2017: Σκληρή ατζέντα, ελπίδες με ΕΕ
Ο νέος χρόνος παραλαμβάνει μια πολύ σκληρή κληρονομιά από τον προηγούμενο. Συνεπώς το 2017 θα είναι ένας σκληρός χρόνος στον οποίο το ζήτημα της τρομοκρατίας θα έχει την πρώτη ύλη στην παγκόσμια πολιτική ατζέντα. Αξιολογώ σε αδρές γραμμές όσα εκτιμώ ότι θα τρέξουν στην παγκόσμια σκηνή για το 2017.
Α. Το ζήτημα της τρομοκρατίας διαθέτει εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες παραλογισμού, όπως έδειξε η τελευταία επίθεση με φορτηγό στην αγορά στο Βερολίνο. Δυστυχώς, ένα ακραίο κομμάτι με αναφορές στην ισλαμική παράδοση συγχύζει τη θρησκεία με τη δολοφονία, την παραφροσύνη με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις. Οι ανοικτές, ευρωπαϊκές κοινωνίες χρειάζεται να παραμείνουν έτσι, λαμβάνοντας όμως όλα τα αναγκαία μέτρα για να παραμείνουν ανοικτές. Χρειάζεται να αμυνθούν απέναντι στον παραλογισμό του ισλαμικού κράτους και να διατηρήσουν το πνεύμα ελευθερίας σε συνδυασμό με μέτρα προστασίας κάθε κοινωνίας. Για παράδειγμα, ενώ ο δολοφόνος του Βερολίνουν είχε εκτίσει ποινή φυλάκισης 4 ετών στην Ιταλία για εμπρησμό σχολείου, αυτό δεν ήταν σε γνώση των άλλων ευρωπαϊκών διωκτικών αρχών, ασφαλώς ούτε και των γερμανικών!
Β. Η Συρία βουλιάζει ολοένα και περισσότερο στο βάλτο ενός σχεδόν άλυτου προβλήματος. Κάθε ειρηνευτική προσπάθεια έχει αποτύχει επειδή ο Άσαντ έχει την πολύπλευρη στήριξη από τη Ρωσία. Έτσι ο δρόμος που διαλέγει ο Άσαντ, αυτός της μετωπικής σύγκρουσης με όλους τους αντιπάλους του, οδηγεί σε απίστευτης έκτασης ανθρώπινο πόνο, σε πάνω από 300 χιλιάδες νεκρούς, αλλά αυτό είναι το τελευταίο ζήτημα που φαίνεται να απασχολεί έναν αιμοσταγή δολοφόνο. Ο Πούτιν θεωρεί ότι έτσι κερδίζει πόντους στη σκακιέρα της Μ. Ανατολής, αλλά αυτό γίνεται με βάση μια μακιαβελική λογική, η οποία μόνο μεγαλώνει τον φαύλο κύκλο της αιματοχυσίας, όπως έδειξε προσφάτως το Χαλέπι. Δεν βλέπω λύση, υπό αυτές τις συνθήκες, που να οδηγεί σε μια, ενωμένη Συρία. Η κατάσταση φαίνεται να οδηγεί στο μόνιμο διαμελισμό της Συρίας και ότι αυτή η λύση αποκτά πρώτη προτεραιότητα στους βασικούς παίκτες. Τέσσερεις από αυτούς ήδη παίζουν στο γήπεδο της παλαιάς Συρίας στα τέσσσερα…
Γ. Θεωρώ ότι η ρητορική του νέου αμερικανού προέδρου Ν. Τραμπ, θα προσθέσει νέο υλικό σε παλαιές διενέξεις, θα δυναμιτίσει την ισραηλοπαλαιστινιακή διαμάχη, θα δώσει άγνωστο περιεχόμενο στις σχέσεις με την Κίνα, ενώ θα προσθέσει νέα θέματα στις σχέσεις του με την ΕΕ -δεν εκτιμά το ευρωπαίκό εγχείρημα, προτιμά αυταρχισμό και συγκεντρωτισμό, πολιτικούς τύπου Πούτιν.
Δ. Το κυπριακό συγκεντρώνει αρκετές πιθανότητες να γίνει η εξαίρεση στον κανόνα. Υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να οδηγήσουν σε αίσιο αποτέλεσμα οι συνομιλίες Αναστασιάδη-Ακιντζί, αλλά σε κάθε περίπτωση θα γνωρίζουμε το συνολικό αποτέλεσμα στις 12 Ιανουαρίου. Μείζον θέμα παραμένει η αναζήτηση μιας φόρμουλας κοινής αποδοχής για το ζήτημα της ασφάλειας. Δύσκολο θέμα αυτό της ασφάλειας, γεμάτο από παλαιές εντάσεις και καχυποψίες. Εργάζεται πάνω σε αυτό ο ΟΗΕ και το αποτέλεσμα θα το γνωρίζουμε σε λίγες ημέρες.
Ε. Αν και το θέμα δεν παίζει στις μεγάλες ειδήσεις, η διαμάχη της Κίνας με όλες τις γειτονικές της χώρες για την κυριαρχία πάνω στη θεωρούμενη πλούσια σε ενεγειακή ύλη Νότια Σινική Θάλασσα, σταδιακά θα γίνει ένα εκρηκτικό μείγμα που θα το αποκαλούσα η «Μ. Ανατολή της Άπω Ασίας». Τρία στοιχεία οδηγούν σε αυτή την εκτίμηση:
πρώτο, πλήρης αγνόηση από την Κίνας της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης σχετικά με το θέμα της κυριαρχίας πάνω στη Νότια Σινική Θάλασσα,
δεύτερο, η οικοδόμηση από το Πεκίνο στρατιωτικών βάσεων σε τεχνητά νησιά στην ίδια θάλασσα, και,
τρίτο, η διάθεση της νέας κινεζικής ηγεσίας να αποκτήσει κυριαρχία σχεδόν σε όλη τη θάλασσα, οδηγεί σε ρήξη με γειτονικές χώρες όπως οι Φιλιππίνες, η Ταϊβάν, το Βιετνάμ και το Μπρουνέι.
Ένα ηφαίστειο «ψήνεται» στην Άπω Ασία…
Στ. Κλειδί για την παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει μια σταθερή και καλύτερη ΕΕ. Το ευρωπαϊκό εγχείρημα έχει οπισθοχωρήσει, δυνάμεις μέσα στην ΕΕ στρέφουν το ρολόι πίσω (από το Brexit στη Λεπέν). Μια παράξενη συμμαχία αντιφατικών κοινωνικών δυνάμεων ανακαλύπτει την κρυφή γοητεία του Πούτιν και μάχεται εκ των έσω για την αποσύνθεση της ευρωπαϊκού μηχανισμού ανάπτυξης. Είναι σημαντικό σε αυτό το ιστορικό στάδιο να κρατήσει δυνάμεις η Α. Μέρκελ, η οποία μετά τον αποτυχημένο Ολάντ και τον επιφανειακό Ρέντζι, έμεινε, δυστυχώς, μόνο αυτή σε κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες, να εκφράζει τη δυνατότητα να αντέξει τους κραδασμούς ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.