Η κόπωση Ερντογάν

Ο Τ. Ερτογάν συναντά δυσκολίες. Η πολιτική του δημιουργεί απογοητεύσεις, κυρίως στο χώρο της οικονομίας ( πληθωρισμός, ανεργία, υποσχέσεις που δεν υλοποιούνται για πάταξη της διαφθοράς). Ταυτόχρονα ο τούρκος πρωθυπουργός καλείται να υλοποιήσει ψηφισμένες από το κοινοβούλιο μεταρρυθμίσει-αυτές που οριοθετεί το ταγκό με την ΕΕ. Ο Τ. Ερντογάν απέναντι σε αυτές τις δυσκολίες, θεώρησε σκόπιμο να βρει «άλλη» λύση: βλέπει παντού συνωμοσίες, εμφανίζει διαρκώς τον εαυτό του ως θύμα ενός μαύρου παρασκηνίου που το συντονίζουν σκοτεινές δυνάμεις. Έχει ήδη κάνει τις σχετικές δημόσιες καταγγελίες οι οποίες δεν επιβεβαιώθηκαν στη συνέχεια. Έτσι πιστεύει ότι παίζοντας το χαρτί του θύματος, θα βγάλει το κόμμα του από τη στενωπό του 2006.  Σε δημοσκόπηση που έγινε στα τέλη Μαίου το κόμμα του Ερντογάν εμφανίζει σημαντική πτώση – 3.5 % σε σχέση με ανάλογη του Απρίλη και πέραν του 10 % πτώση σε σχέση με εκείνη του Ιανουαρίου 2006.

Ουδείς αμφισβητεί την ανοικτή ρήξη Ερτογάν-Κεμαλιστών. Αυτή εκδηλώνεται με πολιτικούς όρους γύρω από επιλογές της Τουρκίας ή γύρω από ισχυρούς συμβολισμούς (λ.χ. πόλεμος γύρω από τη χρήση, ή μη, της μαντίλας). Ο Τ. Ερντογάν εδώ και ένα, περίπου,  χρόνο εμφανίζει συμπτώματα κόπωσης σε σχέση με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού δρόμου της Τουρκίας. Πιστεύει, λανθασμένα, ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν διαλείμματα, σήμερα προχωράμε, αύριο βλέπουμε. O ίδιος πιστεύει ότι όλα προχωρούν κανονικά.  Σε ομιλία του στην Κ.Ο.  του Κόμματος Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης (6 Ιουνίου 2006) απέρριψε όλες τις επικρίσεις ότι η κυβέρνησή του έχει επιβραδύνει το ρυθμό των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητες για να ενταχθεί η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και υπογράμμισε πως ο στόχος της ένταξης στην ΕΕ δεν είναι ”μια παροδική επιθυμία”. Υποστήριξε ότι  «ότι η επιθυμία της κυβέρνησής μου για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ αποτελεί σταθερή δέσμευση. Δεν πρόκειται για παροδικό στόχο ή εποχιακή στρατηγική”. Κάτι τέτοιο (σταθερή υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων) δεν επιβεβαιώνεται από κανένα θεσμικό όργανο της ΕΕ που έχει την ευθύνη για τον συντονισμό αυτής της πορείας. Αντίθετα η κριτική θέση στο Συμβούλιο Υπουργών της 12ης Ιουνίου αφορά « τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων και τα επίμονα προβλήματα στο χώρο των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων, των θρησκευτικών ελευθεριών και την απουσία ελέγχου της πολιτικής πάνω στη στρατιωτική εξουσία».(9/6)

Αυτή η τακτική που υιοθέτησε ο Τ. Ερντογάν μετά την 3η Οκτωβρίου ’05 ουσιαστικά οριοθέτησε και την έκταση της ρήξης του με τους στρατιωτικούς. Αντί να βαδίσει στο δρόμο των δεσμεύσεων της 3ης Οκτωβρίου, κόλλησε στα λιμνάζοντα ύδατα της αμφιβολίας. Έτσι οι στρατιωτικοί κάνουν τη δική τους αντεπίθεση (μαντίλα, θάνατος δικαστή, κουρδικό) και ο ίδιος ο Ερντογάν φρόντισε να θέσει τον εαυτό του στη θέση του αμυντικού παίκτη. Για να βγει από το αδιέξοδο επιτίθεται στους κεμαλιστές με στοιχεία από το χώρο της παραπολιτικής. Αυτό δείχνει ότι ο φαύλος κύκλος καλά κρατεί με την Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας να κάνει βήματα σημειωτόν.

Η μάχη για επιρροή στο ιδιόμορφο πολιτικό σύστημα της χώρας είναι έντονη και έως τώρα αναίμακτη. Όσοι όμως προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα με τη μέθοδο του ανορθόδοξου, μάλλον επιτείνουν τα αδιέξοδα και διευκολύνουν όσες δυνάμεις, τόσο στην Τουρκία, όσο και στην ΕΕ, θέλουν να δώσουν στην Τουρκία τον τίτλο της Προνομιακής (ή Ειδικής) σχέσης με την ΕΕ. Το τελευταίο διάστημα εμφανίζονται εντυπωσιακές συμπτώσεις, από μάλλον απρόσμενες συμμαχίες, που συνηγορούν υπέρ της πιο πάνω πρόβλεψης…