Από το Ελσίνκι στη Λουκέρνη

   Επειδή κάθε λέξη πλέον αποκτά ιδιαίτερη σημασία, ας μην αποφύγουμε τα ουσιώδη επειδή η ιστορική διαδικασία έχει πιο μεγάλη αξία. Ο Κ. Καραμανλής στη Λουκέρνη ήταν ωσεί παρών. Κρυβόμενος πίσω από το σλόγκαν «ο πρόεδρος Τ. Παπαδόπουλος κάνει τις διαπραγματεύσεις και η Αθήνα είναι δίπλα του», έδειξε πως ήταν κατώτερος των περιστάσεων.

            Είναι οπωσδήποτε κατανοητό πως είναι λίγες εβδομάδες πρωθυπουργός, άρα εξ αυτού δικαιολογείται μια αμηχανία. Νομίζω πως δεν ήταν αυτός ο λόγος, που είχε αυτή την ελαφριά παρουσία στη Λουκέρνη. Πίσω από τη σκέψη του ήταν το καραμανλικό «σύνδρομο της Ζυρίχης». Να αποφύγει πάση θυσία τη διαδρομή του θείου του σε σχέση με το 1959 – 60.

            Άρα έμεινε δίπλα από τις εξελίξεις, δείγμα γραφής πώς δεν είναι πάστα μεγάλου πολιτικού.

            Αντίθετα ο Ερντογάν δούλεψε πάνω στη συγκυρία ως ο κεντρικός παίκτης του σκηνικού. Έθεσε τον Ντενκτάς στο περιθώριο, αναβάθμισε απολύτως τον Ταλάτ, και διαμόρφωσε μια πολιτική ισορροπία από την οποία βγαίνει κερδισμένος.

            Για πρώτη ίσως φορά από το 1974 ή το 1983 στις διεργασίες για λύση του κυπριακού η Τουρκία ή Τ/Κ πλευρά (χωρίς Ντενκτάς) δεν έχουν ευθύνες για ναυάγιο ή αποτυχίες.

            Η Άγκυρα στην ουσία κερδίζει ένα σημαντικό πλεονέκτημα για να πάρει χρονοδιάγραμμα για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών  με την Ε.Ε.

            Εάν και τα δύο δημοψηφίσματα στις  25 Απριλίου 2004 είναι «ναι» η Άγκυρα κλειδώνει μια πορεία.

            Εάν οι Τ/Κ απαντήσουν «ναι» και οι Ε/Κ «όχι» ο Τ. Ερντογάν θα δουλέψει πάνω στο σενάριο «εμείς κάναμε ότι μπορούσαμε, οι Ε/Κ δεν θέλουν λύση…»

            Αυτό το επιχείρημα θα δώσει πόντους στην Άγκυρα και κυρίως για πρώτη φορά από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., στο Δουβλίνο («το κυπριακό επηρεάζει τις ευρωτουρκικές σχέσεις» -1994) το κλίμα θα αλλάξει.

            Έτσι η Τουρκία θα προωθήσει στην πορεία ένταξη της χωρίς το κυπριακό να είναι πολιτική προϋπόθεση. Αυτό τον στόχο επιδίωξε στη Λουκέρνη η Άγκυρα, και προφανώς βγήκε μπροστά της μια Αθήνα σε «αμηχανία» όπως σωστά είπε ο Γ. Παπανδρέου.

            Το πλαίσιο εμπιστοσύνης που είχαν οικοδομήσει στο διεθνές περιβάλλον οι Κ. Σημίτης και Γ. Παπανδρέου δεν υπήρχε στη Λουκέρνη, αλλά προφανώς η ιστορία δεν γράφεται με τα εάν. Ο Ερντογάν κερδίζει πόντους, μόνο όταν η απέναντι πλευρά είναι αμήχανη και ανασφαλής. Κάντε μια σύγκριση – τηρουμένων των αναλογιών – πως ουσιαστικά και επικοινωνιακά έπαιξε για την Ελλάδα και τον Κ. Σημίτη το Ελσίνκι (1999) και πως τώρα η Λουκέρνη για την Ελλάδα και τον Κ. Καραμανλή…