Διπλωματία σε πήλινα πόδια

Εξελίξεις γύρω μας με αρίθμηση:

1. Ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου Χ. Λόζα επισκέφθηκε την Άγκυρα (7 και 8/9 ) για συνομιλίες εφ’ όλης της ύλης με τον Υφυπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Σ. Ονάλ. Συμφώνησαν «να συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις» και σημείωσαν την «ανάγκη για περισσότερα βήματα που θα διευκολύνουν την ομαλοποίηση των σχέσεων τους». Προηγήθηκε συνάντηση των δύο στο Κάιρο στις 5 και 6/5.
2. Ο Τ. Ερτογάν στις 30/8 μίλησε τηλεφωνικά με τον ηγέτη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Mohammed bin Zayed Al Nahyan, δύο εβδομάδες μετά που συνάντησε τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας της χώρας αυτής στην Άγκυρα. Τα ΗΑΕ χαρακτήρισαν την τηλεφωνική επαφή «θετική και φιλική» (31/8)
3. Στις 3/9 ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ δήλωσε πως «το τέλος της διαμάχης στο Νακόρνο-Καραμπάχ ανοίγει το δρόμο για τη βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας-Αρμενίας. Η Ρωσία είναι έτοιμη για στηρίξει ενεργά αυτή τη διαδικασία». Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μ. Ζαχάροβα συμπλήρωσε: «χωρίς προϋποθέσεις».
4. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Ά. Μπλίνκεν στις 2/9 «δηλώνει ότι εργαζόμαστε στενά με τους εταίρους μας Κατάρ και Τουρκία για να βοηθήσουν στην επαναλειτουργία του αεροδρομίου της Καμπούλ το συντομότερο δυνατό».

Η γεωπολιτική στην περιοχή μας αλλάζει. Παίκτες παίρνουν πρωτοβουλίες, διορθώνουν παλιά λάθη τους, επανασυγκολλούν δεσμούς και διαμορφώνουν νέα συμφέροντα. Τα πάντα ρει. Σε πλήρη αντίθεση με τα πραγματικά δεδομένα στην περιοχή, ο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης σε συζήτηση με θέμα «Μεσόγειος: Μια Γεωστρατηγική Σκακιέρα» (Bled Strategic Forum στη Σλοβενία- 2/9) υποστήριξε ότι «πνέει ένας άνεμος αλλαγής στην περιοχή μας καθώς χώρες με αποκλειστικά θετική ατζέντα συνεργάζονται για να προωθήσουν τη συνεργασία, την ειρήνη και την σταθερότητα».  Ίσως, μόνο αυτός βλέπει «τον άνεμο αλλαγής». Γιατί όλοι οι άλλοι  βλέπουμε ότι το ερευνητικό πρόγραμα της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει καεί και τα τουρκικά πλοία περιπλέουν της «ΑΟΖ μας». Ο ΥΠΕΞ κάλεσε την  ΕΕ «να υποστηρίξει αυτές τις προσπάθειες, να συμμετέχει πιο ενεργά στην περιοχή και όχι απλώς να παρακολουθεί και να αντιδρά στις εξελίξεις». Προφανώς δεν έχει πείσει ούτε τον Ευρωπαίο ΥΠΕΞ Ζοζέ Μπορέλ, ούτε βέβαια κάποιον άλλο ομόλογό του και αυτό μάλλον δεν τον έχει προβληματίζει επαρκώς.  Στο αποκορύφωμα των διαπιστώσεών του ο Κύπριος ΥΠΕΞ  τόνισε πως «από το 2014, η Κύπρος, η Ελλάδα, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, ο Λίβανος, η Παλαιστίνη, τα ΗΑΕ και άλλες χώρες δημιούργησαν μηχανισμούς συνεργασίας, ενώ επεκτάθηκαν και σε τομείς όπως η ασφάλεια, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η εκπαίδευση και η καινοτομία». Η Κύπρος εδώ και τρία χρόνια ακούει την ίδια, κενή περιεχομένου, φράση αμέσως μετά από κάθε διμερή, τριμερή, τετραμερή κλπ. Θυμίζω πως «στις 9 Φεβρουαρίου 2018 «το SAIPEM 12000 της ιταλικής ENI, το οποίο βρισκόταν καθ’ οδόν προς το τεμάχιο 3 και τον στόχο «Σουπιά», παρεμποδίσθηκε από πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού που έκαναν άσκηση στην περιοχή με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να σταματήσει», (ΚΥΠΕ, 10/2/2018).

