Χρυσοπράσινο φύλλο σε σινικό τείχος

Το κυπριακό κράτος αντιμετωπίζει τα σκληρά διλήμματα των συναντήσεων με την τρόικα. Την ίδια στιγμή η κοινωνία μας παρακολουθεί την πρωτοφανή ροή σκανδάλων, διαπλοκής και αδιαφάνειας στο δημόσιο βίο. Προφανώς κάτι δεν πάει καλά με όσα βρίσκονται στη σφαίρα των διακηρύξεων και της ρητορείας. Πώς εξηγείται μια κοινωνία που είναι γεμάτη μεγαλόστομες διακηρύξεις  εμφανίζεται πολιτικά αδύναμη και συχνά ηττημένη; Δύο τινα μπορεί να συμβαίνουν: ή ότι παράγουμε περισσότερη ρητορεία από όση μπορούμε να καταναλώσουμε, ή ότι ένα μέρος της  πολιτικής ηγεσίας ενισχύει το ηρωϊκό και αμετροεπές στοιχείο για να υποβαθμίσει τις ευθύνες της απέναντι στη συνεχή πορεία προς τον γκρεμό. Αν ισχύει το δεύτερο, τότε μπορεί ερμηνευτεί με σαφήνεια  το γιατί η Κύπρος βρίσκεται με το ένα πόδι στη διπλή γραμμή της χρεοκοπίας και της διχοτόμησης.

Το ιδεολόγημα της Κύπρου ως το «χρυσοπράσινου φύλλο» που ανησυχεί, πιέζεται και εκβιάζεται «ριγμένο στο πέλαγο» δεν έχει πλέον πέραση. Η χρεοκοπία της οικονομίας, οι συνεχείς αποκαλύψεις για σκάνδαλα και διαπλοκές δείχνουν το πόσο και πόσοι παραπλάνησαν μια κοινωνία για να ελέγξουν την εξουσία και μερικές αρνητικές πρακτικές της εν ονόματι της «σωτηρίας της πατρίδας». Χρησιμοποίησαν έννοιες με υψηλά νοήματα για να τις πετάξουν στον κάλαθο των σκανδάλων -τελικά στο όνομα της πατριδοκαπηλείας.  Όσα έλεγαν σχετικά με την διατήρηση της «εθνικής αξιοπρέπειας» ήταν τελικά ένα προπέτασμα καπνού για να συγκαλύψουν μια πορεία συρρίκνωσης του κυπριακού ελληνισμού στο μέγεθος που το βλέπουμε σήμερα -ένα οικονομικό σύστημα, παράδειγμα προς αποφυγή σε παγκόσμια κλίματα, μια διαχείριση του κυπριακού που ενίσχυσε τις διαχωριστικές τάσεις. Τα λόγια για τη διατήρηση της ελληνικότητας ήταν λόγια κενά περιεχομένου. Στην πραγματικότητα κάθε πρόκληση ή εισήγηση για να αλλάξουν τα πράγματα βρήκε απέναντί της ένα παγερά αδιάφορο, ένα σινικό τείχος κτισμένο στη βάση της διανομής ισχύος και προνομίων. Η συμμαχία της ακινησίας περιθωριοποίησε την Κυπριακή Δημοκρατία εν ονόματι της «σωτηρίας» της καθώς σήμερα η τρόικα ελέγχει τις οικονομικές πολιτικές της σε όλα τα επίπεδα.

Η πορεία της Κύπρου συνδέθηκε με την επιλογή της να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες μέσα στις πραγματικές νομοτέλειες που δημιουργεί το εξωτερικό περιβάλλον, η συμμετοχή στην ΕΕ και τα ανοικτά σύνορα. Αυτό το πλαίσιο όρισε και ορίζει την έκταση και το πλαίσιο των αλλαγών που χρειάζεται να γίνουν, αν θέλουμε η κυπριακή οικονομία να παραμείνει στο πεδίο του ανταγωνισμού και της σύγχρονης πραγματικότητας. Η αδυναμία να διαβάσουμε αυτό το περιβάλλον και η άρνηση της πραγματικότητας οδήγησε και στην άρνηση στη λήψη αποφάσεων και έτσι στην χειροτέρευση όλων των δεικτών της οικονομικής δραστηριότητας τα τελευταία χρόνια. Η ένταξη στη ζώνη του ευρώ το 2008 απαιτούσε μια βαθμιαία προσαρμογή στους κανόνες και τις ρυθμίσεις που η Επιτροπή και το σύστημα της ευρωζώνης συνιστούσε για την Κύπρο.

Έτσι όταν η παγκόσμια κρίση και η κρίση του τραπεζικού τομέα κτύπησαν πολύ επιθετικά, η Κύπρος καθυστέρησε να πάρει αποφάσεις, έπαιζε σε δύο βάρκες πιστεύοντας ότι οι τακτικισμοί ήταν αρκετοί για να αποφύγουμε το χειρότερο. Ουσιαστικά έμεινε μόνη γιατί για τρία χρόνια απέρριπτε τις προτάσεις για διαρθρωτικές αλλαγές που διατύπωνε με επιμονή η Επιτροπή. Η Λευκωσία σε συνεννόηση με τους εταίρους της μπορούσε να θέσει τους κανόνες του παιχνιδιού, υλοποιώντας ένα μεταρρυθμιστικό πακέτο, αυτό που θα οδηγούσαν την Κύπρο έγκαιρα σε διαφορετική κατεύθυνση.

Κάποτε η Κύπρος έδινε μαθήματα πρόβλεψης -ποτέ μόνη της, μαζί με την Μάλτα, για να ξεπεράσει σκοπέλους στην ενταξιακή της διαδρομή, ποτέ μόνη της με τους «δέκα» για το τελικό στάδιο της ένταξης. Αργότερα κυνήγησε την ουρά της -καθυστερώντας να κατανοήσει την πραγματικότητα, έμεινε μόνη χωρίς σχέδιο για να πληρώσει εντέλει το βαρύτατο τίμημα της ακρισίας.