Η έκθεση του Μπα Κι Μουν και τα διλήμματα

Η παρέμβαση του ΓΓ το ΟΗΕ στο κυπριακό με τη μορφή της έκθεσης για τις καλές του υπηρεσίες (25 Νοεμβρίου 2010) υπήρξε ιδιαιτέρως αποκαλυπτική για όσα βρίσκονται εν εξελίξει στις συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού. Από το ντοκουμέντο Μπα κι Μουν ξεχωρίζω ως κύρια σημεία τα πιο κάτω:

1 Με τη φράση «παρά το γεγονός ότι σημειώθηκε κάποια πρόοδος, η πρόοδος αυτή είναι απογοητευτικά αργή» εκφράζει την απογοήτευση του ΟΗΕ γιατί οι συνομιλιες είναι για έξι μήνες καθηλωμένες στο ζήτημα του περιουσιακού.

2 Ο ΓΓ του ΟΗΕ ανοίγει για πρώτη φορά σε τόσο υψηλό επίπεδο το ενδεχόμενο να κλείσει ο κύκλος της ανάμειξης του ΟΗΕ στο κυπριακό –«σχεδιάζω να διενεργήσω μια ευρύτερη αξιολόγηση της παρουσίας των ΗΕ στη Κύπρο στους ερχόμενους μήνες, με πρόθεση να προτείνω τρόπους προσαρμογής της στις τρέχουσες εξελίξεις». Το σενάριο που θέτει ο ΓΓ του ΟΗΕ, αφορά ασφαλώς τα δύο μέρη, αλλά το δίλημμα είναι απολύτως ε/κ: η παρούσα κατάσταση πραγμάτων μπορεί να εξυπηρετεί τις οπισθοδρομικές δυνάμεις στην τ/κ κοινωνία, είναι όμως απολύτως αρνητικό για το σύνολο της ε/κ κοινωνίας. Η αποχώρηση του ΟΗΕ θα επιδεινώσει τη διαπραγματευτική δυνατότητα της ε/κ πλευράς, γεγονός που θα δώσει νέα ισχύ στις δυνάμεις μέσα στην τ/κ κοινότητα που θέλουν λύση του τύπου «δύο κράτη, δίπλα, δίπλα».

3 Ο ΟΗΕ θέτει το δικό το δίλημμα: είτε θα υπάρξει επίλυση πάνω στη βάση της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας, είτε σύντομα ο ΟΗΕ θα αποφασίσει την αποχώρησή του από τις προσπάθειες για λύση στο κυπριακό και την απόσυρση των στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων του ΟΗΕ που επιτηρούν την «Πράσινη Γραμμή». Το δίλημμα αφορά την πίεση πάνω στις δύο κοινότητες να επιλέξουν είτε το δρόμο του συμβιβασμού, είτε της αναζήτησης τρόπων για ένα βελούδινο διαζύγιο.

4 Ασκεί κριτική σε ορισμένες πολιτικές δυνάμεις και στις δύο πλευρές γιατί διαρκώς προβάλλουν αρνητικές ειδήσεις υποσκάπτοντας τη διαδικασία της λύσης. Ζητά αλλαγή στάσης ώστε να  προετοιμαστεί η κοινή γνώμη γύρω από τα οφέλη που θα προκύψουν από τη λύση, ενώ ζήτησε συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην προσπάθεια της επίλυσης. Είναι ενδιαφέρον το ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ επέλεξε να ασκήσει κριτική σε ε/κ δυνάμεις και ε/κ ΜΜΕ για τα «πολύ αρνητικά σχόλια για τον ΟΗΕ και το κύμα αναληθών σχολίων για τον ΟΗΕ που αντανακλώνται στα ΜΜΕ. Οι προσπάθειες των αντιπάλων της λύσης να υπονομεύσουν την αξιοπιστία του ΟΗΕ, υποσκάπτουν απ’ ευθείας την ίδια τη διαδικασία». Η παράγραφος αυτή συνδέεται με το θέμα  της υποκλοπής και διαρροής των εγγράφων Ντάουνερ που την χρεώνει –με έναν διπλωματικό τρόπο- στην κυπριακή κυβέρνηση.

5 Ο ΓΓ του ΟΗΕ προτείνει, όπως έπραξε και στη δήλωσή του μετά τη συνάντηση στις 18 Νοεμβρίου, εντατικοποίηση των συνομιλών, με ταυτόχρονη συζήτηση πάνω σε όλα τα κεφάλαια με στόχο μέσα σε τρεις μήνες από σήμερα να καταστεί η ευρύτερη δυνατή σύγκλιση -καταληκτικός χρόνος το τέλος Φεβρουαρίου 2011, ενώ θέτει ως ορόσημο τον Μάρτιο 2011 ωστε τα δύο μέρη μέχρι τότε να έχουν φτάσει σε ακτίνα συμφωνίας σε όλα τα βασικά σημεία. Το στοίχημα αφορά τον πρόεδρο Χριστόφια και βεβαίως την ε/κ πολιτική και πνευματική ηγεσία. Χρειάζεται σύνεση και συλλογικότητα, προετοιμασία και αποφασιστικότητα. Η επίλυση πάνω στη βάση της δικοινοτικής- διζωνικής ομοσπονδίας είναι εφικτή, φτάνει να διαπραγματευτούμε με πληρότητα και να αναλάβουμε τις ιστορικές ευθύνες που αναλογούν σε μια ηγεσία και έναν λαό που αποφάσισε να εντάξει το πεπρωμένο του μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια.