Βραβείο στον καθηγητή Π. Ιωακειμίδη
Ο καθηγητής Ιωακειμίδης υπήρξε ο πιο στενός συνεργάτης του Γιάννου. Παρακολούθησε από κοντά όλη τη διπλωματική μάχη γύρω από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, συνέβαλε με δημιουργικό τρόπο στην τελική επιτυχία της.
Το σκεπτικό της βράβευσής του συνδέεται με τη δυνατότητά του να παράγει ευρηματικές λύσεις μέσα σε συγκριμένους πολιτικούς συσχετισμούς. Ο καθηγητής μπορούσε να βλέπει πέρα από το συγκυριακό, να προτείνει εφικτές λύσεις, αυτές που βοηθούν στην πρόοδο των κοινωνιών. Και με τη δική του συμβολή, άλλαξε ο ρους της ιστορίας της Κύπρου.
Αυτό για εμάς, την Επιτροπή του Βραβείου, είναι ένας πλήρης λόγος για να του απονεμηθεί το Βραβείο «Γιάννος Κρανιδιώτης». Τι είναι πρωτοπορία; Να αλλάζεις τις προοπτικές μιας κοινωνίας, να της δίνεις τα ισχυρά εργαλεία για να αντιμετωπίζει τις κάθε φορά διαφορετικές προκλήσεις.
Ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης με τα βιβλία του, την πυκνή αρθρογραφία του, τις δημόσιες παρεμβάσεις του, την πανεπιστημιακή του διαδρομή, τη δράση του ως εμπειρογνώμονα στο ελληνικό ΥΠΕΞ, τη συμμετοχή του σε ευρωπαϊκές διασκέψεις, την πολιτική του μάχη για την πρόοδο και την ανάπτυξη της Ελλάδας μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, τη συνεπή προσπάθειά του για τον σοσιαλιστικό εκσυγχρονισμό, κέρδισε το σεβασμό από φίλους και αντιπάλους.
Γνωρίζω ότι πολλοί από διαφορετικά κόμματα ζητούν τη γνώμη του στα θέματα που αφορούν την ΕΕ γιατί γνωρίζουν ότι είναι άριστος γνώστης του αντικειμένου.
Σήμερα ελάχιστοι θυμούνται και εκτιμούν τους μεγάλους πρωταγωνιστές της ένταξης. Ελάχιστοι θυμούνται το Ελσίνκι 1, δηλαδή τη Συμφωνία της 6ης Μαρτίου 1995. Ελάχιστοι αντιλαμβάνονται την ιστορική αλλαγή που συντελέστηκε στο Ελσίνκι το 1999. Πολλοί πιστεύουν ότι η ένταξη ήταν ένα νομοτελειακό γεγονός.
Αυτό συνιστά μια κανονική παραπλάνηση για να αποφύγουν μερικοί την στέρεη αλήθεια, ότι χωρίς τις μεγάλες επιτυχίες του 1995 και 1999 η Κύπρος θα ήταν, είτε στο Κίνημα των Αδεσμεύτων, είτε θα αναζητούσε ρυθμίσεις που υπήρχαν πριν το 1999.
Το μεγάλο σχέδιο του Γιάννου Κρανιδιώτη είχε όνομα και περιεχόμενο. Το ονόμαζε σχέδιο για την ένταξη, ώστε η ΕΕ να γίνει ο καταλύτης της λύσης στο κυπριακό.
Το θεσμικό της πλαίσιο, οι θεμελειώδεις αξίες, η τεχνογνωσία στις συμβιβαστικές συμπεριφορές, η συμμετοχή μας στις προκλήσεις των ανοικτών συνόρων, το κοινό όραμα μπορεί να είναι το κυπριακό υλικό για την ανατροπή.
Η Κύπρος μπορεί να το αξιοποιήσει σε όλα τα κεφάλαια της διαπραγμάτευσης για την επίλυση του κυπριακού.
Έτσι η Κύπρος μπορεί να γίνει ένα παράδειγμα ελευθερίας, ειρήνης και συνεργασίας.
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την ερχόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Γιούνκερ, θα έχει στην ατζέντα της «τα θέματα ασφάλειας έναντι της τρομοκρατικής απειλής, την κοινή άμυνα της ΕΕ, τη μετανάστευση και το κλίμα». Επίσης «ότι η ΕΕ θα απαντήσει με αποφασιστικότητα και με επίσπευση των συζητήσεων για την άμυνα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Σημειώνω ότι, κατά μια μεγάλη σύμπτωση, στις 28 Ιουνίου θα έχουμε τη Γενεύη 2 για το κυπριακό.
Αυτά τα δύο συνδέονται. Με την άσκηση της διπλωματίας των διασυνδέσεων μπορούμε την ανατροπή!
Με την οικοδόμηση ενός Συμφώνου Φιλίας και Συνεργασίας της ενωμένης Κύπρου με την ΕΕ, την Ελλάδα και την Τουρκία.
Με τη Δημιουργία ενός Συμφώνου Σύγκλισης και Σταθερότητας με εργαλείο το ευρώ για το σύνολο της κυπριακής οικονομίας.
Με το ξεπέρασμα της συμφωνίας εγγυήσεων του ’60, με την αντικατάστασή της με μια «Συνθήκη Ασφάλειας» στην οποία θα αποκλείεται η χρήση ή η απειλή χρήσης βίας.
Ο ΟΗΕ και η ΕΕ μπορούν να παρέχουν τις ασφαλιστικές δικλείδες στη διαδικασία υλοποίησης της συμφωνίας.
Σημαντικό εργαλείο για την αλλαγή αυτή συνιστά η «Ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής» στη Συνθήκη της Λισσαβόνας, εξέλιξη για την οποία ο καθηγητής Ιωακειμίδης συνέβαλε τα μέγιστα, και για την οποία, είμαι βέβαιος, θα μας μιλήσει πιο ύστερα.
Ο μεγάλος στοχαστής Άινστάιν εκτιμά ότι «τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, δεν μπορούν να επιλυθούν με τον ίδιο τρόπο σκέψης που είχαμε όταν τα δημιουργήσαμε».
Η φράση αυτή «μιλά» ευθέως για τη σχέση Κύπρου-ΕΕ-κυπριακού. Είπε: με τον ίδιο τρόπο σκέψης θα έχουμε αδιέξοδο. Με διαφορετικό τρόπο μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα κοινό όραμα για όλους τους κυπρίους.
Για να αλλάξεις τη φορά των πραγμάτων, πρέπει να το θέλεις, και, για να χρησμοποιήσω μια φράση του καθηγητή Ιωακειμίδη, «πρέπει να το θέλεις πολύ».
Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ότι ο καθηγητής Ιωακειμίδης με τη γνώση και το κύρος του θα μπορούσε να συμβάλει στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση στο κυπριακό. Είναι ένα πολύτιμο κεφάλαιο για την Κύπρο.
Επιλογικά, θα ήθελα να ευχαριστήσω τα μέλη της Επιτροπής του Βραβείου Πρωτοποριακής Δημιουργίας «Γιάννος Κρανιδιώτης» για την προσφορά τους στις ερασίες της Επιτροπής: τον Π. Παύλου, τον Α. Στυλιανού, τον Α. Λυρίτσας, την Π. Καυκαρίδου, τον Μ. Καρατζιάς και τον Γ. Πιρίσιη.
Σκεπτικό απονομής του Βραβείου στον καθηγητή Π. Ιωακειμίδη για το 2016
Λευκωσία, 16 Ιουνίου 2017