Είναι ο χρόνος φίλος μας;
Οι έννοιες αλλάζουν σημασία. Το ιστορικό περιβάλλον διαμορφώνει τα περιεχόμενα και καθορίζει τα ειδικά χαρακτηριστικά τους. Zούμε σε μια διαφορετική εποχή με άλλες αξίες και προτεραιότητες.
Για παράδειγμα, η προσπάθεια για την επίλυση του κυπριακού και η επανένωση της νήσου πάνω στην εφικτή, ομοσπονδιακή βάση της δδο, συνιστά μιαν κορυφαία πράξη ευθύνης απέναντι στο παρόν και το μέλλον των κυπρίων.
Για παράδειγμα, τα ευρωπαϊκά έθνη παραχωρούν εξουσίες οργανώνοντας μια υπερεθνική κοινότητα βασισμένη στην ελεύθερη συμμετοχή- ΕΕ. Αυτή η εποχή δείχνει τις νέες ευθύνες για τους λαούς, τις ηγεσίες, τους πολίτες στην εποχή των ανοικτών συνόρων. Nα δώσουμε περιεχόμενα στις έννοιες της ειρήνης, της συνεργασίας, της προόδου της Κύπρου μέσα σε συνθήκες σταθερότητας. Ενταχθήκαμε στην ΕΕ για να δυναμώσουμε τα περιθώρια της νήσου για να αλλάξει τις σημερινές σκληρές πραγματικότητες. Αντί αυτού, η Λευκωσία έχει μετατρέψει τα Συμβούλια σε κάτι από προσφυγή στο ΣΑ, ή σε απειλή προσφυγής στη ΓΣ του ΟΗΕ, μια πρακτική στην οποία είναι εκπαιδευμένη η διπλωματική τάξη των Κυπρίων.
Ποια είναι η ουσία της συνεχούς αντιπαλότητας της Λευκωσίας με τους θεσμούς της ΕΕ; Εκείνοι θέλουν «εποπτεία» και «θετική ατζέντα» με την Τουρκία για να συμβάλουν στην επίλυση των προβλημάτων, ενώ η Λευκωσία χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς της ΕΕ για να μην επιλυθούν! Οι άλλοι εταίροι το έχουν κατανοήσει εδώ και καιρό, γι’ αυτό και στο Συμβούλιο η γραμμή Αναστασιάδη έχει στήριξη μόνο από τον Κ. Μητσοτάκη και περιστασιακά από την Αυστρία-για άλλους λόγους!
Ο τέως πρόεδρος της Επιτροπής Γιούνκερ δήλωσε στο Euronews στις 30/1/2021 πως «πήγα στην Κύπρο, μίλησα με τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν ήταν λίγο πολύ έτοιμος να κάνει ένα βήμα». Στο ερώτημα ποιος ευθύνεται γι’ αυτήν την αποτυχία, απάντησε: «Και οι δύο. Η έλλειψη θάρρους. Και των δύο» -εννοεί τους δύο κύπριους ηγέτες.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ γράφει στο βιβλίο του με τον τίτλο «Η εξωτερική πολιτική της ΕΕ τις μέρες του COVID19», πως «οι διερευνητικές συνομιλίες Ελλάδας – Τουρκίας και οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος «πρέπει να καταλήξουν σε ένα ικανοποιητικό συμπέρασμα και δεν μπορούν να συνεχίσουν ατέλειωτα», καθώς «ο χρόνος δεν είναι φίλος μας σε αυτήν την περίπτωση» (20/3).
Πράγματι. Δεν είναι φίλος μας. Όλα τα στοιχεία του παζλ ενώθηκαν στο Κραν Μοντάνα-«φτάσαμε στα παρά πέντε της λύσης» είπε ο υπεξ Ν. Χριστοδουλίδης και στο «στο παρά τρίχα της λύσης» ο διαπραγματευτής Α. Μαυρογιάννης. Τώρα, μετά από τέσσερα χρόνια, αναζητούμε έδαφος, εάν και εφόσον βρεθεί, στην «άτυπη»!
