Έχουν εκπλήξεις οι Ευρωεκλογές;
Οι Ευρωεκλογές βεβαιώνουν το αναμενόμενο: λίγοι παρακολουθούν τα ευρωπαϊκά θέματα, συνεπώς λίγη θα ήταν και η δημόσια συζήτηση γύρω από αυτά (ρόλος Ευρωκοινοβουλίου, πολιτικές ενοποίησης, ενίσχυση της αμυντικής της δυνατότητας, μείωση των ανισοτήτων, μεταρρυθμίσεις για την καλύτερη Ευρώπη κλπ).
Σε κάθε περίπτωση, από αυτήν τη δημόσια συζήτηση για τις Ευρωεκλογές, ξεχωρίζω τρία σημεία:
Πρώτο, ξεχωρίζω την υποψηφιότητα του τ/κ ακαδημαϊκού/συγγραφέα Ν. Κιζίλγιουρεκ. Αυτή προκάλεσε συζητήσεις, και κάποιες ενστάσεις. Ωστόσο, δεν έχει αναδειχθεί στο δημόσιο διάλογο, το βάρος που αναλογεί σε αυτήν την μοναδικού συμβολισμού υποψηφιότητα. Με το κυπριακό να βρίσκεται στην πιο αδιέξοδη εποχή του από την εισβολή, πιθανή εκλογή του Ν. Κιζίλγιουρεκ στο Ευρωκοινοβούλιο, σημαίνει:
«Σήμα» της ε/κ κοινότητας ότι η λύση είναι ακόμα εφικτή. Χειροπιαστό μήνυμα προς την τ/κ κοινότητα ότι δυνάμεις στην ε/κ κοινότητα σκέφτονται πιο σύνθετα και αναζητούν νέους δρόμους για να ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις. Αντιπροσώπευση στις Βρυξέλλες μέσα από τα πολλαπλά χαρακτηριστικά που διαθέτει ο συγγραφέας της «Ολικής Κύπρου». Δικαίωση της προσπάθειας ενός κυπρίου που έχει δώσει πολλά στις προσπάθειες για τη μία Κύπρο, τόσο σε ερευνητικό, όσο και σε ακτιβιστικό επίπεδο.
Δεύτερο, ξεχωρίζω την στροφή του πρόεδρου του ΔΗΣΥ Α. Νεοφύτου. Στη δική μου εκτίμηση, ο Α. Νεοφύτου έχει καταγραφεί στην πολιτικη μας ανθρωπογεωγραφία ως ένας μετριοπαθής, αντιλαϊκιστής, και, έστω με αντιφάσεις, ένας κεντροδεξιός αναθεωρητής. Τις τελευταίες εβδομάδες εκπέμπει έναν λόγο, που βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τον άλλο εαυτό του, εμφανίστηκε με φρασεολογία που παραπέμπει σε αναχρονιστικά στερεότυπα.
Είναι γνωστό ότι μέσα στον ΔΗΣΥ συνυπάρχουν δύο τάσεις. Η συγκατοίκηση κάτω από την στέγη του ΔΗΣΥ υπήρξε σχετικά άνετη, καθώς ο ιδρυτής του Γ. Κληρίδης, συχνά μιλώντας δύο «γλώσσες», συνένωσε τα διαφορετικά ρεύματα. Η πρώτη τάση περιελάμβανε τον πρωτογενή κορμό του ΔΗΣΥ με άξονες τα «εθνικόφρονα» σωματεία και τις οργανωμένες συνδικαλιστικές ενώσεις στο χώρο των εργατών και των αγροτών. Η δεύτερη τάση περιελάμβανε δυνάμεις της αστικής τάξης και προσωπικότητες με φιλελεύθερες ιδέες, πρόσωπα που επένδυσαν στην ένταξη της νήσου στην ΕΕ-Γ. Κληρίδης, Α. Μαρκίδης, Λ. Ιεροδιακόνου, Κ. Λόρδος. Παρατηρώ πως κάτω από την επικυριαρχία της ηγεσίας Αναστασιάδη υπάρχει σημαντική αλλαγή των συσχετισμών μέσα στον ΔΗΣΥ με πλήρη κυριαρχία της εθνικολαϊκιστικής τάσης και με ταυτοχρονη υποχώρηση της φιλελεύθερης.
