Η μετοχοποίηση σε ένα πακέτο!

Στη διάρκεια της πιο σκληρής περιόδου της οικονομικής κρίσης, το 2013, εμφανίστηκαν δεκάδες μετά Χριστόν σωτήρες. Με εμφανίσεις στα μμε, έδωσαν ιδέες, άσκησαν κριτική, εμφάνισαν λύσεις. Το ερώτημα ήταν απλό: δεν ζούσαν στην Κύπρο τόσο καιρό πριν; Πότε οι πλείστοι εξ αυτών διατύπωσαν κάτι συγκεκριμένο στην κατάλληλη ώρα; Ελάχιστοι. Αλλά εάν τα μμε δεν διαθέτουν διαρκή και επαρκή μνήμη, είναι φυσικό να ελκύονται από το πρόσκαιρο ή το εντυπωσιακό της στιγμής.

Το παράδειγμα της CYTA είναι το πιο χαρακτηριστικό γιατί πάνω σε αυτό κρίνονται όσοι έγκαιρα έλαβαν θέση πάνω σε κρίσιμα σημεία μιας αναπτυξιακής στρατηγικής στον κατάλληλο χρόνο. Ειδικότερα: στη Λευκωσία και στη Λεμεσό και στην εποχή που πρόεδρος ήταν ο Γ. Κληρίδης (1999-2000), ο Όμιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας μας (ΟΠΕΚ) οργάνωσε δύο δημόσιες εκδηλώσεις με ομιλητή τον καθηγητή Δ. Παπούλια, τότε πρόεδρο του ΔΣ του ΟΤΕ στην Ελλάδα. Ο καθηγητής σε ένα πολυπληθές ακροατήριο παρουσίασε το έργο της μετάβασης και της επιτυχημένης λειτουργίας από ένα απολύτως κρατικό μοντέλο διοίκησης στη μετοχοποίηση ενός οργανισμού με διατήρηση του πλειοψηφικού πακέτο στο δημόσιο. Ανάλογη εκδήλωση πραγματοποίησε ο ΟΠΕΚ στις 5 Μαρτίου 2009 στη Λευκωσία με ομιλητή το διάδοχο του Δ. Παπούλια στο τιμόνι του ΟΤΕ, τον καθηγητή Β. Ράπανο. Η ομιλία Ράπανου βρίσκεται στο βιβλίο «Η Κύπρος, η Ευρώπη και το Μέλλλον», έκδοση του 2009.

Τι λέει η πιο πάνω αφήγηση; Ότι, κατά κανόνα, δεν προετοιμαζόμαστε έγκαιρα, ότι δεν βλέπουμε ποιες εξελίξεις μάς εξυπηρετούν, ότι ζούμε με ότι μάθαμε από την παράδοση όταν όλα γύρω μας αλλάζουν. Έτσι σε επόμενο χρονικό διάστημα, όλα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα και οι λύσεις ακόμα πιο πολύπλοκες. Η τρόικα επέβαλε μια πολύ κακή λύση στα ζητήματα που συνδέονταν με την εξέλιξη της ΑΗΚ και της CYTA με την ιδιωτικοποίηση των οργανισμών αυτών. Η κυβέρνηση συναίνεσε σε αυτό το 2013. Κάτω από την αντίδραση των υπαλλήλων των οργανισμών ή των κομμάτων της αντιπολίτευσης, συζητείται μια νέα φόρμουλα, η οποία συχνά διαφοροποιείται σε σημείο που δύσκολα μπορείς να παρακολουθήσεις δηλώσεις και εξελίξεις. Δύο σημεία επιλέγω από αυτή την εξέλιξη: πρώτο, την λάθος αποδοχή της πρότασης για την ιδιωτικοποίηση από την κυβέρνηση, και, δεύτερο την απουσία από τα κόμματα της αντιπολίτευσης μιας περιεκτικής πρότασης που να δίνει αναπτυξιακό βάθος στους δύο οργανισμούς. Η ιδιωτικοποίηση είναι λάθος. Η διατήρηση της παλαιάς κατάστασης πραγμάτων ισοδυναμεί με ακόμα ένα λάθος που οδηγεί στη συρρίκνωση και σταδιακή αποδόμηση της σημασίας τους.

Συχνά αποτυγχάνουμε γιατί οι οπαδοί της ακινησίας ντύνονται το μανδύα του προστάτη των εργαζομένων, ότι μάχονται για το καλό τους και θεωρούν τον εαυτό τους «φιλολαϊκό». Ωστόσο, οι ηχηρές διακηρύξεις υπέρ των εργαζομένων, συχνά φέρνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από το επιδιωκόμενο, όπως μάς βεβαιώνουν τα αποτελέσματα της πολιτικής διαχείρισης των Κυπριακών Αερογραμμών και της Eurocypria από διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις που ακολούθησαν τις ίδιες συντηρητικές πρακτικές.

Η λύση βρίσκεται στην αναζήτηση της «άριστης» σύνθεσης που θα λαμβάνει υπόψη της τις κατακτήσεις μιας κοινωνίας και να τις συνδυάζει με την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις. Να διαβάζει τις μεταβαλλόμενες εξελίξεις στο διεθνές πεδίο, να επεξεργάζεται λύσεις που να κινητοποιούν τους εργαζόμενους σε μια στρατηγική ανάπτυξης, που να διευρύνει τις δυνατότητες μιας εταιρείας. Ουσιαστικά να ενδυναμώσει τις πολιτικές της μετοχοποίηση των δύο ημικρατικών οργανισμών (CYTA, ΑΗΚ) με το πλειοψηφικό πακέτο στο δημόσιο, να ενισχύσει τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης σε μια εποχή ισχυρού ανταγωνισμού και αναζήτησης λύσεων που να προσφέρουν προσιτή ποιότητα στους πελάτες της.

Ο Β. Ράπανος ομιλεί στις 5 Μαρτίου 2009: « η μετοχοποίηση και λειτουργία των κρατικών εταιρειών με βάση τις αρχές τις σύγχρονης διοίκησης και εταιρικής διακυβέρνησης, συμβάλλουν τα μέγιστα στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και τις ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν. Η πολιτική εξουσία πρέπει να συμπεριφέρεται ως μέτοχος που ενδιαφέρεται για τους στόχους της εταιρείας την εξυπηρέτηση των πελατών και το γενικό συμφερον, χωρίς να παρεμβαίνει στην καθημερινή τους λειτουργία, για κομματικούς ή άλλους πολιτικούς λόγους…Όπως έδειξε και η πρόσφατη οικονομική κρίση, οι αγορές συχνά αποτυγχάνουν και η παρουσία του κράτους με ρυθμίσεις και ενεργές πολιτικές είναι αναγκαία τόσο για την ομαλή λειτουργία των αγορών όσο και για την διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και ευημερίας».