Σιμόν με ανοικτό πνεύμα

Στις αρχές του μήνα αυτού ο Σ. Πέρες μίλησε στους μαθητές του Ισραήλ μέσω facebook. Τους είπε «να τολμάτε, να έχετε περιέργεια και να κάνετε μεγάλα όνειρα!». Αυτό ήταν το τελευταίο του μήνυμα πριν το θάνατό του στα 93 του χρόνια, στις 28 Σεπτεμβρίου στα Ιεροσόλυμα από εγκεφαλική αιμορραγία. Το τι μένει από την πολιτική παρουσία ενός πολιτικού, κρίνεται σε αυτή την περίεργη στιγμή. Ο Σ. Πέρες αγωνίστηκε για τα συμφέροντα της χώρας του, πάλεψε για το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει ως κράτος σε συνθήκες ασφαλείας, έδωσε στη χώρα του δυνάμεις και δυνατότητες. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, δεν αγνόησε τα συμφέροντα των παλαιστινίων, και ενώ ήταν μέρος της ιστορικής αντιπαράθεσης μαζί τους, αναθεώρησε τις απόψεις του, κράτησε τους ανοικτούς διαύλους με την παλαιστινιακή ηγεσία με σκοπό να επιτευχθεί η λύση «των δύο κρατών» στη Μ. Ανατολή.

Ο ίδιος έχει μια πρωτότυπη αίσθηση των πραγμάτων. Λέει: «είμαι loser, έχασα εκλογές αλλά είμαι winner. Υπηρέτησα το λαό μου!» Από το 1948 και για 70 χρόνια ήταν μέρος της ιστορικής διαδρομής της χώρας του. Πρόεδρος στην ώριμη φάση του πολιτικού του βίου, (2007-2014), Πρωθυπουργός, αν. Πρωθυπουργός, Υπουργός Άμυνας. Οι συνθήκες ωριμάζουν όταν σημαντικοί ηγέτες λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις οι οποίες με τη σειρά τους συμβάλλουν στην επιτάχυνση μιας ιστορικής αλλαγής. Έτσι, μαζί με τον Γ. Ραμπίν, δοκίμασαν να αλλάξουν το ρου των πραγμάτων. Επέλεξαν το δρόμο της ειρηνικής διευθέτησης της μεγάλης σύγκρουσης με τους παλαιστινίους. Ο συμβολή τους στην υπογραφή της Συμφωνίας του Όσλο το 1993, ήταν καταλυτική, όπως και εκείνη του Γ. Αραφάτ. Ο τρεις (Ράμπιν, Αραφάτ, Πέρες) δικαίως έλαβαν το Νόμπελ Ειρήνης το 1994. Μέχρι που ο τυφλός φανατισμός ενός ακροδεξιού ισραηλίτη, οδήγησε στη δολοφονία του Ράμπιν (1995) και αποσυντόνισε την ειρηνευτική διαδικασία. Ο Γιγκάλ Αμίρ με τη φράση «σκότωσα τον Ράμπιν για να μην δώσει τη χώρα μου στους Άραβες», βεβαίωσε ακόμα μια φορά πώς η παραλογισμός δεν έχει σύνορα και πως πολλοί θεωρούν πως ο συμβιβασμός που υπηρετεί τα ζωτικά συμφέροντα και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, ισούται με «προδοσία». Το αποτέλεσμα το βλέπουμε σήμερα. Η καθυποψία αντικατέστησε την ελπίδα, η διαρκής ένταση τη διαρκή ειρήνη.

Κρατώ από τις δηλώσεις ξένων ηγετών για το θάνατο Πέρες τη δήλωση του Μ. Ομπάμα: «ένα φως έφυγε, αλλά η ελπίδα που μας έδωσε θα φωτίζει για πάντα». Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ B. Νετανιάχου ήταν πιο συγκρατημένος, άλλωστε δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τον Πέρες. Είπε ότι «εκφράζω βαθειά θλίψη και το χαμό ενός από τους αγαπημένους του έθνους» (τα στοιχεία από ρεπορτάζ στο Reuters, 28/9).

Σημαντική θεωρώ τη δήλωση του πρώην Προέδρου της Κύπρου Γ. Βασιλείου, ο οποίος υπήρξε προσωπικός φίλος του Σ. Πέρες. Ο Γ. Βασιλείου δήλωσε: «Αναμφισβήτητα ο Πέρες ήταν ένας από τους μεγάλους ηγέτες της εποχής μας και παράδειγμα για όλους μας. Με τη ζωή του, το έργο του απέδειξε ότι πρέπει να αγαπάς τη χώρα σου, να αγωνίζεσαι γι’ αυτήν. Ο Σιμόν Πέρες για να πετύχει τις καλύτερες δυνατόν σχέσεις με τους Παλαιστινίους, πήρε πρωτοβουλίες για διαπραγματεύσεις. Η ζωή του και οι δράσεις του είναι ένα μάθημα και για μας, γιατί μας διδάσκει ότι το μέλλον μιας χώρας έγκειται στην επίλυση όλων των προβλημάτων που μπορεί να έχει με το σύνοικο στοιχείο, στην περίπτωσή μας με τους τ/κ, στην περίπτωση του Ισραήλ με τους Παλαιστίνιους για να μπορέσει έτσι να προσβλέπει σε ένα σίγουρο και ασφαλές μέλλον. Με τον θάνατό του, ο Σιμόν Πέρες αφήνει ένα μεγάλο κενό και θα εξαρτηθεί από τις νέες γενιές να προσπαθήσουν να φέρουν σε αίσιο τέρμα τον αγώνα του Πέρες για ειρήνη στην χώρα του και για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για όλους, Ισραηλίτες και Παλαιστίνιους»,  (ΚΥΠΕ, 28/9).