Διακριτές ταυτότητες και διακοινοτικές προσδοκίες

Δέκα τ/κ συντεχνίες ενώνουν τη φωνή τους και απαντούν στον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου που ζήτησε διαβουλεύσεις για να σχηματιστεί γρήγορα «κυβέρνηση» μετά την ψηφοφορία στις 7 Ιανουαρίου. Ρεπορτάζ για την ανακοίνωση των «δέκα» από το ΚΥΠΕ στις 12 Ιανουαρίου:

«Κύριε Τσαβούσογλου θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι είστε Υπουργός Εξωτερικών της χώρας σας και όχι της δικής μας» αναφέρεται στην γραπτή κοινή δήλωση των συντεχνιών, στις οποίες περιλαμβάνονται οι συντεχνίες καθηγητών, δασκάλων, εργαζομένων, «δημοσίων υπαλλήλων», εργαζομένων στον Τύπο, στο «πανεπιστήμιο» ανατολικής Μεσογείου και στους «δήμους».

Στην δήλωσή τους αναφέρουν ότι οι παρεμβάσεις, οι πιέσεις και η πολιτική αφομοίωσης και μεταλλαγής που επιχειρείται εδώ και χρόνια είναι λάθος. «Εμείς οι Τ/κ φτάσαμε ως εδώ δίδοντας αγώνα κοινοτικής επιβίωσης. Δεν αποδεχόμαστε καμιά παρέμβαση ή πίεση στην ταυτότητάς μας, τον πληθυσμό, την δημοκρατία, την κουλτούρα, την παιδεία, τα εσωτερικά μας».

Οι συντεχνίες σημειώνουν ότι είναι οι λάθος πολιτικές που επιβάλλονται και εφαρμόζονται από τις εκάστοτε «κυβερνήσεις» που έχουν φέρει σε αντίθεση τον τουρκικό λαό με την τ/κ κοινότητα.

«Στην εικόνα που δημιουργήθηκε μετά τις εκλογές ως αποτέλεσμα των προσπαθειών σας να πάρετε από τα χέρια μας την βούλησή μας με την πληθυσμιακή σας πολιτική και τις υπηκοότητες που δόθηκαν, υπάρχει μια τέτοια κατάσταση που μπόρεσαν να γίνουν βουλευτές άτομα που δεν έμεινε βρισιά και ενέργεια που δεν έκαναν ενάντια σε μια γυναίκα βουλευτή και καταδικάστηκαν γι’ αυτό ενώ απηύθυναν ανοικτά έκκληση για βία και βασανιστήρια αλλά και ενάντια στην ελεύθερη έκφραση».

Η ανακοίνωση συνεχίζει «θέλετε να δημιουργήσετε ένα κόμμα Τούρκων εκ Τουρκίας, οργανώσεις Τούρκων εκ Τουρκίας, βακούφικα, συλλόγους, συντεχνίες, θρησκευτικά σχολεία και δημιουργείτε ένα καθεστώς που θα επιφέρει τον διαχωρισμό Τούρκων – Κυπρίων, την ένταση και την διαίρεση της κοινότητάς μας.

Είναι σε πολύ επικίνδυνο βαθμό οι επιβολές στην πολιτική, την κοινωνία, τον πολιτισμό, την θρησκεία που θα οδηγήσουν σε εξόντωση την ύπαρξη του τ/κ «λαού», καταλήγει η ανακοίνωση αναφέροντας «κ. Τσαβούσογλου θα θέλαμε να σας θυμίσουμε μία ακόμα φορά ότι είστε υποχρεωμένος όχι να παρεμβαίνετε στην δημοκρατία που υπάρχει στην Κύπρο, αλλά να δείχνετε σεβασμό, όπως και στην τ/κ κοινότητα, το ίσο καθεστώς στην Κύπρο και την ύπαρξή μας στον κόσμο» (ΚΥΠΕ, 12 Ιανουαρίου 2018).

Χωρίζω την κριτική που περιλαμβάνεται στην ανακοίνωση σε τρία επίπεδα.

