“΄Κακά δάνεια” και τα μέλη των ΔΣ
Στην αναζήτηση ποινικών ευθυνών σε σχέση με την κατάρρευση της κυπριακής οικονομίας το κεντρικό θέμα παραμένει η έρευνα και η αξιολόγηση των στοιχείων έτσι που να φτάσει η διαδικασία στη δικαστικό οδό. Αυτό είναι αναγκαίο, ασφαλώς κάθε βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι χρήσιμο και σχετικές δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα Κ. Κληρίδη δείχνουν πρόοδο και δημιουργούν ελπίδες. Είναι όμως το μόνο; Η απάντηση, στη δική μου κρίση είναι, ασφαλώς όχι!
Το παράδειγμα με τους προέδρους ή και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων τραπεζικών ιδρυμάτων που έλαβαν τεράστια ποσά ως τραπεζικά δάνεια, είναι πολύ διάσημο. Το ζήτημα που προκύπτει είναι διπλό. Πρώτο, να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να επιστραφούν τα χρήματα, και μέσω αξιοποίηση μέρους από τις περιουσίες τους ώστε σταδιακά να επιστρέψουν τα δάνεια όσα οι ίδιοι έβαλαν στην κατηγορία με τη γνωστή ονομασία «κακά δάνεια». Δεύτερο, αλλαγή της νομοθεσίας και του κανονιστικού πλαισίου ώστε να απαγορεύεται από τώρα και εις το εξής η παροχή δανείων σε μέλη διοικητικών συμβουλίων τραπεζικών οργανισμών πέρα ενός μικρού και καθορισμένου από πριν ποσού. Αυτό το δεύτερο σημείο, ούτε χρόνο απαιτεί, ούτε έρευνες. Για μένα αποτελεί μια αυτονόητη, στοιχειώδη άμυνα των τραπεζικών ιδρυμάτων απέναντι σε οικονομικού παράγοντες που θεώρησαν ή ενδεχομένως να θεωρούν ότι η επιδίωξη μιας θέσης σε ένα ΔΣ αποτελεί εφαλτήριο για γρήγορα και μεγάλα δάνεια ακριβώς γιατί είναι πρόεδρος του Συνεργατικού Κινήματος ή πρόεδρος του ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου ή μέλος του ΔΣ της Λαϊκής Τράπεζας. Καθαρή συνεννόηση σημαίνει να υπάρχουν καθαροί κανόνες στο παιχνίδι.
Η τροποποίηση των κανονισμών από τα αντίστοιχα ΔΣ, εάν υπάρχει η θέληση, μπορεί να γίνει πολύ εύκολα, ώστε κάθε ένας που ενδιαφέρεται για αυτή τη θέση να γνωρίζει από πριν τους κανόνες του παιχνιδιού και να λαμβάνει αποφάσεις ανάλογα. Μπορεί επί αυτού να αξιοποιηθεί και η εμπειρία άλλων τραπεζικών ιδρυμάτων που εφαρμόζουν τον πιο πάνω κανονισμό έτσι που να τεθούν σε νέα βάση τα πράγματα. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει τεθεί αυτό το ζήτημα σε διαδικασία επίλυσης, ούτε γιατί κανένα τραπεζικό ίδρυμα δεν έχει θελήσει να κάνει μια απλή αλλά τόσο αναγκαία κίνηση. Είναι στη δική τους ευθύνη να πάρουν τις σχετικές πρωτοβουλίες και να αλλάξουν τους κανονισμούς, καθώς έχουν όλα τα στοιχεία στα χέρια τους. Η αντίληψη που συχνά φαίνεται να κερδίζει πόντους-«άσε τα πράγματα ακίνητα, θα υπάρχουν αντιδράσεις, να έρθει πρώτα η τρόικα να τα ζητήσει, να έχουμε κάποιο άλλοθι») είναι πραγματικά εξοργιστική! Η κοινή λογική είναι πάνω από ασάφειες ή ηθελημένα κενά του κανονιστικού πλαισίου. Η ανάγκη να βγει η Κύπρος από το τούνελ, είναι ακόμα επιτακτική για όλο το οικοδόμημα της τραπεζικής εξέλιξης. Η ανάγκη τα ίδια τα τραπεζικά ιδρύματα να δείξουν με έργα ότι αλλάζουν πρακτικές τους αποτελεί και ένα θετικό μήνυμα στην κοινή γνώμη ότι τα πράγματα μπορούν να εξελιχθούν καλύτερα. Μαζί πολλές στοχευμένες αλλαγές θα βοηθήσουν προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης πτυχών σχετικών με την οικονομική δραστηριότητα της νήσου.