Η Κύπρος και το ψηφιακό χάσμα

Το ρεπορτάζ είναι σημαντικό για να αφεθεί να χαθεί στην τρέχουσα επικαιρότητα- εφ/δα, Ο Φιλελεύθερος, Π. Θεοχαρίδης, 21/8. Σε διεθνή αξιολόγηση για 62 χώρες γύρω από το έργο που συντελείται για ψηφιακή αναβάθμιση και εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες η Κύπρος πήρε τη θέση του ουραγού με βαθμό «μηδέν»- μαζί με την Πολωνία, την Κένυα και το Μπαγκλαντές. Η ομάδα των πρωτοπόρων έχει ονόματα: Καναδάς, Αγγλία, και βεβαίως Ινδία…Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι μια άλλη ομάδα χωρών καταβάλλει μεγάλη και προσπάθεια για να περάσει μπροστά: η Βραζιλία, η Κροατία, η Ελλάδα, η Ρουάντα, και ο Μαυρίκιος χαρακτηρίζονται ως χώρες που «ταξινομούν τη βασική ψηφιακή εκπαίδευση ως κορυφαία προτεραιότητά τους».

Αυτά τα στοιχεία είναι αρκετά για να φωτίσουν την ουσία ενός προβλήματος και να πείσουν κάθε ένα από τους «σχεδιαστές πολιτικής» ότι αυτό το ρεκόρ είναι ανάποδο. Τα πορίσματα της έκθεσης είναι πραγματικό καμπανάκι για όσους ενδιαφέρονται για το πως η κυπριακή κοινωνία απαντά στα μείζονα της ψηφιακής εποχής. Το βασικό ζήτημα παραμένει ως βασικό στοιχείο της κυπριακής κουλτούρας: να συγκαλύπτουμε ή να παρεμποδίζουμε την ανάλυση πάνω στα διεθνή στοιχεία με παραπομπή στο πόσους ηλεκτρονικούς υπολογιστές έχουμε στα σχολεία μας. Το ζήτημα δεν τίθεται έτσι. Η διεθνής ταξινόμηση αφορά πέρα από την προσπάθεια εκπαίδευσης κυρίως την προώθηση νέων τεχνολογιών στη δημόσιο τομέα και στις υποδομές κάθε κράτους, καθώς και οι δυνατότητες των σχεδιαστών πολιτικής σε κάθε χώρα.

Το ζήτημα είναι εάν κατανοούμε τη σημασία αυτής της επαναστατικής αλλαγής που η κοινωνία της πληροφορίας δημιουργεί. Αυτή η κατανόηση αποτελεί και το κλειδί για να πάμε στο επόμενο βήμα: το σχεδιασμό σε επιτελικό επίπεδο πολιτικών δράσεων στα βασικά επίπεδα (δημόσια υπηρεσία, σχολείο, εμπόριο, υγεία, επικοινωνία κλπ) έτσι που η Κύπρος να βαδίσει με νέους στόχους στην νέα εποχή.

Μπορεί να διαπιστώσει κανείς πως στις διεθνείς «αναμετρήσεις» η Κύπρος σιγά-σιγά χάνει έδαφος. Η παλαιότερη (σχεδόν εντυπωσιακή) σε επιδόσεις παρουσία της Κύπρου στο διεθνές επίπεδο, σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Είναι από μια άποψη πολύ ανησυχητικό ότι σε όλες τις μετρήσεις που γίνονται και μέσα στην ΕΕ η Κύπρος αποτελεί σταθερό μέλος της παρέας των ουραγών σε σημαντικούς και κρίσιμους τομείς της αναπτυξιακής και μορφωτικής διαδικασίας. Χώρες που έως χθες αποτελούσαν την ομάδα των φτωχών στη Νότια ή την Ανατολική Ευρώπη, σήμερα αφήνουν την Κύπρο να είναι εκείνη στη θέση του ουραγού. Δεν ξέρω εάν πρέπει κάποιος να κτυπήσει το καμπανάκι της ανησυχίας. Μπορεί, όμως, κανείς να διαπιστώσει με ευκολία ότι ουδείς ανησυχεί –και να σχεδιάσει πολιτικές «για τους σχεδιαστές πολιτικής»-ούτε πολύ περισσότερο ακούει κανείς κάποιο καμπανάκι και έτσι να δεχθούμε ότι επιτέλους το σήμα μας αφορά…

Η Κύπρος αδυνατεί να κάνει έγκαιρα τις σωστές διαπιστώσεις. Απουσιάζει ένα συνολικό σχέδιο στόχων και μέσων που θα απαντά στις σημερινές παγκόσμιες και τοπικές προκλήσεις, προσαρμοσμένες στη νέα κατάσταση πραγμάτων. Η αδιαφορία για τη σημασία του ψηφιακού χάσματος, η υποβάθμιση της σημασίας των νέων τεχνολογιών και της κοινωνίας της γνώσης έχει αρνητικές συνέπειες για όλη την Κύπρο. Χρειάζεται η Κύπρος να δώσει μια νέα δυναμική στη συνολική παρουσία της. Μπορούμε να ενδυναμώσουμε την ανταγωνιστικότητά μας με νέες πολιτικές στους τομείς της κοινωνίας της γνώσης, ιδιαίτερα στην έρευνα και την κατάρτιση στους «συναρμόδιους» τομείς.