Η Κύπρος μετά τον Σημίτη

Η επίσκεψη Σημίτη στην Κύπρο (18/19- Απριλίου) άφησε στους Κύπριους πολίτες μια βαθιά αίσθηση ικανοποίησης.

Η ευρωπαϊκή πολιτική δράση θέλει να έχεις σαφής στόχους και κυρίως χειροπιαστά αποτελέσματα. Αυτό το σαφές αποτέλεσμα είναι και πλατιά κατανοητό, γιατί είναι ευκρινές, μαζικό, απλό.

Η Υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης 10 νέων κρατών – μελών στην Ε.Ε. στις 16 Απριλίου 2003 είναι το υλικό που έδωσε στην επίσκεψη Σημίτη το ειδικό της βάρος.

Με τη μαζική συμμετοχή, το χειροκρότημα των απλών ανθρώπων ήρθε η αναγνώριση μιας μακράς δύσκολης και επίμονης προσπάθειας. Είκοσι χρόνια αγώνα συμπυκνωμένα σε μια τελετή υπογραφής στη Στοά του Αττάλου.

Το σκηνικό μετά την επίσκεψη Σημίτη στη Λευκωσία απαιτεί νέες αξιολογήσεις, δημιουργεί προϋποθέσεις για πολύ συγκεκριμένες κινήσεις που αφορούν το μέλλον της Ευρωπαϊκής Κύπρου.

Α. Η συνάντηση του Κ. Σημίτη με Ε/Κ και Τ/Κ πολιτικούς ηγέτες στην οικία του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο Χρ. Παναγόπουλου είναι αναμφίβολα μια πολύ θετική εξέλιξη.

Από μόνο του το γεγονός αυτό λειτουργεί ως προοπτική και άλλων διεργασιών που συντελούνται στην Τ/Κ κοινωνία και μερικώς στην Άγκυρα. Είναι σαφές πως η Άγκυρα εξετίμησε σωστά την πρωτοβουλία Σημίτη και έδωσε “κάλυψη” στη συμμετοχή των Τ/Κ πολιτικών ηγετών της αντιπολίτευσης … Ένα σαφές δείγμα γραφής πως όταν η Άγκυρα θελήσει κάτι (και όχι απλά μια συνάντηση) μπορεί να κάνει πέρα τις κλειστοφοβικές αρνήσεις του Ρ. Ντενκτάς.

Προφανώς η συνάντηση δεν έγινε για να λύσει προβλήματα, διαφωνίες, καχυποψίες. Προβλήματα δεκαετιών δεν λύνονται σε 1-2 ώρες. Είναι, όμως, ένα ξεκίνημα, και ίσως, ένα μήνυμα πως η επικοινωνία δια μέσω της ευρωπαϊκής οδού δίνει περισσότερες πιθανότητες για να προχωρήσει ένα κλίμα αναθεωρητισμού στην τουρκοκυπριακή πλευρά με χρονικό άξονα τον προσεχή Δεκέμβριο.

Β. Η διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. έως την 1 Μαίου 2004 δίνει και περισσότερα κίνητρα για την επίλυση του Κυπριακού. Κατά συνέπεια ως διακηρυγμένη αρχή, παραμένει η επιδίωξη για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των πρωτοβουλιών του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Τα πράγματα έχουν πολύ συγκεκριμένο χαρακτήρα, και πάνω σε αυτόν συγκρούονται δύο ανάποδες στρατηγικές. Στα κατεχόμενα ο Ρ. Ντενκτάς που επιδιώκει να υλοποιήσει το ηττημένο “όραμα” του, και οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης που επιδιώκουν λύση και ένταξη στην Ε.Ε.

Στην Ε/Κ κοινωνία οι δυνάμεις που επιδιώκουν με ειλικρίνεια και αξιοπιστία μια βιώσιμη, λειτουργική, συμβιβαστική λύση στο Κυπριακό και οι δυνάμεις εκείνες που σκέφτονται με ανειλικρινή τρόπο .Να ενταχθούμε στην Ε.Ε, λίγα μέτρα ανακούφισης στους Τ/Κ, και αυτό είναι όλο. Η λύση να πάει στο χρόνο (;) και έτσι, να καταφέρουμε να ξεγελάσουμε και τους κουτόφραγκους στις Βρυξέλλες.

Γ. Η Κύπρος ως γεωπολιτική αξία μπορεί να σκεφθεί ξανά τις νέες δυνατότητες που ανοίγει η 1 Μαίου 2004. Οι φάκελοι έκλεισαν από τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά υπάρχει μέγα χάσμα ανάμεσα στην τυπική και την πρακτική τους αξία. Απομένουν πολλά να ολοκληρωθούν, πολλά που πρέπει να προχωρήσουν στο ρυθμό των έργων όπως έχει επισημάνει ο Τ. Χατζηδημητρίου, ως επικεφαλής της ομάδας για τη Διαπραγμάτευση της ένταξης. Οι ρυθμοί πρέπει να αλλάξουν και η ουσιαστική συμπόρευση με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι το πλέον κρίσιμο ζήτημα, μετά την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού. Σε κάθε περίπτωση είναι ωφέλιμο το πλαίσιο που δημιουργεί η 16η Απριλίου 2003. Οι κύπριοι πολίτες με ενισχυμένο το αίσθημα της ασφάλειας, είναι πια έτοιμοι να τρέξουν στον ευρωπαϊκό στίβο.

Άλλωστε η συμμετοχή στην Ε.Ε. δεν είναι πρόσκληση σε γεύμα. Η Ε.Ε. δεν είναι ένα ολοκληρωμένο σύνολο άρα το ζήτημα θα ήταν να λάβουμε μέρος σε ένα έτοιμο γεύμα. Η Ε.Ε. είναι υπό συνεχή διαμόρφωση, κάτι το οποίο πρέπει να συνδιαμορφώσουμε, και για το οποίο πρέπει να αγωνιστούμε.