέμβρη
Τα στάδια είναι γνωστά, οι διαδικασίες λειτουργούν, άρα ο Δεκέμβρης είναι τώρα. Η Τουρκία ζητά να πάρει χρονοδιάγραμμα για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών από την Ε.Ε. και οι δύο πλευρές ήδη ετοιμάζουν τα κείμενα τους. Τον προσεχή Οκτώβριο ετοιμάζεται από το επιτελείο του επιτρόπου για τη διεύρυνση Γκ. Φερχόϊγκεν η τελική έκθεση προόδου για την Τουρκία και με βάση αυτή την έκθεση η Σύνοδος Κορυφής του Δεκεμβρίου θα πάρει την τελική απόφαση.
Αυτό το ευρωτουρκικό ταγκό, προσφέρει μια σημαντική δυνατότητα για την Κύπρο.
Είναι εξίσου σημαντική με άλλες ανάλογες πολιτικές διασυνδέσεων που έχουν γίνει με επιτυχία στο παρελθόν (6 Μαρτίου, Ελσίνκι). Αυτή η διασύνδεση θα προκύψει εάν η Λευκωσία σχεδιάσει με πολιτικούς όρους την επιθυμία της για την επίλυση του κυπριακού
Το κυπριακό δεν θα γίνει μέρος του κειμένου συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας, έτσι, γενικά και αόριστα. Αυτό που προσφέρει αυτή η συγκυρία είναι η πολιτική δέσμευση της Άγκυρας σε επίσημη διαβούλευση με τη θεσμική Ε.Ε. ότι θα υλοποιήσει τους όρους και τις πρόνοιες μιας πορείας επίλυσης του κυπριακού. Αυτό είναι προϊόν ενός αιτήματος της Λευκωσίας, κατά συνέπειαν ο χρόνος δίνει αυτή την ευχέρεια ώστε η Άγκυρα με συμφωνία Βρυξελλών να αναλάβει ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, εκείνες που δίνουν επιπρόσθετες εγγυήσεις εφαρμογής των σταδίων της λύσης. Τα κείμενα ετοιμάζονται, ο Οκτώβρης θα φωτογραφίζει τις βασικές αρχές του Δεκέμβρη, άρα εάν η Λευκωσία έχει καθαρή συνεννόηση με τον ιστορικό χρόνο, οφείλει να κινηθεί από τώρα. Η αξιοποίηση του κειμένου συμπερασμάτων του Ευρωπαικού Συμβουλίου που θα συμφωνηθεί τον προσεχή Δεκέμβριο έχει τις δυνατότητες να είναι ένας μηχανισμός παρακολούθησης από τις Βρυξέλλες της συμπεριφοράς της Αγκυρας σε σχέση με την πιστή εφαρμογή των κειμένων για το κυπριακό. Να επιδιώξουμε να είναι δεσμευτικό μέρος του ευρωτουρκικού διαλόγου.
Εάν ξεπεραστεί ο Δεκέμβριος, σημαίνει πραγματική αποσύνδεση του κυπριακού από την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, πορεία δηλαδή στο άγνωστο, στο τυχαίο, στο μοιραίο.
Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το ότι ο χρόνος περνά , αλλά δεν βλέπουμε ούτε το Εθνικό Συμβούλιο, ούτε την Κυβέρνηση να αναπτύσσουν κάποιες πρωτοβουλίες..
Ας θυμηθούμε εδώ ότι τα σχέδια της Αθήνας για τη Σύνοδο Κορυφής στο Ελσίνκι (Δεκέμβριος, 1999) ανακοινώθηκαν δημοσίως από τον Γ. Κρανιδιώτη στις 12 Ιουλίου 1999…
Άρα να υπάρχει κατάλληλος χρόνος για να πείσεις, να έχεις συμμάχους, να γνωρίζεις (κυρίως) τους συσχετισμούς και τις θέσεις των βασικών παικτών μέσα στην ΕΕ για το κυπριακο.
