Η επιτροπή και οι αλλαγές

Ο Επίτροπος Όλι Ρεν στις 30 Μαίου παρουσίασε τις κριτικές εισηγήσεις της Επιτροπής για την κυπριακή οικονομία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι «η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει ένα ευρύ πακέτο μέτρων, προκειμένου να ενισχύσει τη δυνητική ανάπτυξη της χώρας, την απασχόληση, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα. Έχουν ληφθεί επίσης μέτρα προκειμένου να μεταρρυθμιστεί το σύστημα συνταξιοδότησης και διεξάγεται διάλογος μεταξύ των κοινωνικών εταίρων σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος τιμαριθμοποίησης των μισθών… παρά τις προσπάθειες, η Κύπρος επηρεάζεται από ένα ευμέγεθες και επίμονο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, σημαντικό χρέος στον ιδιωτικό τομέα, διευρυνόμενα ετήσια ελλείμματα των δημόσιων οικονομικών και μεγάλη έκθεση του τραπεζικού τομέα στην Ελλάδα…».

Η Επιτροπή εκτιμά ότι « το 2012 η οικονομική δραστηριότητα στην Κύπρο αναμένεται να υποχωρήσει κατά 0,8%, ενώ θα επανακτήσει κάποια επιτάχυνση το 2013, όπου αναμένεται μια αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 0,3%. Η ανεργία προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω στο 8,9% το 2012. Κεντρική θέση της Επιτροπής είναι πως «παρ` όλα αυτά τα επιτεύγματα, οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες ήταν περιορισμένες ειδικότερα σε ότι αφορά τις συντάξεις, την ΑΤΑ, την ενέργεια, και το κανονιστικό πλαίσιο».

Με βάση τα πιο πάνω θέτει η ίδια η Επιτροπή ένα πλαίσιο αλλαγών και εισηγείται:

1. Το δημοσιονομικό έλλειμμα πρέπει να μειωθεί σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο στόχο προκειμένου να υποβοηθήσει την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των χρηματοπιστωτικών αγορών.
2. Λήψη πρόσθετων μέτρων για να επιτευχθεί μια διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2012, καθώς επίσης ο αυστηρός έλεγχος των δαπανών, η μείωση του δημοσίου χρέους, η βελτίωση της φοροσυλλεκτικότητας και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
3. 3. Ζητείται η εναρμόνιση της εποπτείας των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων σύμφωνα με τα πρότυπα που ισχύουν για τις εμπορικές τράπεζες, και η ενίσχυση των κανονιστικών διατάξεων για την αποτελεσματική ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, προκειμένου να περιοριστεί η έκθεση του χρηματοπιστωτικού τομέα σε εξωτερικές κρίσεις.
4. Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, την αντιμετώπιση των υψηλών ποσοστών φτώχιας ανάμεσα στους ηλικιωμένους και την ευθυγράμμιση του ορίου αφυπηρέτησης με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής.
5. Ολοκλήρωση εθνικού σχεδίου υγείας, άμεσα και στη βάση οδικού χάρτη.
6. Βελτίωση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού και λήψη περαιτέρω μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων. Η λήψη ενισχυτικών μέτρων για την τόνωση της επιχειρηματικής καινοτομίας.
7. Άρση εμποδίων στις αγορές υπηρεσιών, ιδίως μέσω της βελτίωσης της εφαρμογής της οδηγίας των υπηρεσιών σε τομείς με το μεγαλύτερο δυναμικό ανάπτυξης, περιλαμβανομένου του τουρισμού.
8. Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω και της μεταρρύθμισης του συστήματος Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με την εθνική πρακτική.
9. Συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος συντάξεων προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα επάρκειας του συστήματος, δεδομένου του υψηλού κινδύνου φτώχειας μεταξύ των ηλικιωμένων όπως επίσης και για να εξασφαλιστεί η εγγενής βιωσιμότητά του.
10. Η συλλογή φόρων επηρεάζεται από αναποτελεσματικότητες που οδηγούν στην αύξηση της φοροδιαφυγής
11. Η ανεργία αυξάνεται φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων και η αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από την ανεπαρκή παροχή δεξιοτήτων που να ταιριάζουν σε σημερινές και μελλοντικές απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
12. Ο τραπεζικός τομέας έχει καταβάλει σημαντική προσπάθεια προκειμένου να καλύψει τις ενισχυμένες κεφαλαιακές απαιτήσεις, παρ` όλα αυτά απαιτείται στενή παρακολούθηση των εξελίξεων… (στοιχεία από ΚΥΠΕ, 30 Μαίου).

Είναι σαφές ότι η Επιτροπή θέτει ένα κανονιστικό πλαίσιο για την Κύπρο και το οποίο  ουδείς μπορεί να αγνοήσει. Αρκετά σημεία είναι άμεσης προτεραιότητας, άλλα χρειάζεται να μπουν σε μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ή άλλα να διαφοροποιηθούν με επιχειρήματα και πειθώ. Συνολικά όμως μπορούν να ενταχθούν σε ένα ισχυρό δίκτυο αλλαγών που είναι σε θέση να οδηγήσουν την Κύπρο σε μια διαφορετική   αντιμετώπιση των εξελίξεων. Άλλωστε η Επιτροπή διαβουλεύεται με τα κράτη-μέλη και καταλήγει σε συστάσεις αφού προηγηθούν διαβουλεύσεις με τις κυβερνήσεις. Σήμερα η Κύπρος χρειάζεται να μελετήσει τις συστάσεις της ΕΕ με πιο αποφασιστικό τρόπο. Ο χρόνος είναι πιο πιεστικός, η κρίση έρχεται πιο απειλητική αφού η Ελλάδα παραμένει σε τροχιά μεγάλου ρίσκου. Η Κύπρος πλέον γνωρίζει με έναν πιο σαφή τρόπο τα δεδομένα.