1957-2007 Πενήντα Χρόνια Ε.Ε
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΟΠΕΚ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ, ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ
«1957-2007, ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΕ
Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ Η ΚΥΠΡΟΣ».
Σε πανηγυρική τελετή στο Βερολίνο οι ηγέτες της ΕΕ εκδήλωσαν χθες την ικανοποίησή τους που το ευρωπαϊκό εγχείρημα κλείνει τον πρώτο κύκλο των 50 ετών του. Ο συμβολισμός είναι προφανής: σε μια δύσκολη και πολύπλοκη διαδρομή κατακτήθηκε με έργα η ειρηνική συνεργασία ανάμεσα στα κράτη-μέλη, και τέθηκαν τα θεμέλια για σημαντικές εξελίξεις στο μέλλον. Ακόμα και οι «πατέρες» της ευρωπαϊκής ιδέας δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανικανοποίητοι από την 50χρονη πορεία. Πρώτα από όλα η ΕΕ κλείδωσε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας την πολεμική απειλή. Κατέκτησε με πολύ καλό βαθμό μια ζώνη σταθερότητας, συνεργασίας και διαλόγου μοναδική στην ευρωπαϊκή ιστορία. Δεν έλυσε όλα τα προβλήματα. Έδωσε όμως ένα υποσχόμενο και ελκυστικό πρότυπο συνεργασίας γι’ αυτό όλοι οι λαοί της Γηραιάς Ηπείρου επιθυμούν την ένταξή τους στη συλλογική διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Πολλοί θέτουν το δικαιολογημένο ερώτημα: τι κέρδισε η Ευρώπη σε αυτή την 50χρονη πορεία; Το ερώτημα μπορεί στον σκληρό του πυρήνα να απαντηθεί με άλλο ένα ερώτημα. Πώς θα ήταν η Ευρώπη σε αυτή την περίοδο χωρίς την ΕΕ;
Ειδικά για την Κύπρο η 1 Μαίου 2004 συνιστά μια κοσμογονική αλλαγή στην πολιτική ιστορία της πατρίδας μας. Για αιώνες η Κύπρος έζησε τον εφιάλτη της γεωγραφικής της θέσης – απομόνωση, αποκλεισμοί, περιπέτειες. Η θέση της στη γεωπολιτική σκακιέρα υπήρξε η κύρια αιτία που οδήγησε σε μια ιστορική διαδρομή γεμάτη από ξένες επιδρομές, κατακτήσεις απο τις κατά καιρούς μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις.
Μετά την 1η Μαίου 2004 αλλάζει η ποιοτική σταθερά πάνω στην οποία εξελίσσεται η δυναμική των πολιτικών συσχετισμών. Η Κύπρος ανήκει στην Ε.Ε. που σημαίνει ενισχύει τις δυνατότητές της στους τομείς της ασφάλειας, της ανάπτυξης και της εικόνας της στο διεθνές πεδίο.
Στον πολιτικό αγώνα δεν υπάρχουν πλαίσια ασφαλείας που με μαγικό ραβδί επιλύουν τα πάντα.Το δίκτυο ασφαλείας οικοδομείται με τη δραστήρια συμμετοχή μας στην Ε.Ε., με τη δημιουργία νέων συμμαχιών, με τους χειρισμούς και την παρουσία μας, με δίκτυα ανάπτυξης συμφερόντων μέσα στην Ε.Ε. (οικονομικά, πολιτικά, αμυντικά, πολιτιστικά, συμμετοχή σε προγράμματα, δράσεις που να προωθούν κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα). Όλα αυτά βελτιώνουν την εικόνα της Κύπρου, της δίνουν κύρος και αξιοπιστία. Με τις δράσεις που επιλέγει, με τις πρωτότυπες σκέψεις που καταθέτει στην κοινοτική λειτουργία που να δείχνουν μια κατανόηση του ευρύτερου κοινοτικού συμφέροντος. Το δίκτυο ασφαλείας συνδέεται με τις ιδέες, τις πρωτοβουλίες, το κύρος που δημιουργεί ένα νέο μέλος της ΕΕ
Ειδικότερα ζητήματα στους τομείς της ασφάλειας είναι:
1 Η συμμετοχή της Κύπρου στο πρόγραμμα «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη». Είναι σκόπιμη.
