Το γερμανικό μάθημα

Η είδηση είναι πολύ κυπριακή. Λέει τα εξής: «Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Καγκελαρίου Α. Μέρκελ συμφώνησε να υποστηρίξει τον σοσιαλδημοκράτη Υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ ως υποψήφιο για την προεδρία της Γερμανίας, δήλωσε πηγή της CDU.

Από το Σεπτέμβριο το Spiegel είχε γράψει ότι οι πρόεδροι του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), του Χριστιανοκοινωνικού (CSU) και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) ήταν κοντά σε συμφωνία για κοινό υποψήφιο Πρόεδρο. Μετά την εξέλιξη αυτή, δεν υπάρχει πλέον το ενδεχόμενο να εκλεγεί κοινός πρόεδρος από το SPD, την Αριστερά (Die Linke) και το κόμμα των Πρασίνων (είδηση από την εφημερίδα «το Βήμα», 14/11/16).

Σε διάφορες χώρες αυτή η κουλτούρα έχει αναπτυχθεί σε καλό βαθμό. Σε άλλες, όπως η Κύπρος, ακόμα ψαχνόμαστε. Έτσι οι έννοιες όπως συναίνεση και συνεργασίες ανάμεσα σε διαφορετικά κόμματα, θεωρούνται θανάσιμο αμάρτημα. Ακόμα χειρότερα, κόμματα με «μεσογειακό» ταμπεραμέντο, ετεροπροσδιορίζονται: ανήκω σε αυτούς, γιατί μισώ τους άλλους! Δεν ξέρω και πολύ γιατί είμαι με αυτούς, ξέρω όμως πολύ καλά πού ανήκω γιατί μισώ αυτούς, τους άλλους, τους εχθρούς!

Μια μικρή χώρα με τα χαρακτηριστικά της Κύπρου, μπορεί να γυρίσει σε σελίδα; Μπορούμε να βαδίσουμε πάνω σε νέα χαρακτηριστικά που να ορίζουν την πολιτική διαπάλη; Στη δική μου κρίση, μπορούμε, αν αξιοποιήσουμε τους εξής πέντε παράγοντες:

1. Την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου, και, ευτυχώς στη νήσο διαθέτουμε πολύ αξιόλογο, με εμπειρίες, θέληση για εργασία, αφοσίωση στην πρόοδο. Η Κύπρος διαθέτει πολύ καλούς μηχανισμούς εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης όπως η ΑΝΑΔ και η ΚΑΔΔ.

2. Στην αξιοποίηση κάθε ικανού προσώπου χωρίς παρωπίδες, με κριτήρια τη γνώση, την ικανότητα και την απόδοση. Βλέπουμε τι γίνεται εδώ και δεκαετίες: επειδή αρκετοί θα υποστηρίξουν ότι αυτό δεν αλλάζει, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η παρ’ όλίγο χρεοκοπία της οικονομίας προέκυψε και από αυτό. Ας θυμηθούμε αυτή την ειδική περίπτωση γιατί ο Υπουργός Οικονομίας ήταν λίγος, και επιβίωνε παραπλανώντας τον Πρόεδρο και την κοινή γνώμη. Δήλωνε ότι η κρίση ξεπεράστηκε, και δεν θα μας επηρεάσει, «ήδη μας προσπέρασε»! Σε δύο χρόνια βρεθήκαμε στο χείλος του γκρεμού! Άρα, η επιλογή αυτή ήταν σοβαρό λάθος, γιατί τα κριτήρια που χρησιμοποίησε ο τότε Πρόεδρος για να τον ανακαλύψει και να τον διορίσει Υπουργό Οικονομικών ήταν εξαιρετικά λανθασμένα!

3. Η συνεργασία ανάμεσα σε διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις είναι μέσα στη φύση των πραγμάτων, η πρόοδος είναι υπόθεση μιας προσπάθειας και οι αλλαγές θέλουν μάχιμες πλειοψηφίες για να προχωρήσουν. Στην Κύπρο αυτές οι συνεργασίες ταυτίζονται με την παράδοση στον αντίπαλο, συχνά συνιστούν προδοσία, αυτοί που προσπαθούν να τις προωθήσουν συνήθως είναι οι κακοί, ενώ οι καλοί ταυτίζονται με τις κραυγές και τα συνθήματα. Δύσκολο να βρεις μια περίπτωση προσώπου που τυγχαίνει να διατηρήσει κάποια σημαντική θέση, όταν κερδίσουν οι αντίπαλοι στην ανά πενταετία προεδρική αναμέτρηση. Οι επόμενοι ακυρώνουν τους προηγούμενους, κυρίως στα θέματα που σχετίζονται με διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές.

4. Πώς έτσι θα προχωρήσουμε μια σημαντική μεταρρύθμιση η οποία ως επένδυση ξεπερνά μια προεδρική ή κοινοβουλευτική θητεία; Πώς θα θεσουμε σε εφαρμογή λ.χ. το ΓΕΣΥ, όταν με την κάθε πενταετία ξεκινάμε από την αρχή; Για να κατακτήσουμε μια σημαντική αλλαγή απαιτούνται συγκλίσεις, συνεργασίες, κοινά προγράμματα που θα ξεπερνούν τον ορίζοντα που διαγράφουν οι κάθε φορά εκλογικές μάχες.

5. Μεγάλες χώρες δίνουν το παράδειγμα, όπως δείχνει η απόφαση στο Βερολίνο. Έτσι το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της Α. Μέρκελ θα στηρίξει τον σοσιαλδημοκράτη υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ ως υποψήφιο για την προεδρία της Γερμανίας. Επίσης συμβαίνει στη Γερμανία: ο μεγάλος συνασπισμός ανάμεσα στους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες, βασίζεται σε μια σοβαρή προσπάθεια που οδήγησε στην επεξεργασία ενός κοινά αποδεκτού κυβερνητικού προγράμματος. Αν μεγάλες χώρες πολιτεύονται έτσι, τι τότε πρέπει να κάνουν μικρές χώρες, όπως η Κύπρος; Να κλείνουν τα μάτια ή να αξιοποιούν αυτά τα παραδείγματα; Να σφυρίζουν αδιάφορα ή να είναι ακόμα πιο προωθημένες στον τομέα της ανάπτυξης μιας κουλτούρας συναίνεσης για να επιτευχθούν ορισμένοι, ευρείας αποδοχής, στόχοι;