Πρώτο η πολιτική κριτική. Λέει η ανακοίνωση: «να πάρετε από τα χέρια μας την βούλησή μας με την πληθυσμιακή σας πολιτική και τις υπηκοότητες που δόθηκαν…Θέλετε να δημιουργήσετε ένα κόμμα Τούρκων εκ Τουρκίας, οργανώσεις Τούρκων εκ Τουρκίας, βακούφικα, συλλόγους, συντεχνίες, θρησκευτικά σχολεία». Ευθεία κριτική στην πολιτική που ακολούθησαν από κοινού η τουρκική κυβέρνηση και η εξουσία Οζκιουργκιούν το τελευταίο διάστημα για χορήγηση υπηκοοτήτων του ψευδοκράτους σε αριθμό εποίκων. Σημειώνω το γεγονός ότι οι δέκα συντεχνίες χρεώνουν τη δημιουργία του Κόμματος της «Αναγέννησης» (κόμμα των εποίκων) στην Τουρκία.

Δεύτερο, η ιδεολογική παρέμβαση. Σημειώνουν οι δέκα οργανώσεις: «Εμείς οι Τ/κ φτάσαμε ως εδώ δίδοντας αγώνα κοινοτικής επιβίωσης. Δεν αποδεχόμαστε καμιά παρέμβαση ή πίεση στην ταυτότητάς μας, τον πληθυσμό, την δημοκρατία, την κουλτούρα, την παιδεία, τα εσωτερικά μας».

Πάνω σε αυτή τη βάση οικοδομείται μια στέρεη βάση για όσα περιλαμβάνει ο όρος «κυπριωτισμός» των τ/κ σε μια ενδιαφέρουσα ιδεολογική διαφοροποίηση της τ/κ κοινότητας από την τουρκική, ηπειρωτική ισχύ. Αυτή η μάχη «για την κοινοτική επιβίωση» διαθέτει μακρά παράδοση προσπαθειών για τη διακριτή ταυτότητά τους. Αυτή παλαιότερα περιελάμβανε τη συνεργασία με τους ε/κ στη δημόσια διοίκηση και την καθημερινή ζωή, καθώς και πρακτικές που καθιερώθηκαν από την εποχή της αγγλοκρατίας. Υπογραμμίζω ως σημεία κλειδιά της τ/κ ταυτότητας την κοσμική παιδεία και διαφορετική πολιτική κουλτούρα, μια ταυτότητα που εξελισσόταν σε αντίθεση με την κεμαλική παράδοση στην Τουρκία από το 1923.

Τρίτο, η πολυπλοκότητα του ζητήματος συνιστά ένα ακόμα τμήμα πολιτικής που συνδέεται με το συνολικό κυπριακό. Χρειάζεται βαθειά γνώση του φαινομένου και μια καθαρή ερμηνεία του. Οι τ/κ διεκδικούν μια διακριτή «τ/κ ταυτότητα» σε σχέση με την Τουρκία, την ίδια στιγμή που επιλέγουν μια επίσης διακριτή σχέση στην πολιτική συνεννόησή τους με τους ε/κ.

Ειδικότερα: η μάχη για την «κοινοτική επιβιώση» δεν σημαίνει επιστροφή σε μια σχέση παλαιού τύπου με τους ε/κ. Σε πολλούς ε/κ υπάρχει η αντίληψη ότι η μαχητική φωνή των οργανώσεων κατά της Τουρκίας, σημαίνει κάτι άλλο. Αυτό δεν ισχύει. Οι οργανώσεις και τα κόμματα που ενδιαφέρονται για την επίλυση του κυπριακού παραμένουν σταθεροί υποστηρικτές της ομοσπονδιακής λύσης (δικοινοτική /διζωνική ομοσπονδία) όπως διαγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Δηλαδή ζητούν ούτε εξάρτηση από την Τουρκία, ούτε επιστροφή στην απόλυτη ηγεμονία των ε/κ. Αυτό δηλαδή που προνοούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ-μαζί οι δύο κοινότητες για να έχουμε ένα κράτος με μια φωνή, και ταυτόχρονα σημαντικές ποσότητες αυτοτέλειας στις δύο συνιστώσες πολιτείες που να μην οδηγούν στην επικυριαρχία της μιας επί της άλλης.

Λάρκος Λάρκου