Εκλογική ιστορία της Κύπρου επι Αγγλοκρατίας

Καθώς η οικονομική κρίση εντείνεται, πιέζοντας κάθε κύπριο, έρχεται στο νου μου το βιβλίου του Β. Πρωτοπαπά «Εκλογική Ιστορία της Κύπρου, Πολιτευτές, Κόμματα και Εκλογές στην Αγγλοκρατία», 1878-1960, εκδόσεις Θεμέλιο, 2012. Δεν είμαι ειδικός στην κριτική βιβλίου. Μπορώ όμως να υποστηρίξω ότι από τη σκοπιά της πολιτικής ανάλυσης το βιβλίο έχει αποκτήσει μια εξαιρετική χρησιμότητα, όχι μόνο ως ιστορικό εγχειρίδιο, αλλά ως ένα επιστημονικό εργαλείο για να δούμε πολλά πράγματα της επικαιρότητας με ένα διαφορετικό τρόπο. Το βιβλίο του Β. Πρωτοπαπά καλύπτει το θέμα όπως ακριβώς λέει ο τίτλος. Με εξαντλητικά στοιχεία, ονόματα, λεπτομέρειες, εκτενή βιβλιογραφία, ανάλυση, σχόλια, προεκτάσεις. Γιατί θεωρώ ότι το βιβλίο συνδέεται με την κυπριακή επικαιρότητα; Γιατί η σημερινή Κύπρος συνδέεται με όλα τα στοιχεία της πολιτικής κουλτούρας που ενμέρει οικοδομήθηκε στα χρόνια της αγγλοκρατίας, ενμέρει διατήρησε τη βάση του στα χρόνια της ανεξαρτησίας, και τελικά άντεξε μετά την εισβολή έως και την ημέρα της κατάρρευσης του κυπριακού «θαύματος», την 25η Μαρτίου 2013. Έτσι αντλώ από το βιβλίο μερικά βασικά ιστορικά συμπεράσματα: αδυναμία να διαβάσουμε τους εκάστοτε μεταβαλλόμενους συσχετισμούς γύρω μας και να υιοθετήσουμε μια στέρεη πολιτική στόχευση, διαρκής εσωτερικός διχασμός, βαρύτατοι χαρακτηρισμοί για τους πολιτικούς αντιπάλους, αδυναμία εξεύρεσης συναινέσων, προσωπικές στρατηγικές ντυμένες έναν ιδιοτελή «αδιάλλακτο» μανδύα, μάχες για προσωπική ισχύ και επιβολή χωρίς ανάλυση του γενικότερου συμφέροντος, πολιτικές μεταστροφές με βάση το «λαϊκό αίσθημα» και όχι την αντικειμενική εκτίμηση των πραγμάτων, πυκνή ήττα του ορθολογισμού από το συναισθηματικό λόγο . Η κυπριακή πολιτική τάξη έζησε στα χρόνια της αγγλοκρατίας με έναν συνεπή τρόπο. Πολιτευτής σήμαινε να δηλώνεις ως τέτοιος, χωρίς να αισθάνεσαι την ανάγκη να το αποδεικνύεις με κάποιο τρόπο, να αξιολογείς τα βήματα και τις επιλογές σου και αν χρειαστεί να επανασχεδιάζεις τα βήματά σου με στόχο την επιδίωξη του εφικτού στόχου. Για την εποχή εκείνη μπορεί να διαπιστώσει κάποιος το αυτονόητο: ελάχιστη παιδεία, καταπίεση της αποικιοκρατικής δύναμης, ελλιπής γνώση του «συνόλου». Πώς θα εξηγήσει, όμως κανείς το ότι σήμερα σε μια εποχή ανοικτών οριζόντων και πλήρους ενημέρωσης, καταφέραμε το απροσδόκητο; Μια ιστορική ερμηνεία για τους λόγους που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία υπάρχει στο βιβλίο του Β. Πρωτοπαπά, γεγονός που το καθιστά απολύτως επίκαιρο!

Λάρκος Λάρκου