Το euro χωρίς τους 300.
Όνειρο ήταν και πέρασε. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί το δείγμα ποδοσφαιρικής γραφής που παρουσίασε η Εθνική Ελλάδας στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2008. Η αποτυχία ήταν κραυγαλέα. Τι έγινε λοιπόν; Πού πήγε η περίφημη ελληνική ψυχή; Οι Θεοί του Ολύμπου; Οι 300 του Λεωνίδα; Ένας φίλαθλος κρατούσε την φωτογραφία του «σπαρτιάτη» επιθετικού Γ. Αμανατίδη με το σύνθημα «ή ταν, ή επί τας» ενόψει του πρώτου αγώνα με την Σουηδία και η φωτογραφία του έκανε το γύρο του κόσμου. Τις πταίει λοιπόν; Ο Λεωνίδας ή ο Ρεχάγκελ;
Κατά την άποψή μου, κανένας από τους δύο. Ο συνήθης ελληνικός ενθουσιασμός, συνοδεύεται από την άλλη του όψη, την απόλυτη τραγωδία. Το ποδόσφαιρο, ωστόσο, είναι μια διαφορετική υπόθεση. Το ποδόσφαιρό είναι συχνά-με εξαίρεση τα υπαρκτά θαύματα- ένα σύστημα δραστηριότητας που συνδέεται με τις υποδομές (γήπεδα, εγκαταστάσεις), με την καλλιέργεια σε επίπεδο ταλέντων, με το πόσο σοβαροί είναι οι αθλητικοί παράγοντες, με την παρουσία παικτών σε άλλες ευρωπαϊκές ομάδες και σημαντικών ξένων στο ελληνικό πρωτάθλημα, με τις συνεχείς διεθνείς εμπειρίες, με επιρροή στις διεθνείς ομοσπονδίες. Εάν δούμε το τι υπάρχει στην ελληνική πραγματικότητα, θα δούμε και τους λόγους για τους οποίους το ελληνικό ποδόσφαιρο για χρόνια καταγράφει επιφανειακές επιδόσεις, με εξαίρεση την κορυφαία λάμψη του 2004.
Η «ελληνική ψυχή» δεν φέρνει τις επιτυχίες, άλλωστε, τι να πει και η βραζιλιάνικη… Οι αθλητικές, όπως και άλλες κοινωνικές δραστηριότητες θέλουν επενδύσεις, υπομονή, προγραμματισμό, σχέδια που να αξιοποιούν το ταλέντο, ειδίκευση, αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας.
Σε αντίθεση με το ποδόσφαιρο, ο δρόμος που δείχνει το ελληνικό μπάσκετ είναι διαφορετικός. Δείχνει έναν άλλο δρόμο για μια σειρά από άλλες αθλητικές ή κοινωνικές δραστηριότητες στη δική μας εποχή. Ο χώρος του μπάσκετ συγκεντρώνει πιο απαιτητικούς «στυλοβάτες» (υποδομές, επενδύσεις, φίλους, παράγοντες, αξιοκρατία, παίκτες πρώτης γραμμής, διεθνείς εμπειρίες, παρουσία στις διεθνείς ομοσπονδίες κλπ). Ας θυμηθούμε ότι δύο «θαύματα» αξιοποιήθηκαν με δύο διαφορετικούς τρόπους. Το ευρωπαϊκό στο μπάσκετ, 1987, το ευρωπαϊκό στο ποδόσφαιρο, 2004. Γι’ αυτό και έχουμε δύο διαφορετικές ταχύτητες: το μπάσκετ ανήκει στην παγκόσμια ελίτ για πολλά χρόνια και το ποδόσφαιρο κινείται στον καθρέπτη της δικής του μετριότητας.