Ένας χρόνος με “ελιά” και Ακιντζί!

Στις 26 Απριλίου 2016 συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την εκλογή Ακιντζί στην ηγεσία των τουρκοκυπρίων- νίκη στις 26 Απριλίου 2015, με ποσοστό 60%, με έμβλημα την «Ελιά». Μια αποτίμηση είναι αναγκαία καθώς η εκλογή του αναζωογόνησε το διακοινοτικό διάλογο και επανέφερε στο προσκήνιο δυνατότητες επίλυσης του κυπριακού.

Θεωρώ ότι στα θετικά ενός τέτοιου απολογισμού εντάσσονται τα εξής.

Πρώτο, τερμάτισε την πολιτική της καθημερινής μάχης για επίρριψη ευθυνών με την ε/κ πλευρά, όπως έκαναν οι Ρ. Ντενκτάς και προσφάτως ο Ν. Έρογλου.

Δεύτερο, συμμετείχε σε κοινές δραστηριότητες μαζί με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη-συναυλία στον Πύργο του Οθέλλου, κοινή ομιλία σε εκδήλωση του ΚΕΒΕ και τ/κ ΚΕΒΕ στο Λήδρα Πάλας, μαζί σε θεατρική παράσταση στη Λεμεσό κ.ά.

Τρίτο, συνεισέφερε μέρος της ανάπτυξης που επιτυγχάνεται στις συνομιλίες: αποδοχή ρόλου στον αντιπρόσωπο της ΕΕ Βαν Νούφελ, βελτίωση της τ/κ θέσης για το περιουσιακό, αποδοχή των θεμελιωδών ελευθεριών, βήματα πρόοδου με δημόσιες δηλώσεις ότι κάθε συνθήκη ασφάλειας θα αναγνωρίζει το αίσθημα ασφάλειας των τ/κ, χωρίς να παραγνωρίζει τις ε/κ ανησυχίες επί του θέματος.

Τέταρτο, σε θέματα ευρύτερης σημασίας, χρειάζεται να υπογραμμισθεί η συμμετοχή του στις εκδηλώσεις των κούρδων που ζουν στην Κύπρο με αφορμή την εορτή του Νεβρόζ. Η συμμετοχή του αυτή στους εορτασμούς στο Τρίκωμο έτυχε έντονης κριτικής από φανατικούς τ/κ και δέχθηκε κριτική από κύκλους προσκείμενους στον Ερτογάν στην Τουρκία.

Στα αρνητικά της αξιολόγησης Ακιντζί βλέπω τα εξής τρία σημεία:

Πρώτο, σε μερικές περιπτώσεις μη συνεπής γραμμή στις συνομιλίες, κάτι που οδήγησε τα πράγματα σε μια διαδικασία μπρος-πίσω.

Δεύτερο, ο δημόσιος χειρισμός του περιουσιακού το καλοκαίρι του 2015 υπήρξε ιδιαιτέρως άστοχος, γεγονός που οδήγησε τον ίδιο σε εσωστρέφεια και σε δηλώσεις ή κινήσεις με σκοπό την «ισοφάριση» του λάθους όπως λ.χ η συμμετοχή του στις εκδηλώσεις τ/κ με αφορμή τη μάχη στην Τυλληρία.

Τρίτο, στα ζητήματα ασφάλειας στην επίλυση, δείχνει να συμβιβάζεται με την κυρίαρχη άποψη όπως αυτή έχει οικοδομηθεί ανάμεσα στους τ/κ σχετικά με τις τουρκικής εγγυήσεις. Παρά την μερική πρόοδο που ο ίδιος έχει συμβάλει στην καταγραφή της, και, παρά το γεγονός ότι έτσι βελτιώνει το κλίμα για έναν αποδεκτό συμβιβασμό, εντούτοις δεν βλέπω μια πιο ανοικτή στα σύγχρονα φαινόμενα προσέγγιση όπως ο ρόλος της ΕΕ σε μια ενδεχόμενη συνθήκη ασφαλείας, ή μια πιθανή φόρμουλα με διασύνδεση μιας μεταβατικής περιόδου μέσα σε καθορισμένο χρονικό πλαίσιο με την εξέλιξη στην εφαρμογή της λύσης ή και την πρόοδο στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Πιθανό αυτό να προκύπτει από τη γενικότερη περιοριστική αντίληψη που διαθέτουν οι τ/κ πολιτικοί στα ζητήματα που συνδέονται με τη γενικότερη σχέση της νήσου και τις εξελίξεις με τη συμμετοχή στην ΕΕ από την 1η Μαίου 2004.

