Ένας γύρος με καθαρές λύσεις!
Στις 4 Φεβρουαρίου οι κύπριοι πολίτες μίλησαν με σαφήνεια. Πολλές αναμετρήσεις στο παρελθόν είχαν πιο σύνθετα ή αντιφατικά μηνύματα. Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στις 4 Φεβρουαρίου, όχι. Με βάση το αποτέλεσμα, υπήρξε, στη δική μου γνώμη, μια πολύ πιο καθαρή συνεννόηση των ψηφοφόρων με μια πιο υγιή πολιτική προοπτική. Εκτιμώ, ότι είπαν τα πιο κάτω:
Α. Οι πολίτες με τη συμπεριφορά τους συνέβαλαν στην ωρίμανση του πολιτικού μας επιπέδου. Έτσι δεν επανελήφθη το γνωστό σκηνικό με συμμαχίες ανάμεσα σε ετερόκλητες δυνάμεις μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου. Για δεκαετίες, είχαμε συμμαχίες του ποδαριού, κυρίως συμφωνίες για διανομή υπουργείων και ημικρατικών οργανισμών με βάση μικροκομματικά ή προσωπικά κίνητρα. Τι ακολουθούσε; Κατά κανόνα, σε ένα ή δύο χρόνα παρουσιάζονταν διαφωνίες ανάμεσα στους «εταίρους» στο κυπριακό, ή με πρόσχημα το κυπριακό, συγκρούσεις, αποχωρήσεις από την κυβέρνηση, ύστερα αναζήτηση νέων συμμαχιών για να φύγει ο προηγούμενος πρόεδρος και να έρθει στα πράγματα «δικός μας». Ο κύκλος αυτός ευτέλιζε την πολιτική μας ζωή, και όχι σπάνια παρεμπόδιζε εξελίξεις στο κυπριακό. Οι πολίτες σε αυτή την αναμέτρηση ζήτησαν κάτι καλύτερο και η πολιτική ηγεσία το αποδέχθηκε. Έτσι συνιστά πρόοδο η νέα σελίδα όπως εκφράστηκε μεταξύ πρώτου κα δεύτερου γύρου σύμφωνα με την οποία οι νικητές του πρώτου γύρου, μίλησαν με τη γλώσσα του εκλογικού προγράμματός τους, και όχι με τη λογική του αθροίσματος ασύνδετων πολιτικών «συνασπισμών» χάριν πρόσκαιρων εντυπώσεων και του σχηματισμού μιας ευκαιριακής πλειοψηφίας.
Β. Θεωρώ ότ η πλειοψηφία απευθύνθηκε στον πρόεδρο Αναστασιάδη, δίνοντάς του μιαν κατεύθυνση: «ο γόρδιος δεσμός του κυπριακού είναι στα δικά σου χέρια!». Τα αναγκαία βήματα έχουν πολύ συγκεκριμένη μορφή, καθώς το υλικό για μια «στρατηγική συμφωνία» έχει ήδη οργανωθεί στις συναντήσεις Ν. Αναστασιάδη με τον Μ. Ακιντζί και τις τρεις διασκέψεις για το κυπριακό που διεξήχθησαν το 2016 και το 2017. Αυτό το υλικό έχει κωδικοποιηθεί -μαζί με προσθήκες από τον ΓΓ του ΟΗΕ- ως «Πλαίσιο Γκουτέρες» και τόσο η έκταση όσο και η ποιότητά του επιτρέπουν την επανάληψη των συνομιλιών για να τύχουν διαπραγμάτευσης όσα σημεία παραμένουν εκκρεμή. Υπάρχει μακρά περίοδος από έλλειψη επικοινωνίας ανάμεσα στους δύο ηγέτες και αυτό δείχνει τόσο τις δυσκολίες όσο και το ποια μπορεί να είναι η επόμενη ημέρα. Το ξεκαθάρισμα του τοπίου και η οργάνωση των επόμενων βημάτων αφορά τους δύο ηγέτες στη Λευκωσία και πλαίσιο αυτό έχει οριοθετηθεί από τον ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες. Πρώτα συνομιλίες σε διακοινοτικό επίπεδο, και υπό το φως της πρόοδου σε αυτό το επίπεδο να ακολουθήσουν οι «εξωτερικοί» παίκτες. Καθόλου εύκολος στόχος, αλλά απόλυτα αναγκαίος σε μα συγκυρία με εντεινόμενη αστάθεια και απρόβλεπτες εξελίξες στην ευρεία γειτονιά μας. Το κυπριακό μπορεί να επιλυθεί και αυτό συνιστά την κορυφαία πρόκληση για τη δεύτερη θητεία του Ν. Αναστασιάδη.