Η υπουργός Ενέργειας Ν. Πηλείδου δήλωσε στις 29/6 πως «τέλη Νοεμβρίου, αρχές Δεκεμβρίου, επαναρχίζει το γεωτρητικό πρόγραμμα της ExxonMobil και η νέα γεώτρησή της στο οικόπεδο 10 της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόκειται για νέα γεώτρηση, αφού η ExxonMobil θα επιχειρήσει να εντοπίσει νέο στόχο στο τεμάχιο 10».

Στις 4/9 ο Αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι απάντησε: «Υπάρχει επίσης μια δήλωση από την Ε/κ πλευρά ότι μια γεώτρηση μπορεί ή θα γίνει στο οικόπεδο 10 στην Κύπρο. Το έχουμε ήδη δηλώσει με σαφήνεια. Αυτό σημαίνει ότι θα ξεκινήσουμε κι εμείς εργασίες γεώτρησης. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε άλλη απάντηση. Είναι αδιανόητο η Τουρκία και οι Τ/Κ να μείνουν με δεμένα τα χέρια αν η Ε/κ πλευρά ξεκινήσει γεώτρηση στο οικόπεδο 10».

Τι ακριβώς σημαίνει η δήλωση Πειλίδου; Έχει την αυταπάτη ότι με το κυπριακό διαλυμένο σε χίλια κομμάτια μπορεί να κάνει γεωτρήσεις αβρόχοις ποσίν; Μπορεί η επί τετραετίαν διάλυση του διαπραγματευτικού πλαισίου να δίνει άνεση στη Λευκωσία να προχωρά το γεωτρητικό της πρόγραμμα χωρίς να λαμβάνει υπόψη της τις κινήσεις της Άγκυρας; Κάθε σώφρων πολιτικός δίνει μια μάχη εκεί που διαθέτει πλεονεκτήματα για να είναι σε θέση  κερδίσει πόντους. Οι δηλώσεις Πειλίδου δείχνουν επικίνδυνη αφέλεια. Εκτός και αν στόχος της δήλωσης Πειλίδου είναι η εφαρμογή στην πράξη του «δόγματος Αναστασιάδη» όπως το δήλωσε στις 31 Ιανουαρίου 2018: «Αν η Τουρκία επιλεγεί να προστατεύσει τα δικαιώματα των Τ/κ σε μια ξεχωριστή, ανεξάρτητη οντότητα, τότε θα πρέπει να περιοριστεί εις όσα αναλογούν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της εν λόγω παρανόμου οντότητας. Και συνεπώς δεν έχει λόγο να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας» (!).

Το Αφχανιστάν κυριαρχεί στη διεθνή ατζέντα και το κυπριακό δεν υπάρχει πουθενά. Η Λουτ δεν έρχεται στο νησί, αλλά διακινείται δεξιά-αριστερά ως λόγος ακύρωσης του ταξιδιού της το «Αφχανιστάν». «Τριμερής» συνάντηση στη Νέα Υόρκη στο τέλος του μήνα ανάμεσα σε Γκουτέρες- Αναστασιάδη-Τατάρ δεν προκύπτει.

Η Λευκωσία με αιχμές της την μεμψιμοιρία και τις κατά παραγγελίαν ειδήσεις, παρουσιάζει την εικονική πραγματικότητα ως διπλωματία. Εμφανίζει την αδυναμία επιρροής στις εξελίξεις ως συμμετοχή σε «σκακιέρα». Τα σενάρια που οικοδόμησε το δίδυμο Αναστασιάδη-Χριστοδουλίδη στο κυπριακό και στην Ανατολική Μεσόγειο στέκουν σε πήλινα ποδάρια. Όλα θυσία στο βωμό της επιβίωσης μιας διαλυμένης ομάδας μέχρι το 2023…

Λάρκος Λάρκου