Οι πρωτοβουλίες με ορίζοντα τον Δεκέμβρη πρέπει να έχουν καθαρή σκέψη, σαφείς στόχους, ρεαλιστικές επιδιώξεις. Στην κορυφή αυτών των επιδιώξεων μπορεί να βρίσκεται μια καλά επεξεργασμένη πρόταση της Λευκωσίας που θα ολοκληρώνεται με μια κοινή πρωτοβουλία επίλυσης του κυπριακού από ΕΕ και ΟΗΕ.
Η ευρωπαική πρωτοβουλία για επίλυση του κυπριακού μέσα στο 2005 είναι εφικτή κάτω από ορισμένες προυποθέσεις
1 Να ξεκαθαρίσει η Λευκωσία ποιες αλλαγές επιδιώκει στο σχέδιο λύσης του ΟΗΕ και με ποια επιχειρήματα θα έχει συμμαχίες.
2 Από ποιο θεσμικό όργανο της ΕΕ ζητάμε αυτή την πρωτοβουλία και πως η ΕΕ θα μπει σε μια κίνηση που θα είναι σε πολλές πιθανότητες επιτυχίας (η ΕΕ δεν θα θελήσει μια πρωτοβουλία χωρίς προυποθέσεις επιτυχίας, ούτε ο Χ. Ε. Μπαρόζο θα θέλει να είναι ο αντικαταστάτης του Ντε Σόττο στο τομέα της αποτυχίας..)
3 Δυνάμεις της ΕΕ τόσο από τον Ευρωστρατό, όσο και από την Ευρωαστυνομία μπορεί να ζητηθεί να έχουν ειδικούς ρόλους ( μαζί με εκείνες του ΟΗΕ)στην πορεία εφαρμογής της λύσης κατά περίπτωση και κατά στάδια.
4 Ειδική δήλωση-έκφραση της αποφασιστικότητας από τους 25 στο πιο υψηλό επίπεδο για συνεχή παρακολούθηση εφαρμογής της λύσης. μέσα από τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
5 Το ευρωπαικό κοινοβούλιο με ειδικό ψήφισμά του να στηρίξει την πορεία επίλυσης του κυπριακού.
Είναι πολύ σημαντικό η Λευκωσία να έχει άποψη και να την διατυπώσει δημόσια στο ευρωπαικό σκηνικό υπέρ της απόκτησης από την Τουρκία χρονοδιαγράμματος για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ. Αυτή η θέση δημιουργεί τις πιο κατάλληλες προυποθέσεις για να ζητήσει η Κύπρος ανταλλάγματα, να θέσει τους όρους της, να διεκδικήσει τα δικά της οφέλη από μια εξέλιξη που δίνει στην Τουρκία το χρονοδιάγραμμα που επιζητεί και τα στοιχεία λένε πως θα το αποκτήσει. κάτω από ορισμένους όρους.
Η κυπριακή κυβέρνηση πρέπει να είναι παρούσα στο διάλογο που θα αναπτυχθεί μετά τις 6 Οκτωβρίου και να διατυπώσεις προτάσεις σχετικά με τις ευθύνες της στην Κύπρο(κατοχή, παραβίαση του ευρωπαικού νόμου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτή η παρέμβαση δεν είναι ούτε συγκυριακή, ούτε διακηρυκτική.
Στοχεύει στη δημιουργία εκείνων των προυποθέσεων για επίλυση του κυπριακού μέσα στο 2005.
Το κυπριακό έτρεξε πίσω από ημερομηνίες που δεν βοηθούσαν, ακολούθησε στάδια που δεν ήταν πειστικά. Αυτό όμως που «γεννά» ο Δεκέμβρης είναι ένα σχέδιο πάνω στο οποίο η Λευκωσία μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες, να εκδηλώσει τη βούλησή της για να κάνει ευρωπαική πολιτική, να είναι με θέσεις που θα δημιουργήσουν θετική εικόνα στους ευρωπαίους εταίρους.