Η Κύπρος στο σκάκι της Α. Μεσογείου
Η γεωπολιτική γύρω από το κυπριακό και την Κύπρο αλλάζει. Σημαντικές ανακατατάξεις έχουν επισυμβεί στην ευρεία γειτονιά της και αυτό χρειάζεται να αναλυθεί. Το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον στην Α. Μεσόγειο (Συρία, Μέση Ανατολή, Αίγυπτος) έχει πάρει νέες διαστάσεις. Για ισχυρούς γεωπολιτικούς λόγους επηρεάζει τα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή. Η κρίση στην Συρία θα κρατήσει για σημαντικό χρονικό διάστημα, η Αίγυπτος δύσκολα θα βρει τον παλαιό της ρόλο, ενώ το Μεσανατολικό κινείται στον αστερισμό της αβεβαιότητας παρά τα δώδεκα ταξίδια του Τ. Κέρι στην περιοχή μέσα σε ένα χρόνο. Η ΕΕ αλλά και σημαντικές δυνάμεις μέσα στην ΕΕ ενδιαφέρονται για την αλλαγή της σημερινής αβεβαιότητας με στόχο τη δημιουργία συνθηκών σταθερότητας στην Α. Μεσόγειο και η Κύπρος με λυμένο το κυπριακό θα αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου δικτύου συμφερόντων που η ΕΕ ενδιαφέρεται να θέσει σε εφαρμογή.
«Κλειδί» στις εξελίξεις είναι αναμφίβολα η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ και κατ’ επέκταση η βαρύτητα της αναζήτησης νέων λύσεων στον ενεργειακό χάρτη (ενδιαφέρον από ΕΕ, ΗΠΑ, Ισραήλ). Το ζήτημα αυτό δεν αφήνει αδιάφορο κανένα διεθνή παίκτη και είναι αναμενόμενο ότι το ζήτημα της ενέργειας δίνει στην Κύπρο ισχυρό πλεονέκτημα. Η ΕΕ αναζητεί λύσεις που να μειώνουν την εξάρτησή της από το ρωσικό μονοπώλιο και η Α. Μεσόγειος μπορεί να δώσει εναλλακτικές διαδρομές. Η συνεργασία Κύπρου-Ισραήλ συμβάλλει στη δημιουργία μιας νέας ισορροπίας συμφερόντων στην περιοχή γεγονός που δεν αφήνει αδιάφορη την Ουάσιγκτον, καθώς το ζήτημα της ασφάλειας του Ισραήλ παραμένει μια κορυφαία επιλογή των ΗΠΑ. Είναι σαφές ότι η αξιοποίηση του φυσικού αερίου απαιτεί ευρύτερες συνεργασίες τόσο στη δημιουργία υποδομών όσο και στην οικοδόμηση ενός περιβάλλοντος ασφαλείας που θα προστατεύσει τις επενδύσεις και θα ενισχύσει τα δίκτυα μεταφοράς.
Η ευρωτουρκική σχέση εδώ και χρόνια βρίσκεται σε αδιέξοδο. Το Βερολίνο και το Παρίσι πάγωσαν τη σχέση αυτή και με βάση ιδεολογικά κριτήρια αναδιαμόρφωσαν τη συμφωνία της 3ης Οκτωβρίου 2005. Το τελευταίο διάστημα η τάση για «επανασυγκόλληση», περνά ξανά από το Παρίσι και το Βερολίνο. Ο Φ. Ολάντ έχει ορισμένες διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον Ν. Σαρκοζί, ενώ ο συνασπισμός ανάμεσα στους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία έχει επιφέρει ανεπαίσθητες, πλην αξιόλογες αναπροσαρμογές στην ευρωτουρκική σχέση. Έστω, μετ΄εμποδίων η ευρωτουρκική σχέση αποκτά μια κινητικότητα και αυτό αποτυπώνεται με την μετά από τρία χρόνια επίσκεψη Ερτογάν στις Βρυξέλλες και τις συναντήσεις με Μπαρόσο και Ρομπάι -21 Ιανουαρίου 2014.
Η σχέση αυτή παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και στις δύο πλευρές της όχθης, έχει ειδική σημασία να παραμείνει ανοικτή και να κινείται υπό όρους και προϋποθέσεις όπως συμφωνήθηκε μεταξύ Ερτογάν-Μπαρόσο πριν ένα μήνα. Αυτή η σταδιακή κίνηση βοηθά την υπό εξέλιξη διαδικασία των συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού στη Λευκωσία και αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια της ΕΕ που μπορεί να ενισχύσει το γενικότερο περιβάλλον στις διαπραγματεύσεις. Με τους κατάλληλους χειρισμούς μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας κινητικότητας και, κυρίως, να ενταχθεί ως σύστημα σχέσεων στη διακηρυγμένη πολιτική της ΕΕ για επίλυση του κυπριακού, την ενεργειακή πολιτική της και τη συμβολή της στη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας στην Α. Μεσόγειο.