Θα επιστρέψουν οι Σοσιαλιστές;

Το σοσιαλιστικό κίνημα στον ευρωπαϊκό χώρο βρίσκεται σε κάμψη. Σε βασικές χώρες η στροφή είναι εντυπωσιακή. Το κύμα που ανέδειξε συντηρητικές κυβερνήσεις έφθασε μέχρι και την παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατική Σουηδία. Σε χώρες ειδικού βάρους όπως η Γαλλία και η Ελλάδα η συντηρητική παράταξη νίκησε στις εκλογές και ως εκ τούτου τα σοσιαλιστικά κομματα βρίσκονται σε αναζήτηση νέου δρόμου για την επιστροφή στις νίκες.

Οι πιο σημαντικές αναζητήσεις έχουν καταγραφεί στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Σε κάθε χώρα τα σοσιαλιστικά κόμματα λειτουργούν με διαφορετικά δεδομένα και στόχους. Στη Γαλλία η σύγχυση είναι πασιφανής. Η ήττα της υποψήφιας των σοσιαλιστών Σ. Ρουαγιάλ από τον Ν. Σαρκοζί εξακολουθεί να προκαλεί τριβές και ερωτήματα ως προς την ικανότητα του Σοσιαλιστικού Κόμματος να δώσει πειστικές απαντήσεις στα προβλήματα της γαλλικής κοινωνίας. Όλοι οι σοσιαλιστές ηγέτες διατυπώνουν και από μία διαφορετική πρόταση. Άρα απουσιάζει η μία, η συλλογική, η συνολική, η πειστική.

Στην Ιταλία τα πράγματα αλλάζουν. Εκεί κυβερνά η κεντροαριστερά με πρωθυπουργό τον Ρ. Πρόντι. Η νίκη απέναντι στον Σ. Μπερλουσκόνι δεν είναι αρκετή για την ηγεσία

της «Μαργαρίτας». Η ηγετική ομάδα σχεδιάζει και υλοποιεί ένα πρόγραμμα για να διευρύνει την κοινωνική βάση που υποστηρίζει την κυβέρνηση Πρόντι. Στις 15 Οκτωβρίου 2007 τα δύο κεντροαριστερα κόμματα, οι «Δημοκρατικοί της Αριστεράς» και η «Μαργαρίτα» αυτοδιαλύθηκαν και προχώρησαν με αποφασιστικότητα στη δημιουργία νέου κόμματος. Τα μέλη, οι φίλοι, και οι οπαδοί της ιταλικής κεντροαριστεράς έδωσαν την πιο μεγάλη υποστήριξη στην προσπάθεια αυτή. Πάνω από 3 εκατομμύρια οπαδοί έλαβαν μέρος στην ψηφοφορία για την ανάδειξη νέας ηγεσίας, δίνοντας έτσι την πιο μεγάλη ικανοποίηση στο δήμαρχο της Ρώμης Β. Βελτρόνι που με ποσοστό 75%, ανεδείχθη Α’ Γραμματέας του νέου «Δημοκρατικού Κόμματος». Στην Ελλάδα η ήττα του σοσιαλιστικού κόμματος στις εθνικές εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου έδωσε νέο περιεχόμενο στις δικές του αναζητήσεις. Στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη νέου προέδρου στο ΠΑΣΟΚ στις 11 Νοεμβρίου 2007 έλαβαν μέρος 800.000 χιλιάδες μέλη και φίλοι διεκδικώντας με την παρουσία τους ένα νέο τρόπο έκφρασης στη συμμετοχική διαδικασία.

Στην Ισπανία η πρωθυπουργία του ηγέτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος X. Λ. Θαπατέρο είναι μία σταθερή αξία και για τις επόμενες εκλογές.

Κάθε χώρα ασφαλώς διαθέτει τη δική της αυτοτέλεια. Ωστόσο, και κάθε χώρα ζει και κοινές ανησυχίες γιατί όλες είναι μέλη της ΕΕ, σημαντικά πολιτικά στοιχεία είναι μέσα σε κοινό μηχανισμό λειτουργίας. Οι αποτυχίες μεγάλων σοσιαλιστικών κινημάτων φανερώνουν ότι δεν έχουν πείσει την πλειοψηφία της κοινής γνώμης ως προς την ικανότητά τους να λύσουν προβλήματα όπως αυτά αναπτύσσονται στην παρούσα συγκυρία: ανοικτά σύνορα, πολιτικές που εφαρμόζει η ΕΕ, επιπτώσεις από την παγκοσμιοποίηση, αγωνίες των εργαζομένων για το μέλλον της εργασίας, ελεύθερη διακίνηση μέσα στα ευρωπαϊκά κράτη και ακόμα το πώς να χειριστούν ζητήματα όπως η ανεργία, η μετανάστευση, ο πληθωρισμός κ.ά. Το βασικό ερώτημα παραμένει το κλειδί για τις εξελίξεις. Πώς ένα σοσιαλιστικό κόμμα μπορεί να πείσει την πλειοψηφία των πολιτών ότι είναι σε θέση να ασκήσει την κυβερνητική εξουσία μέσα στις σημερινές συγκυρίες υπερασπιζόμενο ταυτόχρονα τις σοσιαλιστικές αρχές για ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη; Οι συσχετισμοί δύναμης σε μια σειρά από χώρες ευνοούν σήμερα τα συντηρητικά κόμματα. Συνεπώς χρειάζεται ένα καινούριο, πιο πειστικό, πιο πραγματικό σχέδιο που να εμπνεύσει τους πολίτες ότι οι σοσιαλιστές δεν αρκούνται στην καταγγελία της κοινωνικής αδικίας αλλά ότι μπορούν να κυβερνήσουν για να δημιουργήσουν νέες μορφές ανάπτυξης που να ενισχύουν την κοινωνική συνοχή.