Έξι χρόνια μιζέριας

Άρθρο του οικονομικού περιοδικού Economist (Έθνος, 20/4/14) περιγράφει ορισμένες όψεις της πορείας της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Γράφει, μεταξύ άλλων:

«Μετά από έξι χρόνια μιζέριας, η ελληνική οικονομία δείχνει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης επισημαίνοντας τα σημάδια της αλλαγή: την έκδοση του πρώτου ομολόγου μετά από τέσσερα χρόνια, την εισροή τουριστών το Πάσχα και τις προβλέψεις για 19 εκατ. επισκέπτες το καλοκαίρι και τα ενθαρρυντικά λόγια της Άνγκελα Μέρκελ κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Ελλάδα. Ωστόσο αυτός ο αέρας αισιοδοξίας δεν διαδέχεται στους περισσότερους από τους ψηφοφόρους, καθώς τα ποσοστά της ανεργίας είναι ακόμη υψηλά και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα μένουν για μήνες απλήρωτοι», επισημαίνει το άρθρο ενώ αναφέρει πως περίπου 35% των Ελλήνων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας».

Το περιοδικό αναφέρει πιο κάτω την πιο σοβαρή του επισήμανση: «δεν είναι περίεργο που το πελατειακό πολιτικό σύστημα της Ελλάδας είναι υπό κατάρρευση. Κάποτε ήταν ευθύνη του πολιτικού να βρει δουλειά στο δημόσιο τομέα για τους ψηφοφόρους. Οι πιο φιλόδοξοι το επέκτειναν και στον ιδιωτικό τομέα. Στα μάτια των Ελλήνων την ευθύνη για την κατάρρευση του συστήματος που εκείνοι δημιούργησαν έχουν τα δύο κόμματα που εναλλάσσονταν στην εξουσία τα τελευταία 30 χρόνια. Ορισμένοι ψηφοφόροι στράφηκαν στα λεγόμενα αντισυστημικά κόμματα, τα οποία ευαγγελίζονται ριζοσπαστικές λύσεις για τα προβλήματα της Ελλάδας. Στις ευρωεκλογές του Μαΐου, δύο νέα μετριοπαθή κεντροαριστερά κόμματα, η Ελιά-με επικεφαλής μία ομάδα ακαδημαϊκών και πρώην υπουργών- και «το Ποτάμι» του τηλεοπτικού δημοσιογράφου Σταύρου Θεοδωράκη προσπαθούν να καλύψουν το κενό που δημιουργήθηκε με την πτώση του ΠΑΣΟΚ».

Αναφορά στον ΣΥΡΙΖΑ: «Πολλοί αριστεροί πλέον στηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα με ηγέτη τον Αλέξη Τσίπρα έναν πύρινο 39χρονο που τρομάζει τους επιχειρηματίες της Ελλάδας μιλώντας για την επιβολή φόρων πλούτου και την αναστολή της πληρωμής των δανείων». Από την άλλη ο Ευάγγελος Βενιζέλος μάχεται «τις προσπάθειες του Γιώργου Παπανδρέου να επαναβεβαιώσει την εξουσία στο κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του», αναφέρει το δημοσίευμα που προσθέτει πως «ο κ. Βενιζέλος στηρίζει την Ελιά αλλά ο κ. Παπανδρέου αρνείται να τον ακολουθήσει, ενισχύοντας τις υποθέσεις ότι αναζητά μία πολιτική επάνοδο για να σταματήσει την εξαφάνιση του κόμματος».

Σύμφωνα με το άρθρο, η ΝΔ έχει αποδειχθεί το πιο ανθεκτικό κόμμα, καθώς κατάφερε να επιβιώσει μέσα από τις διαδοχικές αλλαγές στην ηγεσία. «Παρόλα αυτά, από τους ψηφοφόρους της έρχεται κατά κύριο λόγο η υποστήριξη της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, ενός ομοφοβικού κόμματος κατά των μεταναστών». Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και για το «Ποτάμι», το οποίο «κερδίζει ψηφοφορους με ιλιγγιώδη ταχύτητα», περιγράφοντας τον Σταύρο Θεοδωράκη ως τον 50χρονο που γυρίζει την Ελλάδα με T-shirt, αθλητικά και το χαρακτηριστικό του σακίδιο, μιλώντας για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, προωθώντας την αξιοκρατία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας για τους νέους Ελληνες. Πράγματα που ακούγονται ευχάριστα στους ψηφοφόρους που έχουν βαρεθεί τους παραδοσιακούς πολιτικούς».

Είναι ολοφάνερο ότι ορισμένες σκέψεις του περιοδικού είναι σωστές. Όπως αυτή ότι «δεν είναι περίεργο που το πελατειακό πολιτικό σύστημα της Ελλάδας είναι υπό κατάρρευση». Άλλες σκέψεις παραμένουν αντιφατικές. Όπως, «ωστόσο αυτός ο αέρας αισιοδοξίας δεν διαδέχεται στους περισσότερους από τους ψηφοφόρους, καθώς τα ποσοστά της ανεργίας είναι ακόμη υψηλά και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα μένουν για μήνες απλήρωτοι, και πως περίπου 35% των Ελλήνων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας». Και άλλες διαστρεβλώνουν την αλήθεια παρασιωπώντας το γεγονός ότι η ΝΔ στην πενταετία Κ. Καραμανλή (2004-9) εκτόξευσε στα ύψη το δημοσιονομικό έλλειμμα ή ότι ο νυν πρωθυπουργός Α. Σαμαράς επί μια τριετία δήλωνε «αντιμνημονιακός», κατάγγελλε την μονόπλευρη λιτότητα και ήταν πλήρως αντίθετος με όσα σήμερα υλοποιεί.

Εν πάση περιπτώσει, κεντρικό θέμα παραμένει το γεγονός πως «μετά από έξι χρόνια μιζέριας, η ελληνική οικονομία δείχνει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης», καθώς η έκδοση του πρώτου ομολόγου μετά από τέσσερα χρόνια ήταν πράγματι ενθαρρυντικό μήνυμα ότι η ελληνική οικονομία κάνει ένα βήμα προόδου. Κατά τα άλλα ο καθηγητής Γ. Παγουλάτος περιγράφει το ουσιώδες: «η διαπραγματευτική δύναμη της χώρας είναι σήμερα ισχυρότερη όχι επειδή μπορούμε να απειλήσουμε με χρεοκοπία, αλλά επειδή τηρήσαμε τα συμφωνημένα, εξαλείψαμε τα ελλείμματα, ματώσαμε για να μείνουμε στο ευρώ. Είναι πάντως απίστευτο πώς η ιδέα ενός καμικάζι εκβιασμού εξακολουθεί ακόμη να γαργαλάει τη φαντασία. Δεν μάθαμε τίποτε από τη δραματική εμπειρία της Κύπρου; Αυτό που μπορεί να πει η Ελλάδα δεν είναι: αν δεν μου διαγράψεις το χρέος, θα το διαγράψω μόνη μου. Είναι: στήριξε την ανάπτυξή μου, για να μπορώ να εξυπηρετώ και το χρέος μου. Οσο για την απειλή, δεν είναι ποτέ αξιόπιστη όσο η ενεργοποίησή της θα επέφερε πολλαπλάσια ζημία στον απειλούντα από ό,τι στον απειλούμενο» (περιοδικό Μεταρρύθμιση, 21 Απριλίου 2014).