Δύσκολο να βρει κάποιος μιαν ερμηνεία για τις σημερινές στροφές Αβέρωφ Νεοφύτου. Πιθανώς οι δημοσκοπήσεις να δείχνουν πτώση των ποσοστών του ΔΗΣΥ. Πιθανόν να δέχεται πλαγιοκοπήσεις από το Προεδρικό. Οτιδήποτε και να συμβαίνει, στη διαμόρφωση μιας εκλογικής στρατηγικής δεν κάνεις μια σούπα με λίγη Σύρου και λίγο Βέμπερ. Στην αστική Λευκωσία ο ΔΗΣΥ υφίσταται πραγματική καθίζηση. Η προτεραιότητά του να σταματήσει τις διαρροές προς το ΕΛΑΜ με επίκεντρο τα Κοκκινοχώρια, αποδεινύεται αναποτελεσματική. Στην πολιτική επιλέγεις τις προτεραιότητές σου. Και τα δύο μαζί δεν γίνονται..
Τρίτο, ξεχωρίζω το γεγονός ότι οι κύπριοι στηρίζουν ΕΕ, παρά τη γκρίνια ή τις απλουστεύσεις. Η αποδοχή της ΕΕ με ποσοστό πάνω από το 60% μπορεί να βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ωστόσο, συνιστά μια πολύ καλή βάση για να μεγαλώσει το κύρος της. Οι Ευρωεκλογές αφορούν μια σειρά από ζητήματα που συνδέονται με την εξέλιξη της ΕΕ, ωστόσο, θεωρώ, πως αυτό που μετρά περισσότερο, είναι η συμμετοχή μας σε αυτές, ως έκφραση ενός μέρους της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας. Όλοι μαζί ψηφίζουμε, όλοι μαζί χρησιμοποιούμε το ευρώ, όλοι μαζί συμμετέχουμε στη διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Επιτροπής. Επιλέγουμε συνδυασμούς. Συνδέουμε τις εφικτές προτάσεις για να κατακτήσουμε την «περισσότερη και δικαιότερη ΕΕ». Ως προς αυτό, ο Φ. Τίμερμανς, υποψήφιος του Σοσιαλιστών, κέρδισε τη μάχη των εντυπώσεων στο τηλεοπτικό debate των υποψηφίων για τη θέση τoυ προέδρου της Επιτροπής.
Θεωρώ, ταυτόχρονα, ότι η ΕΕ χρειάζεται ένα εφικτό σχέδιο αλλαγών. Οι προτάσεις Μακρόν είναι μια βάση. Βλέπω όμως την κόπωση της Α. Μέρκελ και δεν βλέπω την ικανότητα Μακρόν να αναζητά και να δημιουργεί συμμαχίες πάνω στις προτάσεις του. Η Ισπανία και η Πορτογαλία θα μπορούσαν να παίξουν ένα ρόλο, αν ο Μακρόν κοιτούσε λίγο καλύτερα γύρω του.
Χρειαζόμαστε νέα θέματα στην ατζέντα:
Όπως, είναι η ολοκλήρωση της Δημοσιονομικής Ένωσης με στόχο τη διεύρυνση της αναπτυξιακής βάσης και την κάλυψη των περιφερειακών ανισοτήτων.
Όπως είναι ο διορισμός Υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης για να αποκτήσει η οικονομική διακυβέρνηση νέο μομέντουμ.
Όπως είναι η επέκταση της «κοινοτικής μεθόδου» στη λήψη των αποφάσεων με ισχυροποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παράλληλα με ένα ενισχυμένο μηχανισμό συναπόφασης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Όπως είναι η θεσμική αναβάθμιση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ως Προέδρου της ΕΕ απευθείας εκλεγμένου από τους πολίτες με καθολική ψηφοφορία με ταυτόχρονη κατάργηση της μη αναγκαίας θέσης του Πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Όπως είναι η κατάργηση της εναλλασσόμενης ανά εξάμηνο Προεδρίας του Συμβουλίου, κάτι που ήταν σκόπιμο σε παλαιότερες εποχές, αλλά πλέον δεν εκφράζει κανέναν συμβολισμό.
Λάρκος Λάρκου