Εκλογές για τα δύσκολα

Κάθε εκλογική περίοδος έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Έτσι και η σημερινή που οδηγεί στις βουλευτικές της 22ας Μαίου. Στη δική μου κρίση, ως οι πρώτες εκλογές που διεξάγονται μετά την οικονομική κατάρρευση του 2013, θα μπορούσαν να διαθέτουν κάποια επιπρόσθετα χαρακτηριστικά. Όπως,

Α. Η βασική εξήγηση, κάθε σχηματισμός να εξηγήσει στην κοινή γνώμη, γιατί χρεοκόπησε η κυπριακή οικονομία, τι ερμηνεία δίνουν στα γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν το κούρεμα, αν υπέχουν κάποιας ευθύνης για τις εξελίξεις αυτές και εάν αναλαμβάνουν κάποιο μέρος της.

Β. Η κρίση που κορυφώθηκε το 2013, έχει προεκτάσεις και σήμερα. Όπως τι θα γίνει με τη CYTA, πώς θα προχωρήσει η ΑΗΚ, τι θα γίνει με τα ελλείμματα του δημοσίου, τι θα γίνει με την αξιοποίηση της περιουσίας του δημοσίου (ή και χαλίτικα), αν επιθυμούμε τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, τι θα γίνει με την εκπαίδευση κλπ. Πάνω σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα, ελάχιστα ακούσαμε, ελάχιστος ο δημόσιος διάλογος, πολύ λίγα έγιναν για να διαφωτίσουν την κοινή γνώμη.

Δ. Με ένταση χρειάζεται να υπογραμμισθεί πως η πολιτική με υψηλούς στόχους παίρνει θέση στα δύσκολα, δεν μπορεί η πολιτική να είναι υπόθεση του τύπου «το γκάλοπ έχει πάντα δίκαιο», ή ότι «προηγείται» ο πελάτης ή ότι μια δημοσκόπηση μάς «καθοδηγεί». Αυτή η αντίληψη έχει πολλούς υποστηρικτές το τελευταίο διάστημα σε σημείο που οι επικοινωνιολόγοι να επικαλύπτουν την πολιτική διαδικασία.

Ε. Είναι καλό να υπογραμμίσουμε ότι η πολιτική ηγεσία με ορισμένο σχέδιο και στόχους χρειάζεται να παίρνει αποφάσεις (λ.χ. ποιες αλλαγές στο χώρο της ανάπτυξης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης), ή τι μεταρρυθμίσεις (λ.χ. στο χώρο της εκπαίδευσης). Μερικές φορές η κοινή γνώμη έχει σημαντικές αντιρρήσεις, αντιδρά και διαμαρτύρεται. Η πολιτική που πραγματικά ενδιαφέρεται για το μακροπρόθεσμο συμφέρον μιας χώρας δεν άγεται και φέρεται από τις κάθε φορά σφυγμομετρήσεις. Η πολιτική δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ο ουραγός της στατιστικής ή των εξελίξεων που ενδεχομένως να δυσαρεστήσουν κάποιους.

Στ. Λύσεις εύκολες και απλές δεν υπάρχουν. Η οικονομική κρίση όπως κορυφώθηκε το 2013 απαιτεί διαφορετικές επιλογές, διαφορετικές αποφάσεις. Προϋπόθεση για να αλλάξουμε τα πράγματα είναι η διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης πρότασης για το κράτος και τη λειτουργία του, με την πολιτική που να συμβάλει συστηματικά στην εξισορρόπηση των αντιθέσεων, με νέους όρους διανομής των πόρων, ώστε να βρεθεί μια ευρύτερα αποδεκτή κοινωνική συμφωνία. Είναι αναγκαία μια πορεία που θα μας οδηγήσει από το κράτος παροχών στο κοινωνικό κράτος και στην προώθηση μιας νέας κοινωνικής λειτουργίας που θα διευρύνει τις δυνατότητες ανάπτυξης των πολιτών τόσο στο οικονομικό όσο και πολιτικό/παιδευτικό τοπίο.

Ζ. Συμπέρασμα: η εκλογική μάχη ενόψει της 22ας Μαίου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ανταποκριθεί στα επίπεδα που οι πολιτικές ανάγκες έχουν από καιρό δημιουργήσει. Οι εκκλήσεις για την ανάπτυξη δεν συνιστούν πολιτικά προγράμματα, οι γενικολογίες, οι συνταγές για «ψήφο στους νέους» που δεν συνοδεύονται από καθαρές προτάσεις για το «νέο», απλά συμβάλλουν στη σύγχυση χωρίς να δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μια νέα αρχή. Μένει ως κάτι αξιόλογο που αξίζει να υπογραμμισθεί: πάνω από 500 πολίτες δήλωσαν παρόντες στην εκλογική μάχη, έθεσαν υποψηφιότητα, κερδίζοντας έτσι εμπειρίες. Μια κατακτημένη γνώση η οποία, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να βοηθήσει σε μελλοντικές εξελίξεις.