Δέκα χρόνια χωρίς τον Γ. Κρανιδιώτη

Συμπληρώνονται στις 14 Σεπτεμβρίου 2009 δέκα χρόνια από τον άδικο χαμό του Γ. Κρανιδιώτη. Αυτό το διάστημα έδειξε πόσο λείπουν οι ιδέες, η διορατικότητα και το συστηματικό πάθος του για την ελεύθερη Κύπρο. Με τη δράση του έθεσε τα θεμέλια για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ δουλεύοντας με την πολιτική στήριξη του Α. Παπανδρέου και του Κ. Σημίτη. Άντεξε την κυπριακή μικροπολιτική: ουδείς πολιτικός σχηματισμός στην Κύπρο στήριξε τις μεγάλες αποφάσεις που ο ίδιος διαμόρφωσε και που οδήγησαν στην ένταξη. Στην Κύπρο υπήρχε μουρμούρα, όχι πολιτική, λάσπη, όχι διαφορετικές προτάσεις. Έφυγε με αυτό το παράπονο για τις πισώπλατες μαχαιριές που δεχόταν σε κάθε του απόφαση από το κομματικό κατεστημένο της Λευκωσίας. Απαντούσε στις μικρότητες με έργα. Και με τη δήλωση: «άσ’ τους να γκρινιάζουν, θα βάλω την Κύπρο στην ΕΕ…».

Με πολλή κόπο έπεισε μερικούς για την αναγκαιότητα της Τ.Ε. από το 1985. Δούλεψε με επιτυχία τη συμφωνία της 6ης Μαρτίου 1995, (καθορισμός χρονοδιαγράμματος για έναρξη συνομιλιών ένταξης), διαμόρφωσε τα κείμενα μπροστά στο Ελσίνκι ( ένταξη της Κύπρου με ή χωρίς λύση) και τα οποία υλοποίησε με επιτυχία ο Κ. Σημίτης στις 16 Δεκεμβρίου 1999 στο Ελσίνκι.

Μελετώντας τα δεδομένα της τότε εποχής σε συνάρτηση με τις επιδόσεις του πολιτικού μας προσωπικού στη συνέχεια, νομίζω ότι η Κύπρος χωρίς την πολιτική δράση του Γ. Κρανιδιώτη θα ήταν εκτός ΕΕ- πιθανώς στο στάδιο ανάμεσα στην συμφωνία του 1995 και της αναζήτησης τρόπων αποσύνδεσης της ένταξης από τη λύση. Η επιτυχία του Γ. Κρανιδιώτη υπήρξε ο καταλύτης για να δούμε πως ασκείται μια επιτυχημένη πολιτική. Επιτυχία που διατηρεί επίκαιρα τα βασικά της συστατικά: πρόβλεψη των εξελίξεων, καθορισμός σαφούς και εφικτού σχεδίου (τι ζητάμε δηλαδή οπό τους εταίρους μας), αξιόπιστη παρουσία του θέματος (με βάση τα κοινοτικά κείμενα), επαφές και συναντήσεις στο πιο ψηλό επίπεδο (για να αποκτήσουν οι διεκδικήσεις μας κοινοτικές πλάτες), προτάσεις οι οποίες θα ικανοποιούν ευρύτερα ευρωπαϊκά και περιφερειακά συμφέροντα ( λ.χ. απρόσκοπτη ένταξη της Κύπρου, χορήγηση του τίτλου του υποψήφιου μέλους στην Τουρκία, ομόφωνη έγκριση από τους «15» το 1999).

Η αναφορά στον Γ. Κρανιδιώτη οφείλει να έχει ένα διαρκές περιεχόμενο γιατί η πολιτική του δράση δημιούργησε μια «σχολή σκέψης» για όσους ενδιαφέρονται να ασκούν με επιτυχία την πολιτική τους και να μην μένουν μόνο στην καταγγελία. Σήμερα η συζήτηση είναι διαρκής για την αξιολόγηση της τουρκικής υποψηφιότητας τον προσεχή Νοέμβριο. Η πρακτική Κρανιδιώτη θα λειτουργούσε αλλιώς: ήδη με το τέλος της Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου 2009 η Κύπρος θα έπρεπε να αποφασίσει τι θέλει από αυτό το κείμενο (το Εθνικό Συμβούλιο, ως γνωστόν, θα συζητήσει εκ νέου το θέμα στις 14/15 Σεπτεμβρίου. Το κείμενο έχει ήδη κυκλοφορήσει και συζητείται σε πρωτεύουσες!). Επίσης θα πραγματοποιούσε ένα κύκλο επισκέψεων σε βασικές πρωτεύουσες σε στόχο την απόκτηση ερεισμάτων. Τι θα ζητούσε κατά την εκτίμησή μου; Θα συζητούσε, υπό τις παρούσες συνθήκες, την πλήρη συμμετοχή της ΕΕ ως καταλύτη στις διαδικασίες επίλυσης του κυπριακού στους κρίσιμους τομείς της ασφάλειας, των εγγυήσεων, της οικονομίας κλπ. Εάν τα διασφάλιζε,

θα συμφωνούσε, ή και θα έκανε ο ίδιος την εισήγηση για το ξεπάγωμα των οκτώ κεφαλαίων της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας που έχουν παγώσει από το 2006. Αν, όχι, θα υποστήριζε την παρεμπόδιση της τουρκικής υποψηφιότητας τον Δεκέμβριο, έτσι που να παραχθεί μια νέα πολιτική συγκυρία, ικανή να στηρίξει αποφασιστικά το διάλογο για την επίλυση του κυπριακού που γίνεται στη Λευκωσία.

Επιλογικά εκτιμώ ότι ο Γ. Κρανιδιώτης άλλαξε το ρου της ιστορίας. Με τη συνεπή δράση του έθεσε το πεπρωμένο του λαού μας –για πρώτη φορά στην ιστορία του- μέσα σε μια προοδευτική κοινότητα, έκλεισε τον κύκλο της απομόνωσης στην Α. Μεσόγειο και προκάλεσε εξελίξεις που παρέχουν ελπίδες τόσο στο κυπριακό όσο και στον αγώνα για τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας μας. Σήμερα που έχουμε κατακτήσει το θεμελιώδη στόχο, μπορούμε να επιτύχουμε περισσότερα. Ο καταλύτης δεν είναι ένας αυτόματος πιλότος. Ο Γ. Κρανιδιώτης λέει ότι χρειάζεται σχέδιο, πάθος και κινητοποίηση.