Γλωσσικά και παράδοξα
Λέω εξ αρχής ότι το περίφημο «γλωσσάρι» τόσο ως πρωτοβουλία όσο και ως περιεχόμενο ήταν λάθος. Αν οι ενώσεις των δημοσιογραφικών ενώσεων (ε/κ και τ/κ) ήθελαν να πουν κάτι, θα μπορούσαν να το πουν οι ίδιες, να κάνουν λ.χ μια έκκληση στα Μέσα να ενισχύουν την προσπάθεια για επικοινωνία ανάμεσα στους δύο κοινότητες. Τίποτε άλλο. Αυτό που έγινε με την καταγραφή από ορολογίες (μερικές παράλογες) συνέβαλε στη συσκότιση πάνω σε πραγματικά προβλήματα που λιμνάζουν ανάμεσα στην ε/κ κοινότητα. Ειδικότερα:
Α. Η συστηματική στράτευση μερίδας της δημοσιογραφίας να παρεμποδίζει την κριτική σκέψη, καθώς -κατά κανόνα- κάθε δήλωση του ηγέτη των τ/κ χαρακτηρίζεται προκαταβολικά ως «προκλητική». Αν λ.χ. μια δήλωση του Μ. Ακιντζί είναι «προκλητική», ή όχι, αυτό μπορεί να το κρίνει ο κάθε αναγνώστης/θεατής/ακροατής, αφού ακούσει την πραγματική δήλωση. Δεν χρειάζεται η δημιουργία συσκότισης.
Β. Γίνεται αρκετή συζήτηση για τις ορολογίες «κατοχικός ηγέτης» ή «τ/κ ηγέτης» ή «εκπρόσωπος των τ/κ» ή και «εγκάθετος της Άγκυρας». Λοιπόν, αν ο ηγέτης των τ/κ είναι «κατοχικός ηγέτης» τότε δεν κάνεις μαζί του καμμιά συνάντηση, καμμιά συζήτηση για την επίλυση του κυπριακού! Η ε/κ πλευρά ήδη από το 1977 έχει αποδεχθεί μια διαδικασία η οποία οδηγεί σε ένα αποτέλεσμα-ψηφοφορία ανάμεσα στους τ/κ για να επιλέξουν τον ηγέτη τους. Αν μετά από 41 χρόνια δεν αναγνωρίζουμε αυτή τη διαδικασία, όπως έκαναν όλοι οι πρόεδροι της Κύπρου, τότε τι; Πίσω από το πέπλο της ανυποχώρητης ρητορείας, συναντούμε τα μισά λόγια όσων δεν έχουν την τόλμη να πουν δημοσίως «όχι σε πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο ΟΗΕ» και το συνακόλουθο, «όχι σε συνομιλίες που συμμετέχει ο κατοχικός ηγέτης!». Δεν τολμούν να το πουν γιατί δεν μπορούν να πουν δημοσίως το «διά ταύτα» και εφευρίσκουν μισές πολιτικές!
Γ. Το τελευταίο διάστημα έχει ανέβει ο πήχυς της «αξιολόγησης» μιας ασυνήθιστης αντικατοχικής μεζούρας: αν δεν πεις σε τρία λεπτά 17 φορές τη λέξη «κατοχή» αλλά 7, κάτι δεν πάει καλά, κάτι ύποπτο συμβαίνει! Τα αισθήματά σου για την Κύπρο, ίσως, έχουν εμφανίσει «υπόταση»! Λοιπόν, αυτή η ηχηρή συνθηματολογία που συνοδεύεται με μηδέν πράξεις για να φτάσουμε στην ελεύθερη Κύπρο, δεν ηχεί ως πειστική. Ηχεί ως ανυποχώρητη στάση στα μικρά και επουσιώδη με ταυτόχρονη σιωπή στα μεγάλα και σημαντικά όπως η σιωπή για τις επί ένα χρόνο μη συνομιλίες στο κυπριακό, όπως η σιωπή γύρω από τη στήριξη, ή όχι, στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, όπως η σιωπή γύρω από τις ευρωτουρκικές σχέσεις και τη διασύνδεσή τους με το κυπριακό, όπως η σιωπή γύρω από τις επιπτώσεις από μια λύση του τύπου «δύο κράτη» δίπλα-δίπλα.
Δ. Δεν διαφεύγει της προσοχής μου ότι αυτή η ρητορεία διαθέτει υπερπαραγωγή επιθέτων και χρησιμοποιεί βαρύτατους χαρακτηρισμούς για τους «αντιπάλους» της. Αυτό συμβαίνει γιατί στερείται επιχειρημάτων, στερείται πραγματικών προτάσεων, στερείται επαφής με τον περιβάλλοντα κόσμο, στερείται στρατηγικής συμμαχιών. Η πολιτική της ακινησίας δεν τολμά να πει τι πραγματικά επιδιώκει και επιχειρεί να ψαρέψει σε θολά νερά. Έτσι επιχειρεί να πείσει μερίδα της κοινής γνώμης ότι διεκδικεί το «ιδανικό», για να κρύψει την πραγματική της προσέγγιση: στήριξη στις πολιτικές της στασιμότητας και της περιχαράκωσης στο κέλυφος της ε/κ «καθαρότητας».
Ε. Η κάλυψη των εξελίξεων γύρω από το κυπριακό απαιτεί από τα ΜΜΕ έντιμη πληροφόρηση, νηφάλια προσέγγιση, σφαιρική παρουσίαση των ειδήσεων. Ένα μέσο ενημέρωσης δεν «εκπροσωπεί» την ε/κ πλευρά στις συνομιλίες, αυτό είναι ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας. Τα Μέσα χρειάζεται να διευρύνουν την αντίληψή τους σε σχέση με τη διαδρομή της Κύπρου, να ενισχύουν την κριτική ενδοσκόπηση και την αυτονομία της αναζήτησης. Είναι αποφασιστικής σημασίας υπόθεση ο κύπριος πολίτης να έχει τις αναγκαίες γνώσεις για να είναι κριτικά συμμέτοχος στην πιο μεγάλη μάχη της Κύπρου.
Στ. Η κατοχή δεν τερματίζεται με αδράνεια, με ηρωική άρνηση, με καταγγελίες. Αυτά αφήνουν την Κύπρο να κατεβαίνει σκαλί σκαλί στην περιθωροποίηση. Με συνθήματα και κορώνες τα σύνορά μας θα μείνουν στη Δερύνεια. Αν ακούσουμε τον (κερυνειώτη) Γ. Κρανιδιώτη θα είναι στην Κερύνεια:
«Η εσωστρέφεια, η αυτάρεσκη περιχαράκωση οδηγούν σε απομονωτισμό. Απαιτείται συνεχής παρακολούθηση, αντιμετώπιση των θεμάτων, πρωτοβουλίες και πρόγραμμα»- 20 Σεπτεμβρίου 1997.
Λάρκος Λάρκου