2016: Με ελπίδες και ανατροπές

Το 2016 θα είναι διαφορετικό από το 2015; Οι προϋποθέσεις για ένα πολιτικά και οικονομικά καλύτερο 2016, είναι συγκεκριμένες, καθώς υποστηρίζονται από εξελίξεις που οικοδομήθηκαν τον τελευταίο μήνα του 2015.

Α. ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ: Η μάχη για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας πέρασε από σαράντα κύματα. Αδυναμία πρόβλεψης, έλλειψη συντονισμού, αναποτελεσματικότητα στην αντιμετώπισή της. Οι επιθέσεις στο Παρίσι έπεισαν τους μεγάλους παίκτες να δράσουν πιο συντονισμένα. Το φαινόμενο της τρομοκρατίας έχει αποκτήσει ευρύτερες διαστάσεις, στη Μ. Ανατολή και στην Αφρικάνικη Ήπειρο. Δύσκολο στοίχημα η αντιμετώπισή της. Συνδέεται με μια ευρύτερη προσπάθεια για διάλογο, συνεργασία, συνεννόηση ανάμεσα σε λαούς, πολιτισμούς, θρησκείες. Ο τυφλός φανατισμός οδήγησε στη τυφλή βία. Ο φαύλος κύκλος μπορεί να σπάσει και αυτό είναι καθήκον κάθε χώρας και κάθε πολιτικής δύναμης που αντιλαμβάνεται ότι τα ίχνη του 2015, χρειάζεται να αποκτήσουν άλλον βηματισμό το 2016. Είναι ένα χρέος στον αδιάκοπο αγώνα για την ειρήνη,τα ανοικτά σύνορα και τη συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Β. ΣΥΡΙΑΚΟ: Το ΣΑ του ΟΗΕ τροχιοδρόμησε τις διαδικασίες για επίλυση του συριακού. Στις 19 Δεκεμβρίου ενέκρινε ομόφωνα απόφαση η οποία επικυρώνει ένα φιλόδοξο ειρηνευτικό σχέδιο για τη Συρία. Η απόφαση προβλέπει ότι θα διεξαχθούν τον Ιανουάριο 2016 διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση για να τερματιστεί ο πόλεμος και ταυτόχρονα θα τεθεί σε εφαρμογή κατάπαυση του πυρός σε όλη τη συριακή επικράτεια. Ελπίδα ότι το 2016 μπορεί να προσφέρει χειροπιαστές αποδείξεις για πρόοδο. Οι βασικοί πρωταγωνιστές αντιλαμβάνονονται με περισσότερο ρεαλισμό ότι ακόμα και ένα τόσο πολύπλοκο παζλ μπορεί να επιλυθεί, εάν οι εξωτερικοί παίκτες κατεβάσουν το δικό τους πήχυ δίνοντας τον κύριο ρόλο στις εσωτερικές πολιτικές δυνάμεις που ενδιαφέρονται με την δημοκρατική, πλουραλιστική Συρία.

Γ. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ: Το ζήτημα της προσφυγικής κρίσης παραμένει ιδιαίτερα σκληρό. Συνδέεται απολύτως με τη συνεπή εφαρμογή κάθε πρόνοιας του ψηφίσματος του ΣΑ για το συριακό. Αλλά δεν είναι αρκετό καθώς η πίεση των προσφυγικών ροών έχει αυξηθεί ιδιαίτερα. Η συμβολή της ΕΕ και ευρωπαίων πολιτών και πολιτικών, όπως ο Γιούνκερ και η Μέρκελ, δείχνει ότι η αλληλεγγύη απέναντι στους πρόσφυγες (με καθυστερήσεις και σκαμπανεβάσματα) παραμένει μια σημαντική ευρωπαϊκή υπόθεση, αν και μερικές χώρες- μέλη της ΕΕ όπως η Ουγγαρία και η Τσεχία, δείχνουν να ανταλαμβάνονται τα πράγματα με έναν ιδιαίτερα αντιδραστικό τρόπο, γεγονός που πρέπει να απασχολήσει πιο σοβαρά τους θεσμούς της ΕΕ. Η συμμετοχή στην ΕΕ, σημαίνει συμφωνία και λειτουργία πάνω σε κανόνες, δικαιώματα και υποχρεώσεις που να δείχνουν κατανόηση του ευρύτερου κοινοτικού συμφέροντος.

Δ. ΤΟ ΜΕΣΑΝΑΤΟΛΙΚΟ: Κάθε δυνατή πρόβλεψη οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η στασιμότητα και η συνέχιση της διαπάλης ανάμεσα σε παλαιστίνιους και ισραηλινούς θα κυριαρχήσει και το 2016. Η συντηρητική στροφή του εκλογικού σώματος στο Ισραήλ συμβάλλει αποφασιστικά στη στασιμότητα, καθώς και η διάθεση για επιβολή ρυθμίσεων που θα παραπέμπουν σε «κάποια» λύση σε βάθος χρόνου με χρήση της στρατιωτικής ισχύος της χώρας τους. Από την άλλη, μια γερασμένη παλαιστινιακή ηγεσία υπό τον Μ. Αμπάς, δεν φαίνεται ικανή να παίξει στη γήπεδο της σύγχρονης διπλωματίας, της πρωτότυπης δράσης στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Το 2016 δείχνει συνέχιση μιας αιματηρής διένεξης, με παίκτες που έχουν ήδη αποδείξει τις πολιτικές τους προτεραιότητες και τις εμφανείς προθέσεις τους.

Ε. ΤΟ ΚΥΠΡΑΚΟ: Οι ελπίδες είναι αυξημένες, ίσως το 2016 να ειναι χρονιά -σταθμός στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της νήσου με την επίλυση του κυπριακού. Οι συνομιλίες Αναστασιάδη-Ακιντζί παράγουν αποτέλεσμα. Καθόλου εύκολο εγχείρημα η επίλυση, δεκαετίες δυσπιστίας και αντιπαλότητας ανάμεσα σε ε/κ και τ/κ δεν εξαφανίζονται σε μια μέρα. Εγγύηση για την αλλαγή είναι η πείρα των κυπρίων πολιτών, είναι η συνειδητοποίηση των κινδύνων, και, κυρίως, είναι η κατανόηση των ευκαιριών σε μια επανενωμένη, ελεύθερη, ευημερούσα Κύπρο. Εγγύηση για την αλλαγή η συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ, οι ασφαλιστικές δικλείδες που προσφέρει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.