Η βουλή αναζητά μια νεα αρχή
Η εκλογή νέου Προέδρου της Βουλής στις 2 Ιουνίου δίνει τέλος στα σενάρια που αναπτύχθηκαν και ασφαλώς ανοίγει νέα κεφάλαια για όσους ενδιαφέρονται για την πραγματική πολιτική. Είναι σημαντικό το ότι σχετικά γρήγορα έκλεισε το θέμα με την ψήφιση νέου προέδρου, γεγονός που επιτρέπει να ανοίξει η δημόσια συζήτηση για όσα για χρόνια δεν γίνονταν και για όσα μπορούμε τώρα να προγραμματίσουμε.
1. Ο Δ. Συλλούρης με 21 ψήφους εξελέγη Πρόεδρος- ΔΗΣΥ (18) και «Αλληλεγγύη» (3). Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Α. Νεοφύτου έλαβε 18 ψήφους, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Α. Κυπριανού 16, ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μ. Σιζόπουλος 17, (στην 1η και 2η ψηφοφορία έλαβε τις 15 ψήφους του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ και της «Συμμαχίας Πολιτών», ενώ στην 3η ψηφοφορία έλαβε και τις 2 ψήφους των Βουλευτών του Κινήματος Οικολόγων. Ο νυν Πρόεδρος της Βουλής στην 1η και 2η ψηφοφορίες πήρε τις 3 ψήφους των Βουλευτών της «Αλληλεγγύης», ενώ ο ηγέτης των Οικολόγων, Γ. Περδίκης, έλαβε τις 2 ψήφους του κόμματός του.
2. Κόμματα με πολύ μικρό εκτόπισμα, διεκδικούν για δεκαετίες ένα ιδιότυπο ρυθμιστικό ρόλο, (και ενίοτε πετυχαίνουν) με την ανάληψη της θέσης της Προεδρίας της Βουλής. Είτε γιατί θέλουν να αξιοποιήσουν τις ιστορικές αντιθέσεις ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα, είτε να δηλώσουν μέρος ενός ευρύτερου πεδίου ζυμώσεων για τις, κάθε φορά, επόμενες προεδρικές εκλογές, είτε για να δηλώσουν την ισχυρή τους αυτοτέλεια. Σε κάθε περίπτωση παλαιότερες πρακτικές απέδωσαν περισσότερα, σήμερα αποδίδουν σε ελεγχόμενο βαθμό. Μεγάλες συνεννοήσεις για μεγάλες ρυθμίσεις που επιβάλλει λ.χ. η κοινή λογική στην πρακτική σχετικά με την προεδρία στο Ευρωπαϊκο Κοινοβούλιο, στην Κύπρο δεν έχουν μεγάλη απήχηση. Ωστόσο, κόμματα τα οποία παραβλέπουν την ευρύτερη κοινωνική αναζήτηση, επιλέγοντας «δικαίωση» στον στενό κομματικό μηχανισμό, δείχνουν να μην διάβασαν τι ακριβώς ζήτησαν οι ψηφοφόροι στις 22 Μαίου.
3. Η πτώση της αξιοπιστίας της Βουλής, η αντίληψη των πολιτών ότι χρειάζεται να γίνουν πολλά για να αλλάξει η κατάσταση. Εύκολες διαπιστώσεις, δύσκολες οι αποφάσεις γιατί η δύναμη της αδράνειας και η απουσία πολιτικής θέλησης οδηγεί στα σημερινά επίπεδα αποχής, ως ένα μήνυμα για αλλαγές που, υπό προϋποθέσεις, θα φέρουν ξανά τους πολίτες πίσω στην πολιτική ζωή της νήσου. Πολλές προτάσεις για την αναβάθμιση του τρόπου εργασίας της Βουλής, έχουν, κατά καιρούς, κατατεθεί στη δημόσια συζήτηση, ενώ μερικές εισηγήσεις που διατύπωσαν δυνάμεις του «ενδιάμεσου χώρου» στις 2 Ιουνίου είναι αξιόλογες και μπορεί να τύχουν σοβαρής επεξεργασίας.
4. Είναι άξιον ειδικής ανάλυσης η, χωρίς χρονοτριβή, κίνηση του προέδρου του ΔΗΚΟ Ν. Παπαδόπουλου να ψηφίσει δημόσια τον πρόεδρο της ΕΔΕΚ Μ. Σιζόπουλο για την Προεδρία της Βουλής. Αν η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια πολιτική για δημιουργία συγκλίσεων μπροστά στις ζυμώσεις για τις προεδρικές εκλογές του 2018, την βρίσκω σημαντική γιατί βασίζεται σε μια στρατηγική, κάτι που δεν είναι σύνηθες στην πολιτική μας πρακτική. Προφανώς βλέπει κάπου, όπως η επιλογή ενός υποψηφίου από τις δυνάμεις του «ενδιάμεσου χωρου», που θα είναι σε θέση να περάσει στο δεύτερο γύρο, και μέσα από την ικανότητα αυτή, να «εγκλωβίσει» ένα από τα δύο κόμματα σε αναγκαστική ψήφο προς αυτήν την επιλογή.
5. Θεωρώ ότι υπάρχει ένα ζήτημα προς επίλυση που συνδέεται με την ευρύτητα του δημόσιου λόγου του κάθε προέδρου της Βουλής, ασφαλώς και του νέου Προέδρου, Δ. Συλλούρη. Ο Πρόεδρος της Βουλής είναι συνταγματικά και θεσμικά δεσμευμένος να οργανώνει συναινέσεις, να ομιλεί εκφράζοντας ένα ευρείας αποδοχής δημόσιο λόγο, να έχει αίσθηση του μέτρου και των ορίων του, και έτσι να τυγχάνει της μεγαλύτερης δυνατής αποδοχής, πέρα από την την αριθμητική της εκλογής του. Θεωρώ ότι αυτό δεν συνέβαινε τα τελευταία χρόνια, καθώς η αμετροέπεια αντικατέστησε την επιβαλλόμενη συγκράτηση του «μέσου λόγου» και οι υπερβολές βρήκαν πρόσφορο έδαφος σε στιγμές που επιβαλλόταν λόγος με αυτοσυγκράτηση, τεκμηρίωση και εξωστρέφεια.
6. Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελεί ένα χώρο ιδιαίτερα απαιτητικό. Η πολιτική και οικονομική συγκυρία ζητά ενδυνάμωση της ποιότητας στο παραγόμενο έργο. Το κυπριακό, η υπέρβαση της οικονομικής κρίσης και ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης συνιστούν το πιο ισχυρό πλέγμα προκλήσεων για το 2016. Πάνω σε αυτό το πεδίο θα κριθεί η νέα Βουλή. Η εμπειρία από την προηγούμενη κοινοβουλευτική θητεία είναι σημαντική. Από τη σημερινή, οι απαιτήσεις είναι αυξημένες, καθώς οι περιπέτειες της προηγούμενης περιόδου είναι πολλές και νωπές και, συνεπώς από την ίδια εξαρτάται εάν θα δώσει βάρος στα μείζονα.