Δημόσια διοίκηση και αξιολόγηση
Ένα είναι η ακαδημαϊκή γνώση, άλλο η μάχιμη πολιτική πράξη. Αν συνδυάζεις και τα δύο ακόμα καλύτερα. Αναφέρομαι σε παρέμβαση του Καθηγητή και Δημάρχου Αθηναίων Γ. Καμίνη σχετικά με την μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης. Γράφει τα πιο κάτω στο περιοδικό «Μεταρρύθμιση» στις 21 Απριλίου 2013: «η αξιολόγηση είναι το μόνο ασφαλές όχημα ανάδειξης των ικανών στελεχών και στελέχωσης των υπηρεσιών με τα άτομα που έχουν συγκεκριμένες δεξιότητες. Υπερασπίζομαι δε, και την προσωπική συνέντευξη, αρκεί βεβαίως αυτή να διεξάγεται δημοσίως, ώστε να την παρακολουθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Τα τυπικά προσόντα αποτυπωμένα σε ένα χαρτί, ποτέ δεν είναι ικανά να αποτυπώσουν τις πραγματικές δυνατότητες ή αδυναμίες ενός ανθρώπου που θα κληθεί να αναλάβει σημαντικές ευθύνες και αρμοδιότητες. Πολύ περισσότερο αν αυτές σχετίζονται με τις σύγχρονες απαιτήσεις του εκσυγχρονισμού της δημόσιας λειτουργίας, καθώς και της επαφής, συνεργασίας και προσαρμογής με το πολύ σύνθετο και συνεχώς μεταβαλλόμενο τοπίο της ελεύθερης αγοράς. Η αξιολόγηση πρέπει να είναι συνεχής και τακτική. Ο δημόσιος υπάλληλος, όχι μόνο δεν πρέπει να τη φοβάται, αλλά κατά τη γνώμη μου να την επιδιώκει, αφού σε χρονική περίοδο που θα έχει απαλλαγεί από τα φορτία της οικονομικής κρίσης, θα μπορούσε να συνδυαστεί και με την οικονομική του αναβάθμιση. Αρκεί να τον πείσουμε -εν τοις πράγμασι- ότι και εμείς έχουμε απαλλαγεί οριστικά από τα νοσηρά φαινόμενα των πελατειακών πολιτικών σχέσεων και συναλλαγών, που έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης για την κρίση που βιώνουμε».
Η αναφορά Καμίνη συνδέεται απόλυτα με νοοτροπίες και πρακτικές που αφορούν άμεσα και την κυπριακή δημόσια διοίκηση και με τον τρόπο που διορίζεται η ΕΔΥ (Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας), το σώμα που έχει τη συνταγματική ευθύνη να διορίζει και να προάγει τους δημοσίους υπαλλήλους. Η σύνθεσή της προκύπτει μέσα από κομματικές λίστες. Τα κάθε φορά φιλοκυβερνητικά κόμματα υποβάλλουν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα κατάλογο από υποστηρικτές τους και ο πρόεδρος φτιάχνει την τελική σύνθεση, σε «αναλογική» βάση, δύο από το ένα κόμμα, ένας από το άλλο, και κάποιος πιο ουδέτερος κ.ο.κ . Συνεπώς η ΕΔΥ εξ αντικειμένου στερείται του κριτηρίου της αντικειμενικότητας γιατί η επιλογή προκύπτει με τη λογική της λίστας και όχι της εξαντλητικής, απαιτητικής, ειδικής γνώσης. Οι αποφάσεις της, αμφισβητούνται. Ύστερα αρκετοί προσφεύγουν στη δικαιοσύνη πιστεύοντας ότι η ΕΔΥ τους αδίκησε.
Οι τρεις πληγές της δημόσιας διοίκησης συνδέονται με το κράτος της «γραφομηχανής», τη δημόσια υπηρεσία όπου όλοι οι υπάλληλοι «αριστεύουν» και την εξέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων με βάση τα χρόνια παρουσίας τους στην υπηρεσία.
Αυτές οι τρεις πληγές εμποδίζουν το κυπριακό δημόσιο να δουλέψει σήμερα πιο αποτελεσματικά. Το κράτος μπορεί να αξιοποιήσει στοιχεία από την πρακτική της νέας οικονομίας (λ.χ. ηλεκτρονικές λύσεις χωρίς γραφειοκρατία) και έτσι να κερδίσει το στοίχημα του χρόνου και της περισσότερης αποτελεσματικότητας. Στο θεσμικό επίπεδο η δημόσια διοίκηση κουβαλά στην πλάτη της όλα εκείνα τα βασικά συστατικά που την σχημάτισαν σε περασμένες δεκαετίες. Ένας μηχανισμός που διέπεται από κανονισμούς λειτουργίας που προστατεύουν τα εξωτερικά συστατικά της στοιχεία (ηλικία, παλαιότητα, τυπολατρία). Όπως σημειώνει ο Γ. Καμίνης «η αξιολόγηση πρέπει να είναι συνεχής και τακτική… αρκεί να τον πείσουμε -εν τοις πράγμασι- ότι και εμείς έχουμε απαλλαγεί οριστικά από τα νοσηρά φαινόμενα των πελατειακών πολιτικών σχέσεων και συναλλαγών, που έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης για την κρίση που βιώνουμε».