Εγγύηση η Ερωπαϊκή στρατηγική
Παρακολούθησα την εκδήλωση που οργάνωσαν από κοινού το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο και ο ΟΠΕΚ στο «Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης» στη Λευκωσία. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε έρευνα της κοινής γνώμης στα πλαίσια του προγράμματος «Κύπρος 2015: Έρευνα και Διάλογος για ένα Βιώσιμο Μέλλον». Μέσα από ένα μεγάλο δείγμα (800 ε/κ και 800 τ/κ) μπορεί κανείς να δει με αρκετή λεπτομέρεια μια σειρά από προκλήσεις που είναι μπροστά στο τραπέζι των συνομιλιών για την επίλυση του κυπριακού.
Κρίνοντας τα ευρήματα της έρευνας εκτιμώ ότι η στρατηγική που χάραξε πριν από χρόνια ο Γ. Κρανιδιώτης –δηλαδή να καταστήσουμε την ΕΕ καταλύτη της λύσης- είναι μια απολύτως ρεαλιστική στρατηγική γιατί υιοθετείται από μεγάλα πλειοψηφικά ρεύματα ανάμεσα σε ε/κ και τ/κ. Σε μια σειρά από στρατηγικής σημασίας ζητήματα η εμπιστοσύνη που δείχνουν οι κύπριοι στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι υψηλή και αποτελεί τη λυδία λίθο για να βγούμε από τα αδιέξοδα.
Παράδειγμα Α: και οι ε/κ (ποσοστό 88%) και οι τ/κ (ποσοστό 62%) υποστηρίζουν το διορισμό αντιπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις συνομιλίες. Ο διορισμός Αντιπροσώπου της ΕΕ εκφράζει και ένα ειδικό συμβολισμό για τη δέσμευση της ΕΕ να είναι παρούσα με ιδέες και εισηγήσεις για την επίλυση του κυπριακού.
Παράδειγμα Β: σημαντικός θετικός παράγοντας για την επίλυση η επιθυμία να εισέλθει η Κύπρος σε μια «νέα εποχή μακροπρόθεσμης βιώσιμης ειρήνης» (98% ε/κ, 73% τ/κ), όπως και το να καταστεί η Κύπρος ένα φυσιολογικό κράτος πλήρως ενταγμένο στην ΕΕ, χωρίς το κυπριακό πρόβλημα να το κρατάει καθηλωμένο (86% ε/κ, 65% τ/κ).
Παράδειγμα Γ: στο ζήτημα των εγγυήσεων οι θέσεις είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Μπορεί να γεφυρωθούν και να γίνουν αποδεκτές από πλειοψηφίες στις δύο κοινότητες μόνο με την ανάδειξη της ΕΕ σε παράγοντα εγγύησης/ασφαλείας. Προσθέτω: πιθανώς «1960 συν ΕΕ» με κατάργηση των εγγυήσεων με την ολοκλήρωση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας/Ένταξη ή και Ειδική Σχέση όπως προνοεί το κείμενο της 3ης Οκτωβρίου 2005.
Παράδειγμα Δ: κάθε οπισθοδρομική εισήγηση στην τ/κ κοινότητα (λύσεις τύπου «Ταϊβάν», ή ενσωμάτωση στην Τουρκία, ή αναγνώριση «κράτους»), ανατρέπεται μόνο εάν δεν είναι η ΕΕ σε αυτές τις πιθανότητες.
Η ΕΕ αποτελεί τη μόνη εγγύηση ότι η λύση θα προχωρήσει σε ένα νέο, ευρύτερο περιβάλλον εμπιστοσύνης, συνεργασίας και ανάπτυξης. Η αξιοποίηση αυτής της έρευνας -και άλλων σχετικών- αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας. Με τη δική μας προσπάθεια να πείσουμε την ΕΕ να υιοθετήσει βασικές πολιτικές: νέο πλαίσιο ασφαλείας, εγγυήσεις, μια φωνή στην ΕΕ, ειρηνευτική αποστολή. Όπως βεβαιώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ με τις κατά καιρους Εκθέσεις του τα στενά κυπριακά εργαλεία δεν έχουν φέρει ουσιώδη πρόοδο. Χρειάζεται αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πλαισίου αν θέλουμε να δώσουμε στην Κύπρο προοπτική ειρήνης, σταθερότητας και ανάπτυξης χωρίς στρατεύματα κατοχής.