Πρόχειρη γνώση, βήμα σημειωτόν

Πολλά πράγματα τα λέμε από συνήθεια. Έτσι για να λεχθούν, χωρίς έλεγχο, ή κυρίως χωρίς κάποιο δεδηλωμένο στόχο. Παραδείγματα. Πρώτο:

με την αλλαγή ηγεσίας στην «κυβέρνηση» των τ/κ, από τον «πρωθυπουργό» Καλιοντζού στον Χ. Οζκιουργούγκ , άρχισε μια συζήτηση στην ε/κ πολιτική ελίτ σχετικά με τη σημασία αυτής της αλλαγής. Άλλοι ζήτησαν έκτακτη σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου, άλλοι είδαν βήματα πίσω, άλλοι και άλματα πίσω. Έτσι ερώτημα είναι απλό: πριν την αλλαγή, έβλεπαν κάτι καλό, έστω κάτι, κάπως καλύτερο; Ασφαλώς όχι, είδαν μόνο την αλλαγή προς τα πίσω!

Δεύτερο, με την υποβολή παραίτησης από τον τούρκο πρωθυπουργό Α. Νταβούτογλου, η συζήτηση στην ε/κ κοινότητα αφορούσε το πόσο δύσκολα γίνονται τα πράγματα, πόσο όλα θα ελέγχονται από τον Τ. Ερτογάν κλπ. Το ερώτημα είναι απλό: πριν να υποβληθεί η παραίτηση Νταβούτογλου, οι ίδιοι έβλεπαν κάτι καλύτερο, έστω κάτι κάπως καλύτερο; Ασφαλώς όχι, είδαν μόνο την αλλαγή προς τα πίσω!

Τρίτο, ο Σ. Ντενκτάς ανακοίνωσε την τουρκική θέση ότι θα ανοίξουν σημεία διέλευσης στην κατοχική γραμμή δύο μήνες προτού αυτό συντελεστεί -23 Απριλίου 2003. Δεν γνωρίζω αν διάβασε κανείς τις δηλώσεις του (τις είπε δημόσια!) και αν κάποιος θέλησε να τις ερηνεύσει με κάποιο τρόπο.

Κάθε κοινωνία έχει τις δικές της παραδόσεις, στάσεις και κριτικές παρατηρήσεις. Έτσι και η δική μας, η κίνηση των ιδεών διατηρεί τα στεγανά της: περιορισμένη σε παγιωμένες σταθερές γνώση, πρόχειρες σημειώσεις που εκτιμούν το συγκυριακό και όχι το συνολικό, εκτιμήσεις του ποδαριού, αδυναμία πρόσληψης μιας εξέλιξης στα δικά της στάδια. Έτσι το μερικώς ορθό (βήμα πίσω), δεν εντάσσεται σε μια στρατηγική γιατί δεν έχει χθες (ποιοι ήταν λ.χ. οι προηγούμενοι συσχετισμοί, τα πρόσωπα και οι σκέψεις τους) και συνεπώς δεν έχει ένα επεξεργασμένο αύριο (ποια θα είναι η πιθανή συνολική εικόνα, πώς διαμορφώνονται οι νέοι συσχετισμοί, τι θα φέρουν πιθανές εξελίξεις, ή εναλλακτικά σενάρια).

Για να έχουμε ένα ικανοποιητικό πολιτικό σχέδιο, απαιτείται βούληση, αξιοποίηση της ειδικής γνώσης, συνέχεια, συνέπεια στη μάχη για τη σωστή πρόβλεψη και έτσι να έχουμε την ανάλογη κινητοποίηση για να επιτευχθούν ορισμένοι στόχοι. Αυτά αφορούν μια διαφορετική πολιτική ανάλυση, έναν διαφορετικό τρόπο εργασίας, και ασφαλώς μια διαφορετική προτεραιότητα σε ότι αφορά τις επιδιώξεις που θα επιφέρει η καλή γνώση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Ο διπλωμάτης Β. Θεοδωρόπουλος γράφει: «Στην εξωτερική πολιτική είναι πολλοί εκείνοι που εμφανίζονται ως επαϊοντες, έστω και χωρίς γνώσεις ή πείρα…η εξωτερική πολιτική προσφέρει έδαφος για ερασιτεχνισμό και για καλλιέργεια προσωπικής ή κομματικής προβολής, εκμετάλλευσης και αντιπαράθεσης που παρασύρουν την εξωτερική πολιτική στη δίνη της εσωτερικής πολιτικής διαμάχης…» ( Β. Θεοδωρόπουλος, Ανασκόπηση- Η Εξωτερική Πολιτική της Νεότερης Ελλάδας», Αθήνα, 1996