Γ. Στο ΑΚΕΛ η εκλογική αναμέτρηση έχει διαφορετικό περιεχόμενο. Σε δύο γύρους: το αποτέλεσμα στον πρώτο γύρο έδωσε σημαντική στήριξη στον ΓΓ του Α. Κυπριανού μη επιτρέποντας εσωτερικές παρενέργειες ή και αμφισβητήσεις. Ο δεύτερος γύρος πήγε ένα βήμα παρακάτω. Το ΑΚΕΛ, στο βαθμό που δεν διαμορφώνει πολιτικές για την ανάπτυξη και την οικονομική πολιτική, δύσκολα μπορεί να πείσει ότι μπορεί να ασκήσει την εξουσία κατά αποτελεσματικό τρόπο. Η «συντεχνιακή» αντίληψη για την ανάπτυξη, δεν συνιστά αναπτυξιακή στρατηγική, γεγονός που του αφαιρεί πόντους για μια πειστική διεκδίκηση της εξουσίας στο μέλλον.
Δ. Στο χώρο του ΔΗΚΟ πολλα πράγματα παραμένουν ρευστά. Για πρώτη φορά, το κόμμα αυτό, σε αντίθεση με πρακτικές που καθιέρωσαν οι δύο προηγούμενοι ηγέτες του (Σ. Κυπριανού, Τ. Παπαδόπουλος), προτίμησε ως θέση για το δεύτερο γύρο «ούτε τον ένα, ούτε τον άλλο». Αυτή η προσέγγιση ακυρώνει το «ρυθμιστικό» ρόλο του, όπως τον αντιλαμβανόταν το παλαιό ΔΗΚΟ, απέναντι στα δύο μεγάλα κόμματα. Οι εκκρεμότητες στο εσωτερικό του ΔΗΚΟ θα επιταθούν αν ομάδα από τους διαγραφέντες θελήσει να συσπειρωθεί μια άλλη πολιτική βάση. Η εσωστρέφεια αφαιρεί δυνάμεις και δυνατότητες για κάθε πολιτικό χώρο. Αυτό, ενδεχομένως, να οδηγήσει σε ένταση της προσπάθειας για μερική συνεργασία ή και συγχώνευση με άλλα σχήματα του «ενδιάμεσου» χώρου. Αν αυτό επιτύχει, κάτι, που ωστόσο, προσκρούει σε διαφορετικές προσωπικές ή κομματικές στρατηγικές, θα αποτελέσει μια καλή βάση για την αντιπολιτευτική του τακτική.
Ε. Ολοένα και περισσότερο είναι εμφανής η απουσία ενός σοσιαλδημοκρατικού κινήματος με αναφορές στον ευρωπαϊκό διαφωτισμό, τη συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και με ισχυρές αναφορές σε μια νέα στρατηγική για την ανάπτυξη, τη μείωση των ανισοτήτων και το βιώσιμο κοινωνικό κράτος. Η απουσία του αφαιρεί δυνατότητες γύρω από την κατεύθυνση που μπορεί να πάρει η κοινωνική μας οργάνωση.
Λάρκος Λάρκου