Η Πράμερ και ο Μίκης
Η πρόεδρος της αυστριακής Βουλής Μ. Πράμερ αποφάσισε να ματαιώσει την προγραμματισμένη παρουσίαση του έργου «Μαουτχάουζεν» του Μίκη Θεοδωράκη σε τελετή μνήμης των θυμάτων του Ναζισμού στην Αυστριακή Εθνοσυνέλευση στις 5 Μαίου. Η Μ. Πράμερ έδωσε στη δημοσιότητα την εξήγησή της: «αρχικά είχε σχεδιαστεί η εκτέλεση της καντάτας Μαουτχάουζεν του Έλληνα μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη. Πριν από την εκδήλωσή της έγινε γνωστή η ύπαρξη μιας αντιπαράθεσης για δήθεν αντισημιτικές δηλώσεις του κύριου Θεοδωράκη. Χωρίς να είμαι σε θέση να ελέγξω και να λάβω με κάποιο τρόπο θέση ως προς το περιεχόμενο αυτών των κατηγοριών αποφάσισα την αλλαγή του μουσικού προγράμματος της εκδήλωσης. Θεώρησα σημαντικό ότι δεν θα πρέπει το θέμα αυτό να αποπροσανατολίσει από το πραγματικό νόημα και περιεχόμενο της επετείου αυτής».
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες υπήρξε αντίδραση και ανοικτή επιστολή –ένα μήνα πριν την οργάνωση της συναυλίας- προς την κ. Πράμερ από τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής για τη «Χριστιανοεβραϊκή Συνεργασία» Βίλι Βάιστς. Στην επιστολή του απέρριπτε την επίσημη πρόσκλησή από «ένα βιεννέζο Εβραίο με βιεννέζικες ρίζες, σε ανάμνηση της εκτόπισης των γονέων του το 1938 και της δολοφονίας ενός μεγάλου μέρους της οικογένειας, να αφουγκραστεί τη μουσική κάποιου που δηλώνει το 2011 αντισημίτης». Στην επιστολή του παραθέτει δηλώσεις του Μίκη Θεοδωράκη κατά την παρουσίαση ενός βιβλίου του στις 4 Νοεμβρίου του 2003, δηλώσεις που χαρακτηρίστηκαν από κάποιους ως «αντισημιτικές».
Ο Μίκης Θεοδωράκης απάντησε τότε στο θόρυβο που δημιουργήθηκε από ορισμένους λέγοντας ότι η κριτική του αφορούσε την πολιτική του τότε Ισραηλινού πρωθυπουργού Αριέλ Σαρόν. Κάπως έτσι το «Μαουτχάουζεν» αντικαταστάθηκε από άλλα μουσικά έργα και η Βουλή της Αυστρίας προχώρησε σε άλλες επιλογές…
Θεωρώ την απόφαση της Μ. Πράμερ ως τουλάχιστον ανιστόρητη και απαράδεκτη: ο Μίκης Θεοδωράκης με το έργο του τραγούδησε τις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ελεύθερης έκφρασης και των οικουμενικών αξιών της συμμετοχής και της αδέσμευτης δημιουργίας. Η μουσική του ταξίδεψε όπου υπάρχει αδικία, καταπίεση, τυραννία. Με το έργο του έντυσε υπέροχες ποιητικές δημιουργίας με παγκόσμια αξία (Άξιον Εστί, Μαουτχάουζεν) που ήταν και είναι έργα- ύμνος στον αγώνα των λαών κατά της χιτλερικής λαίλαπας. Ο ίδιος έζησε τα χρόνια της γερμανικής κατοχής και τα επακόλουθά της. Ο ποιητής του Μαουτχάουζεν Ι. Καμπανέλλης είχε άμεσα προσωπικά βιώματα, έζησε την τρέλα του στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν και αυτά τα βιώματα ήταν ο «οδηγός» του στο ομώνυμο ποιητικό του έργο.
Ο απαράδεκτος κ. Β. Βάιστς προσέφερε μεγάλη ζημιά στη δική του Επιτροπή για τη «Χριστιανοεβραϊκή Συνεργασία»: η κριτική που άσκησε η Μ. Θεοδωράκης για τον Αριέλ Σαρόν ασκείται σήμερα από πολλούς ισραηλίτες προς τον σημερινό πρωθυπουργό του Ισραήλ Β. Νετανιάχου. Στις 6 Απριλίου 2011 σαράντα επιφανείς ισραηλίτες πρότειναν εφικτό σχέδιο ειρήνης για τη Μ. Ανατολή σε αντίθεση με την πολιτική που ασκεί ο Β. Νετανιάχου. Το υπογράφουν πανεπιστημιακοί, επιχειρηματίες, ο γιος του μεγάλου πολιτικού της ειρήνης Γιτζάκ Ράμπιν, Γιούβαλ, ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου Α. Σαχάκ, και άλλοι… Η κριτική στην κυβέρνηση μιας χώρας δεν συνιστά κριτική σε ένα λαό. Οι κομματικοί συσχετισμοί αλλάζουν μέσα από την κριτική, την αντιπαράθεση και το διάλογο.
Η πρόεδρος της αυστριακής βουλής έπραξε λάθος. Υποβάθμισε τις εκδηλώσεις και υποβίβασε την επέτειο. Κρίμα για μια πολιτικό που θα μπορούσε να έχει πιο ανοικτές κεραίες σε παλαιότερα και σύγχρονα φαινόμενα της Ευρωπαϊκής Ηπείρου…