Αμμόχωστος και δημόσια διπλωματία
Η δημόσια διπλωματία είναι μια σχετικά νέα διάσταση στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Δηλαδή σημαντικές όψεις της να γίνονται αντικείμενο δημόσιου διαλόγου ανάμεσα σε πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς και ανάμεσα σε φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Η αντίληψη ότι η διπλωματία δεν είναι μια κλειστή υπόθεση αλλά ενέχει ένα δημόσιο, ανοικτό χαρακτήρα βοηθά ιδιαίτερα την Κύπρο να προώθησει διεκδικήσεις της και κυρίως την υπόθεση της επίλυσης του κυπριακού. Η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής με νέους όρους ισχυροποιεί τα ερείσματά της Λευκωσίας στο διεθνές πεδίο αλλά και απέναντι στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη.
Ο δημόσιος διάλογος πάνω σε διάφορες πτυχές του κυπριακού, οι συζητήσεις πάνω σε πτυχές της λύσης ανάμεσα στους ε/κ αλλά και ανάμεσα σε ε/κ και τ/κ βοηθά στη δημιουργία μιας κοινής γνώμης με γνώση του πλαισίου μιας αμοιβαία αποδεκτής συμφωνίας. Η αντίληψη ότι το κυπριακό είναι αποκλειστικό θέμα μιας επόμενης συνάντησης ανάμεσα στους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αφορά την παραδοσιακή διαχείρησή του κυπριακού από μια σχολή σκέψης που παραμένει προσκολλημένη στα παλαιά πρότυπα διαχείρησής του.
Η δημόσια διπλωματία συνδέεται σήμερα με την Αμμόχωστο και τη συζήτηση που αναπτύσσεται σε διάφορα επίπεδα καθώς το ζήτημα της Αμμοχώστου επανήλθε στην επικαιρότητα μετά την πρόταση της Κυπριακής Κυβέρνησης για επιστροφή της περιφραγμένης πόλης στους νόμιμους κατοίκους της σε συνδυασμό με τη λειτουργία του λιμανιού της πόλης κάτω από την αιγίδα της ΕΕ και του ΟΗΕ. Πάνω σε αυτή την πρόταση, δημοσκόπηση που έγινε με πρωτοβουλία της τουρκοκυπριακής «Πρωτοβουλίας για την Αμμόχωστο», έδειξε ότι το 73% των τ/κ στηρίζει μια τέτοια πρόταση. Σε δημοσιογραφική διάσκεψη ο Οκάν Νταγλί, εκπρόσωπος της «Πρωτοβουλίας», ανέφερε ότι «χωρίς την ενεργό συμμετοχή των κοινοτήτων, χωρίς την συνεργασία ή την επικοινωνία μεταξύ των κοινοτήτων είναι αδύνατο να φτάσουμε σε μια λύση. Η Αμμόχωστος έχει την προοπτική να παράγει κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική συνεργασία και την προοπτική της επαναπροσέγγισης. Το 50% της συνολικής ναυτιλίας και του τουρισμού του νησιού γινόταν από το λιμάνι της Αμμοχώστου και τα Βαρώσια, ενώ τώρα το λιμάνι δεν έχει τέτοια οικονομική δραστηριότητα και τα Βαρώσια είναι πόλη φάντασμα». Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ στο ΚΥΠΕ «η δημοσκόπηση έγινε με δείγμα 403 ατόμων που διαμένουν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, ηλικίας 18 ετών και πάνω, μεταξύ 31 Ιουλίου και 5 Αυγούστου 2013. Το 73% τάχθηκε υπέρ του ανοίγματος το συντομότερο του λιμανιού της κατεχόμενης Αμμοχώστου και επιστροφής της περίφραχτης πόλης στους νόμιμους ιδιοκτήτες. Εναντίον τάχθηκαν 4%. Το 50% των ερωτηθέντων διαφώνησαν με την άποψη ότι σε περίπτωση που δεν βρεθεί λύση στο Κυπριακό, το λιμάνι της Αμμοχώστου και τα Βαρώσια πρέπει να παραμείνουν στην υφιστάμενη κατάσταση. Το 3% συμφώνησε με την εν λόγω άποψη».
Οι αριθμοί της δημοσκόπησης δείχνουν πόσες δυνατότητες υπάρχουν για πρωτοβουλίες. Χρειάζεται να γίνουν περισσότερα από τις δυνάμεις που ενδιαφέρονται για την επίλυση, και ιδιαίτερα από δυνάμεις που συνδέονται ευθέως με την πόλη της Αμμοχώστου-Δήμος, κοινωνικές δυνάμεις, οργανωμένοι φορείς, πρωτοβουλίες από πολίτες κλπ. Οι προσπάθειες για την επίλυση του κυπριακού χρειάζεται να υποστηριχθούν με πρωτοβουλίες (Αμμόχωστος), με πρωτότυπες ιδέες (περιβάλλον ασφαλείας, ανοικοδόμηση, ανάπτυξη) και δυναμική στραμμένη στο μέλλον (η ΕΕ καταλύτης της λύσης, συμμετοχή αντιπροσώπου της στις συνομιλίες). Οι ίδιες οι κυπριακές δυνάμεις έχουν την ευθύνη να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της δημόσιας διπλωματίας και της συμμετοχής στην ΕΕ για να τερματιστεί η κατοχή. Ο πατέρας της ευρωπαϊκής ιδέας Ζαν Μονέ έδωσε και στην Κύπρο μια κατευθυντήρια σκέψη που αξίζει να την προσέξουμε: «Οταν ένα πρόβλημα σου φαίνεται άλυτο, άλλαξε το πλαίσιό του» (1974).