Δέκα βήματα για την Μ. Ανατολή
Η επίθεση ισραηλινών δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας επαναφέρει στη διεθνή ατζέντα το ζήτημα της συνολικής επίλυσης του μεσανατολικού. Είναι γνωστό πόσο δύσκολη προσπάθεια είναι, όλοι γνωρίζουμε ότι εκεί δοκίμασαν και απέτυχαν οι μεγάλοι του είδους. Από το Ισραήλ ο Γ. Ράμπιν, ο Σ. Πέρεζ. Ο Α. Σιαρόν, ο Ε. Όλμπερτ. Από την πλευρά των παλαιστινίων απέτυχε ο ιστορικός τους ηγέτης Γ. Αραφάτ και τώρα προσπαθεί χωρίς κάποια επιτυχία ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής ο Α. Αμπάς. Ασφαλώς πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο σε μια ειρηνευτική συμφωνία. Πολλά σημεία χρειάζονται «επεξεργασία»: βούληση, αξιόπιστα πρόσωπα, χρόνος, επιμονή, λεπτομερείς συμφωνίες, μεταβατικές ρυθμίσεις κλπ. Ωστόσο, ορισμένα στοιχεία μιας διευθέτησης εκτιμώ ότι είναι τα κρίσιμα για να υπάρχουν προϋποθέσεις επίλυσης. Ως παραδείγματα αναφέρω τα πιο κάτω:
Α Οι παλαιστίνιοι έχουν το αναφαίρετο δικαίωμα να έχουν το δικό τους ανεξάρτητο κράτος. Αυτό είναι το κλειδί για τη συνολική ειρήνη.
Β Επίσης αναφαίρετο είναι το δικαίωμα του κράτους του Ισραήλ να ζει σε συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας.
Γ Ένα παλαιστινιακό κράτος δίπλα σε εκείνο του Ισραήλ αποτελούν τους αναγκαίους όρους που θα οδηγήσουν σε μόνιμη λύση.
Δ Είναι εφικτός στόχος η Ιερουσαλήμ να παραμείνει πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ και ο ανατολικός της τομέας να γίνει πρωτεύουσα του Παλαιστινιακού κράτους.
Ε Η εδαφική έκταση του κράτους των Παλαιστινίων χρειάζεται να έχει ενότητα και να υπηρετεί τις ανάγκες των παλαιστινίων για συνοχή και ανάπτυξη. Άρα χρειάζεται πολύ σοβαρή αναπροσαρμογή εδαφών υπέρ των παλαιστινίων.
ΣΤ Μείζον θέμα παραμένει εκείνο των οικισμών που έχει αναπτύξει το Ισραήλ σε περιοχές που θα επιστραφούν στους παλαιστινίους. Είναι αυτονόητο καθήκον του Ισραήλ να διαλύσει τους οικισμούς. Οι αντιδράσεις που υπήρξαν από εποίκους στο παρελθόν δεν απαλλάσσουν την κυβέρνηση του Ισραήλ από την ευθύνη της διάλυσής τους.
Ζ Ακραίες ομάδες παλαιστινίων επιτίθενται στο Ισραήλ με τυφλές επιθέσεις κατά αμάχων σε λεωφορεία, καφετέριες κλπ. Αυτή η πρακτική υπονομεύει το κλίμα διαπραγμάτευσης. Η απαράδεκτη αυτή πρακτική μπορεί να τερματιστεί με αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας και με επίτευξη συνολικής λύσης. Η ειρήνη θα αποσταθεροποιήσει τη τυφλή βία.
Η Είναι σαφές ότι το Ισραήλ χρειάζεται να παρουσιάσει ισχυρή θέληση ώστε να δώσει έδαφος και να κερδίσει ασφάλεια. Οι παλαιστίνοι να δείξουν αποφασιστικότητα ώστε να κερδίσουν εδάφη και να τα «ανταλλάξουν» με σταθερότητα και καλή γειτονία με το Ισραήλ.
Θ Ο ρόλος μεγάλων αραβικών κρατών είναι σημαντικός για να επιτευχθεί ισορροπία συμφερόντων στην περιοχή και η οικονομική υποστήριξη μιας πορεία επίλυσης.
Ι Σήμερα επείγει να συμφωνηθεί εκεχειρία ανάμεσα στα ενδιαφερόμενα μέρη και η δουλειά που κάνει η Αίγυπτος, η ΕΕ και ο ΟΗΕ φαίνεται ότι βοηθά. Ας ελπίσουμε ότι θα δημιουργηθεί ακόμα πιο μεγάλη κινητικότητα που θα φέρει την ανανέωση της ειρηνευτικής προσπάθειας στην Μ. Ανατολή.