Έγκλημα και εποπτεία

Η υπόθεση με το χαμό τριών νεογνών και η περιπέτεια πολλών άλλων έγιναν παγκύπρια συγκίνηση και συζήτηση. Οι διαμαρτυρίες και η οργή έγιναν κτήμα όλων. Οι γονείς των παιδιών απαίτησαν έλεγχο, εποπτεία κλινικών και απόδοση ευθυνών γι’ αυτή την πρωτοφανή για τα κυπριακά δεδομένα περιπέτεια. Ασφαλώς κάθε υπεύθυνος φορέας οφείλει να ασκήσει πλήρως τις αρμοδιότητές του ώστε να δοθούν πλήρεις απάντηση στα ερωτήματα που οι γονείς και ολόκληρη η κοινωνία θέτει.

Ένα θέμα που χρήζει μιας διαφορετικής ανάλυσης είναι εκείνο που συνδέεται με τον εποπτικό ρόλο του κράτους. Οι επιθεωρητές στο Υπουργείο Εργασίας δήλωσαν ότι είναι αριθμητικά πολύ λίγοι- τελευταία επιθεώρηση στο Ιπποκράτειο έγινε το 2005- και οι χώροι προς επιθεώρηση πολλοί, και έτσι ουδείς ήταν σε θέση να δει το αποτέλεσμα μιας επιθεώρησης που έγινε το 2005!.

Το ερώτημα αυτή επαναφέρει τη συζήτηση για το ρόλο του κράτους στη σύγχρονη εποχή. Η δημόσια υπηρεσία στην πατρίδα μας έχει οργανωθεί με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες. Οι κοινωνικές συνθήκες άλλαξαν, οι συνθήκες και η ποιότητα της εργασίας άλλαξαν αλλά οι κρατικές υπηρεσίες εξακολουθούν να λειτουργούν πάνω σε παλαιά πρότυπα. Υπάρχουν υπηρεσίες που προσέλαβαν προσωπικό για ανάγκες που είτε έχουν αλλάξει είτε δεν υπάρχουν πλέον. Τα παραδείγματα στον κρατικό και τον ημικρατικό τομέα είναι πολλά. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές έχουν δημιουργήσει άλλες ανάγκες και έχουν αποδεσμεύσει προηγούμενες. Οι κάθε φορά κοινωνικές συνθήκες δημιουργούν τις προτεραιότητες. Σήμερα τα θέματα που συνδέονται λ.χ. με την ποιότητα ζωής, τις υπηρεσίες υγείας, την διατροφική αλυσίδα αποκτούν μια επείγουσα αναγκαιότητα γι’ αυτό και η ΕΕ απαιτεί περισσότερα από τα κράτη-μέλη. Στη δική μας περίπτωση, η απάντηση περιλαμβάνει αναδιάρθρωση προσωπικού, μετακίνηση ανθρώπινων δυνάμεων εκεί που χρειάζεται περισσότερη ανάγκη, δηλαδή μια ισχυρότερη, πιο αποτελεσματική λειτουργία του εποπτικού ρόλου του κράτους. Η δημόσια υπηρεσία αναπτύσσεται και αναδιαμορφώνεται για να υπηρετεί τους πολίτες και όχι το ανάποδο. Τα σχέδια υπηρεσίας υπάρχουν για να προσαρμόζονται επειδή η κύρια αποστολή της είναι η υπηρεσία και η υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος.

Δεν υποστηρίζω ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει εύκολα ή και γρήγορα. Χρειάζεται πολλή προεργασία από την πλευρά της κυβέρνησης, μελέτες, συζήτηση με την ΠΑΣΥΔΥ αλλά κυρίως χρειάζεται ισχυρή πολιτική θέληση για να προετοιμαστεί το έδαφος για αλλαγές. Οι επιθεωρητές του Υπουργείο Εργασίας λένε κάτι πολύ σημαντικό. Η ξεπερασμένη κατανομή του ανθρώπινου προσωπικού οδηγεί σε περιπέτειες και οι περιπέτειες κοστίζουν πολύ ακριβά. Οι τρεις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν μπορεί να γίνουν κίνητρο για δράσεις. Πριν το επόμενο έγκλημα.