Η αρχική κόντρα του Μ. Ακιντζί με τον Τ. Ερτογάν στις 27 Απριλίου 2015 ήταν επί της ουσίας. Ο διάλογος:

«Ερτογάν: μήπως ο κύριος Ακκιντζί νομίζει ότι αυτή τη διαμάχη μπορεί να την κάνει από μόνος του; Υπάρχει τέτοιο πράγμα;». Ακιντζί: «εμείς δηλαδή να μείνουμε πάντοτε μικρή πατρίδα; Να μην μεγαλώσουμε; Να μην σταθούμε στα πόδια μας;».

Η τότε κόντρα μάλλον έχει ξεπεραστεί, και έχει αποκτήσει ένα αποδεκτό modus vivendi ανάμεσα στις δύο πλευρές, καθώς ήταν ένα πολύπλοκο ζήτημα γιατί ο Ακιντζί δεν διέθετε συμμαχίες στα εκεί κέντρα αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση και στη βάση μιας ρεαλιστικής ανάγνωσης των πραγμάτων, το περιεχόμενο αυτού του συμβιβασμού ανάμεσα στον Ερτογάν και τον Ακιντζί, θα κριθεί με βάση το συνολικό αποτέλεσμα στις διακοινοτικές συνομιλίες.

Αρκετοί ε/κ δείχνουν να έχουν απογοητευτεί από τον ένα χρόνο της θητείας του στην ηγεσία των τ/κ. Η απογοήτευση χωρίζεται σε δύο επίπεδα. Πρώτο, την ειλικρινή απογοήτευση που αισθάνεται μια μερίδα ε/κ επειδή ο Ακιτνζί δεν είναι Έρογλου και δεν γυρίζει την κατεχόμενη Κύπρο για να υπερασπίζεται μια λύση του τύπου «δίπλα- δίπλα». Δεύτερο, μια άλλη μερίδα ε/κ προσδοκούσε να δει έναν Ακιντζί να μιλά όπως ένας ε/κ πολιτικός, κάτι που προφανώς δεν συμβαίνει, γιατί πολύ απλά όσοι ε/κ νομίζουν ότι καλός τ/κ πολιτικός είναι εκείνος που μιλά σαν ε/κ, βρίσκονται σε λάθος κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση και αυτό προκύπτει από αριθμούς δημοσκοπήσεων, η απήχηση Ακιντζί στους ε/κ, καταγράφει σημαντική μείωση, γεγονός ιδιαίτερα εντυπωσιακό αν αυτό το στοιχείο τύχει κάποιας συγκριτικής ανάλυσης σε σχέση με δηλώσεις ή ενέργειες από προηγούμενους τ/κ ηγέτες ή γενικότερα τ/κ πολιτικούς.

Ακριβώς ένα χρόνο μετά την εκλογή του (27 Απριλίου 2016) ο Μ. Ακιντζί αποτυπώνει μια ακόμα φορά την κεντρική του πολιτική του κατεύθυνση. Έτσι δήλωσε τα εξής σχετικά με τις φήμες ή τις αναφορές για χορήγηση υπηκοότητας του ψευδοκράτους σε 25 χιλιάδες: «το θέμα αυτό είναι εκτός συζήτησης. Δεν υπάρχει τέτοιο θέμα στην ατζέντα μας. Σε κάθε περίπτωση, είναι επίσης εκτός συζήτησης, να έχω τέτοια προσέγγιση που θα μπορούσε να ανατινάξει τις συνομιλίες, ούτε έχω τέτοια πρόθεση, γιατί θέλουμε λύση»