Γιατί δεν προχώρησαν τα πράγματα; Πίσω από τη στασιμότητα ήταν η ενασχόληση με το «μαύρο χρυσό» της νήσου. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ερευνητικής Επιτροπής για τις πολιτογραφήσεις «ο συνολικός αριθμός των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφηθέντων αλλοδαπών επενδυτών και επιχειρηματιών, συμπεριλαμβανομένων και των συγγενών τους για την περίοδο 2007 μέχρι 17/8/20 ανέρχεται στους 6.744» («ο Φιλελεύθερος» 25/11/20). Στην περίοδο της προεδρίας Αναστασιάδης δόθηκαν συνολικά «6.324 διαβατήρια» (διαδικτυακός «Διάλογος, 25/11/20). Εκκρεμεί η αρίθμηση της πολύ δραστήριας σε αιτήσεις περιόδου από 17/8 μέχρι 31/10/20.
«O χρόνος δεν είναι φίλος μας», επειδή η ε/κ ηγεσία άλλαξε προτεραιότητες. Η ΕΕ στο Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου σημείωσε πως «προσβλέπουμε στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής και θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας έναν εκπρόσωπο στην αποστολή καλής υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών»»
Τι κάνει η Λευκωσία για να υλοποιήσει τα πιο πάνω ενόψει της «άτυπης» για το κυπριακό ένα μήνα μετά; Κάνει μόνο δηλώσεις ότι θέλει ξανά συνομιλίες και ότι θέλει συμμετοχή της ΕΕ σε αυτές! Καμμιά επεξεργασία κινήσεων, καμιά επαφή με αυτούς που επηρεάζουν αποφασιστικά τους σημαντικότερους ηγέτες, κανένα πλάνο που θα βάθαινε τη συμμετοχή της ΕΕ στη διαδικασία (λχ. ασφάλεια, οικονομία, τεχνογνωσία). Η Λευκωσία θέλει συμμετοχή της ΕΕ χωρίς να ετοιμάζει το έδαφος με πρωτοβουλίες συμβατές με την ευρωπαϊκή πρακτική. Εσχάτως η Λευκωσία έχει αναβαθμίσει το αίτημά της και σχεδόν κάθε μέρα «θέλει την ΕΕ στο κυπριακό», προφανώς επειδή γνωρίζει πως δεν την θέλει ο Ε. Τατάρ! Επιπρόσθετα, οι δύο πιο στενοί συνεργάτες Αναστασιάδη (Ν. Χριστοδουλίδης, Α. Μαυρογιαννης) έχοντας μηδενική αντίληψη για τη ζημιά που έχουν κάνει στη διαπραγματευτική διαδικασία, (εκ)τρέφουν και προεδρικές φιλοδοξίες για το 2023 και τις διακινούν εδώ και εκεί!
Γράφονται διάφορα για την άτυπη πενταμερή. «Άτυπη» σημαίνει ένα σύνολο από πολιτικές που εφαρμόζεις αν επιδιώκεις λύση (λ.χ. επεξήγηση των πλεονεκτημάτων, κλίμα στην κοινή γνώμη, επαφές με σημαντικές πρωτεύουσες), ή που εφαρμόζεις αν επιδιώκεις συντήρηση της στασιμότητας ή «δύο κράτη» δίπλα δίπλα (καθοδηγούμενη ενημέρωση, μηδέν πρωτοβουλίες, μόνο «θέλω συνομιλίες» και ανηλεές blame game)!
Η στρατηγική της περιχαράκωσης και της στασιμότητας ήδη έχει οδηγήσει την Κύπρο στην περιθωριοποίηση. Ο παράξενος εταίρος που εντάχθηκε στην ΕΕ με τεχνάσματα, συνεχίζει να θεωρεί ότι όλο το ευρωσύστημα οφείλει να υπακούσει στη «διπλή» γλώσσα Αναστασιάδη. O Μάριο Ντράγκι «αφιέρωσε» μια φράση του σε όλους τους Κυπρίους: «Εάν δεν κινηθούμε, θα είμαστε μόνοι στη ψευδαίσθηση εκείνου που είμαστε, στη λήθη αυτού που είμαστε και στην άρνηση του τι θα μπορούσαμε να είμαστε».
Λάρκος Λάρκου