Η στασιμότητα κα η ΕΕ
Η συνάντηση της Γενεύης και η ανακοίνωση για μια νέα «τριμερή» τον προσεχή Οκτώβριο γίνεται σε ένα περιβάλλον απαισιοδοξίας για τις προοπτικές επίλυσης του κυπριακού. Είναι φανερό ότι σημαντικές παράμετροι στο κυπριακό έχουν αλλάξει. Η ΕΕ περνά μια δύσκολη περίοδο. Τα προβλήματα στην ΕΕ είναι εμφανή -πρόβλημα συντονισμού, κατεύθυνσης, η οικονομική κρίση πιέζει. Ταυτόχρονα η σχέση ΕΕ-Τουρκίας δεν μπορεί να ικανοποιεί την Κύπρο καθώς δεν εξελίσσεται κάποια στρατηγική που να διασυνδέει την πορεία αυτή με την επίλυση του κυπριακού με το συντονισμό της ΕΕ. Η στασιμότητα επηρεάζει ευθέως τις συνομιλίες στο κυπριακό και όλοι αναγνωρίζουν τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εξαιτίας της τακτικής της τ/κ ηγεσίας. Η στροφή προς τα πίσω του Ν. Έρογλου είναι η «απάντηση» της Άγκυρας στην καθήλωση της ενταξιακής της πορείας.
Κατά την άποψή μου, ο μόνος τρόπος να αντιμετωπισθεί αυτή η στασιμότητα είναι η ίδια η ΕΕ να παίξει τον κρίσιμο ρόλο για την υπέρβασή της. Εκτιμώ ότι το περιεχόμενο μιας πρωτοβουλίας κάτω από την ομπρέλα της ΕΕ που θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα στις διακοινοτικές συνομιλίες περιλαμβάνεται στη διασύνδεση της επίλυσης του κυπριακού με την αναζωογόνησης της τουρκικής υποψηφιότητας στην ΕΕ. Επίλυση και αναζωογόνηση συνθέτουν ένα πακέτο συμφερόντων που υπόσχεται περισσότερα.
Η τουρκική υποψηφιότητα ουσιαστικά είναι χωρίς «αντικείμενο», καθώς υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εξέλιξής της. Από το 2005 έως σήμερα η Τουρκία έχει ανοίξει 13 κεφάλαια, η Κύπρος έχει παγώσει 8 συν 6 και η Γαλλία 5. Σύνολο κεφαλαίων 35. Μένουν να ανοίξουν 3 κεφάλαια. Αυτό το στοιχείο είναι προς αξιοποίηση: κλείνεις κεφάλαια για να πιέσεις ώστε στην πιο κατάλληλη στιγμή να τα διασυνδέσεις προς όφελος ενός υπέρτερης σημασίας στόχου. Δημιουργείς πολιτικό κεφάλαιο ώστε να το αξιοποιήσεις στον πιο κρίσιμο στόχο.
Η πορεία στις σχέσεις ΕΕ-Κύπρου και ΕΕ-Τουρκίας στη δεκαετία του ΄90 κινήθηκε πάνω σε επάλληλους κύκλους. Η μια επηρέαζε ή και καθόριζε την άλλη. Η ΕΕ ρύθμιζε το σκηνικό και καθόρισε τα παράλληλα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Έτσι και σήμερα, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια δυναμική έστω και υπό πιο δύσκολες συνθήκες. Μόνο αν εμείς δημιουργήσουμε κίνητρα που να ικανοποιούν ευρύτερα ευρωπαϊκά συμφέροντα υπάρχουν ελπίδες για αλλαγή. Είναι δική μας ευθύνη να καθοδηγήσουμε τις εξελίξεις.