Η νέα διαπραγμάτευση του Κυπριακού
Τα Σχέδια Λύσης του Κυπριακού, από τον Βαλτχάιμ στον Ανάν, και από τον Κουεγιάρ στον Γκάλι, περιέχουν μια σειρά από πρόνοιες που εμφανώς και δικαίως δεν αρέσουν σε τμήματα της Ε/Κ κοινής γνώμης.
Υπάρχει ένα τμήμα στοιχείων που είναι «υλικό» της πιθανής λύσης: ισορροπίες δυνάμεων Κύπρου – Τουρκίας, Αττίλας, διεθνείς συμμαχίες, Ευρωπαϊκή προοπτική, διεθνές σύστημα, οικονομική διάσταση κ.λπ.
Ένα άλλο κομμάτι είναι και αυτό «υλικό» μιας πιθανής λύσης: οι δυνατότητες να αλλάξουν συσχετισμοί, οι υπαρκτές δυνατότητες να προσαρμοστούν τμήματα της λύσης σε πραγματικές νέες συνθήκες λύσης.
Κάθε εποχή γεννά ορισμένες δυνατότητες. Πολύ λίγες στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, ορισμένες στο χρόνο «ΕΕ», και περισσότερες μετά την 23η Απριλίου 2003 (και αυτές ως «παιδί» της «ΕΕ»)
Το τελευταίο συμπίπτει με την παρουσία του Σχεδίου Ανάν, ως βάση για διαπραγμάτευση της λύσης όπως έχει συμφωνήσει το Εθνικό .Συμβούλιο.
Ασφαλώς κομμάτια του Σχεδίου Ανάν δεν αρέσουν στην Ε/Κ κοινή γνώμη και αυτό φαίνεται σε κάθε δημοσκόπηση. Έτσι προκύπτουν τα δύσκολα.
Δύο δρόμοι υπάρχουν στο πραγματικό πεδίο άσκησης πολιτικής. Ο παραδοσιακός και ο σύγχρονος.
Ο πρώτος είναι διάσημος: περιμένουμε τον επόμενο γύρο διακοινοτικών συνομιλιών, λέει η Ε/Κ πλευρά τα επιχειρήματα της, λέει ο Ντενκτάς, λέει ο ΟΗΕ.
Ο δεύτερος δρόμος είναι σύγχρονος γιατί βλέπει την ανάγκη αλλαγών στο σχέδιο Ανάν μέσα σε έναν πιο σύνθετο τρόπο. Αξιοποιεί την 23η Απριλίου 2003. Δουλεύει με σχέδιο πάνω στις νέες εξελίξεις. Επιδιώκει με έργα την ορισμένη μεταρρύθμισή του.
Ας υποθέσουμε πως μετά την 23η Απριλίου 2003 ουδείς Ε/Κ πηγαίνει στα κατεχόμενα. Το σχέδιο λύσης του ΟΗΕ ασφαλώς θα γινόταν ακόμα πιο διαχωριστικό, πιο απόμακρο, πιο «σινικό» στα τείχη του.
Το ότι σήμερα ακόμα και οι ΗΠΑ (Τ. Γουέστον) δέχονται δημόσια αλλαγές στο σχέδιο Ανάν αυτό οφείλεται στα δεδομένα που έχουν δημιουργήσει οι πρωτοβουλίες των κυπρίων πολιτών. Οι αλλαγές λ.χ. στα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής της λύσης δεν κερδήθηκαν στο τραπέζι των συνομιλιών. Προκύπτουν από τη μαζική, συστηματική, ήρεμη διακίνηση κυπρίων πολιτών πέρα από τη γραμμή Αττίλα και τα κατοχικά οδοφράγματα.
Αυτή είναι, σήμερα, η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στη συντηρητική διαχείριση του κυπριακού και εκείνη που επιδιώκει – μέσα σε ένα κλίμα από κινούμενη άμμο – να σταθεροποιήσει πλεονεκτήματα για τη λειτουργικότητα της λύσης (ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης, σε νέο περιβάλλον).
Μια σειρά από πράξεις είναι μέρος της νέας διαπραγμάτευσης του κυπριακού. Ενδεικτικά: διαβατήρια, ταυτότητες, συμπεριφορά της Αστυνομίας, εργασιακές συνθήκες των Τ/Κ σε Ε/Κ εργοδότες, ευρωεκλογές, στάσεις και επιλογές Ε/Κ κομμάτων πριν από τη ψηφοφορία της 14ης Δεκεμβρίου, αξιοπιστία στη θέληση για λύση, ευρωπαϊκή αποδοκιμασία Ντενκτάς. Κάθε συγκυρία «γεννά» τα δικά της χαρακτηριστικά, το δικό της κύκλο αγώνα, για την ελεύθερη ενιαία Κύπρο, χωρίς κατοχικά στρατεύματα, οδοφράγματα και διαχωριστικές γραμμές.
Αυτή η νέα πολιτική ανάγκη, δεν βρήκε την πλήρη ανταπόκριση της στο υπαρκτό φιλο- κυβερνητικό μπλοκ υπό τον Τ. Παπαδόπουλο. Άλλα σωστά (πακέττο στήριξης/ προς Τ/Κ), άλλα με αντιφάσεις (πολιτική με νέους όρους). Ίσως, όλα φυσιολογικά μια και οι αντιφάσεις είναι αναμενόμενο τμήμα ενός πολυκομματικού συνασπισμού εξουσίας.
Το ΔΗΚΟ δεν έχει προχωρήσει την πολιτική του ανάλυση, μένει καθηλωμένο στην εποχή Σ. Κυπριανού και αυτό δηλώνεται σε κάθε σημαντική στιγμή από μερίδα στελεχών του. Είναι η ίδια μερίδα που πιστεύει ακόμα ότι το Ελσίνκι είναι απλά πρωτεύουσα της Φινλανδίας…
Από την άλλη πλευρά ο ΔΗΣΥ ακόμα να πει δημόσια εάν η κυβέρνηση Κληρίδη έπραξε σωστά ή όχι που δεν προώθησε ένα πακέτο μέτρων στήριξης των Τ/Κ. Έκανε ο ΔΗΣΥ ένα θεαματικό άνοιγμα στους εγκλωβισμένους (μία επιτόπου επίσκεψη) και μετά σιώπησε κάτω από το βάρος των εσωτερικών του αποφάσεων…
Μην τους πούνε και υπερβολικούς….