2 Ενίσχυση της Κύπρου σε υποδομές και μέσα για να είναι σημαντικός παίκτης στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στο χώρο της Α. Μεσογείου. Είναι σημαντική.
3 Η δραστήρια παρουσία της Κύπρου σε ευρωπαϊκές ειρηνευτικές πρωτοβουλίες στη Μ. Ανατολή. Είναι παραγωγική.
Κάθε επιμέρους πρωτοβουλία ενισχύει τον μείζονα στόχο: την σκληρή, επίπονη, και συστηματική δουλιά για να αξιοποιήσουμε την ΕΕ ως τον καταλύτη στον αγώνα για την επίλυση του κυπριακού. Οι κύπριοι πολίτες είπαν πολλά μέσω της έρευνας που διεξήγαγε το Ευρωβαρόμερο τον Οκτώβριο του 2006. Σε αυτήν το 68% των ελληνοκυπρίων τάσσεται υπέρ της εξέλιξης της πολιτικής ενοποίησης της ΕΕ, το 78% υπέρ της κοινής εξωτερικής πολιτικής και με πανευρωπαϊκό ρεκόρ το 89% των ε/κ τάσσεται υπέρ της εξέλιξης της κοινής αμυντικής πολιτικής της ΕΕ. Αυτά τα στοιχεία λένε ότι οι κύπριοι πολίτες εμπιστεύονται το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, αυτό μπορεί να δουλέψει ως ο καταλύτης για να βγούμε από το σημερινό τέλμα.
Ζούμε σε ένα κόσμο βασισμένο σε ισορροπίες ισχύος, όπου οι συσχετισμοί δύναμης και τα κρατικά συμφέροντα παίζουν τον καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικών δράσεων στο χώρο των διεθνών σχέσεων. Ότι καλύτερο θα μπορούσε να προκύψει για την Κύπρο είναι η πλήρης συμμετοχή της στην Ε.Ε. των 25. Στον παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων η Κύπρος για πρώτη φορά στην ιστορία της γίνεται μέρος ενός συνασπισμού ισχύος με παγκόσμια σημασία, ρόλο, και παρουσία.
Μέσα στην ΕΕ υπάρχουν αντιθέσεις ως προς τα πού πρέπει να πάει η ΕΕ. Μερικές χώρες θέλουν την ΕΕ ως μεγάλη ζώνη ελεύθερης αγοράς, άλλες επιδιώκουν τη δημιουργία μιας πολιτικής ΕΕ. Η Κύπρος έχει κάθε συμφέρον να συμπαραταχθεί με τις χώρες εκείνες που επιδιώκουν την πολιτική ενοποίηση της ΕΕ. Η ομοσπονδιακή δομή της ΕΕ έχει τα χαρακτηριστικά που ταιριάζουν σε μια μικρή χώρα που επιθυμεί να λάβει μέρος σε μια ΕΕ με επιρροή στις παγκόσμιες εξελίξεις, παράγοντα ειρήνης σε ένα πολυπολικό κόσμο. Με μια βασική προϋπόθεση: η ΕΕ δεν είναι κάτι ολοκληρωμένο, κάτι που είναι εκεί ακίνητο και περιμένει διάφορους για να λάβουν μέρος στο δείπνο. Η ΕΕ, εάν θέλουμε να είναι το πεπρωμένο του λαού μας, ζητά να αγωνιστούμε για να την κάνουμε καλύτερη. Με εισηγήσεις, με απόψεις, με δραστήρια παρουσία.
Λάρκος Λάρκου, πρόεδρος ΟΠΕΚ
Λευκωσία, 26 Μαρτίου 2007