Ιερουσαλήμ χωρίς πυξίδα….

Η απόφαση του αμερικανού προέδρου να μεταφέρει την αμερικάνικη πρεσβεία από το Τελ-Αβίβ στην Ιερουσαλήμ συνιστά μια πολύ αρνητική εξέλιξη για την ειρηνευτική διαδικασία για επίλυση του μεσανατολικού. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αυτή τη στιγμή τις συνέπειες από αυτή την παράλογη απόφαση. Επί της ουσίας, πρόκεται για ισχυρό κτύπημα κατά της απόφασης της διεθνούς κοινότητας να διατηρεί τις πρεσβείες στο Τελ-Αβίβ, καθώς με την πρακτική αυτή, έδινε το σήμα ότι το καθεστώς της πόλης θα αποτελέσει μέρος της συνολικής επίλυσης του μεσανατολικού.

Είναι προφανές ότι ο ρόλος των ΗΠΑ στην παγκόσμια σκηνή αλλάζει άρδην. Επί προεδρίας  Ομπάμα, κυριάρχησε η τάση για μεσολάβηση και διαιτησία, άλλοτε με επιτυχία (Κούβα, Ιράν, Κολομβία), άλλοτε όχι (Μεσανατολικό, Συρία). Οι ΗΠΑ επί Ομπάμα έδειξαν ένα διαφορετικό πρόσωπο, ακόμα και με μια σχετική επιτυχία η προσπάθεια να κλείσει την περιβόητη φυλακή στη βάση στο Γκουαντάναμο- κληρονόμησε 242 κρατουμένους, τώρα 40.

Επί Τραμπ οι ΗΠΑ έχουν εξελιχθεί σε δύναμη απορρύθμισης των διεθνών σχέσεων, και έτσι προβάλλουν ως παράγονoντας αβεβαιότητας και σύγχυσης ως προς τι σημαίνει «Αμερική αλά Τραμπ». Απαρριθμίζω:
Απόφαση Τραμπ για αναγνώριση  της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ.
Οπισθοδρόμηση της συμφωνίας των ΗΠΑ με την Κούβα.
Διαρκής επίθεση επί της συμφωνίας με τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Αποχώρηση από την παγκόσμια Συνθήκη των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή.
Αποχώρηση από Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ που είχε ως στόχο την καλύτερη διαχείριση της κρίσης των μεταναστών και των προσφύγων, καθώς ο Τραμπ έκρινε στις 3 Δεκεμβρίου ότι είναι «ασύμβατο» με την πολιτική του στο μεταναστευτικό ζήτημα. Σημειώνω ότι τον Σεπτέμβριο του 2016, τα κράτη μέλη της ΓΣ του ΟΗΕ είχαν υιοθετήσει ομόφωνα ένα κείμενο υπό τον τίτλο «Διακήρυξη της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες», -υποδοχή, χορήγηση βοήθειας, επαναπατρισμοί των ροών προσφύγων και μεταναστών.

Η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ συνιστά μια ακόμα λανθασμένη απόφαση. Σε δηλώσεις τους πολιτικοί ηγέτες πήραν θέση επί του θέματος.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες δήλωσε ότι «δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική παρά μόνο η λύση των δύο κρατών για το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους».

Η Φ. Μογκερίνι ως ΥΠΕΞ της ΕΕ υπογράμμισε ότι «η Ιερουσαλήμ πρέπει να είναι η πρωτεύουσα τόσο του Ισραήλ όσο και ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους.  Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκάθαρη και ενιαία θέση. Πιστεύουμε πως η μόνη ρεαλιστική λύση στη σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και στους Παλαιστίνιους βασίζεται σε δύο κράτη με την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα και των δύο».
Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μ. Αμπάς προειδοποίησε τον Τραμπ για τις «επικίνδυνες συνέπειες που θα είχε μια τέτοια απόφαση για την ειρηνευτική διαδικασία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και στον κόσμο».
Ο βασιλιάς Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας σημείωσε ότι «μια τέτοια απόφαση υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσει «την οργή των μουσουλμάνων» και τη χαρακτήρισε «επικίνδυνο βήμα».

Ο πρόεδρος της Τουρκίας  Τ. Ερντογάν, δήλωσε ότι «η Ιερουσαλήμ είναι μια κόκκινη γραμμή για τους μουσουλμάνους».

Η Ιορδανία, προειδοποίησε ότι για «πολύ σοβαρές συνέπειες» και για «τους κινδύνους κλιμάκωσης της έντασης».

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη «βαθιά ανησυχία» του.

Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τ. Μέυ ανέφερε ότι «διαφωνούμε με τις ΗΠΑ. Πιστεύουμε ότι δεν βοηθά στην εξεύρεση ειρηνικής λύσης».
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζ. Γκάμπριελ επισήμανε πως «καθετί που συμβάλλει στην αναζωπύρωση της κρίσης είναι αντιπαραγωγικό αυτή τη στιγμή».

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε πως «η απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ κινδυνεύει να προκαλέσει επιδείνωση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης»

Τα ζητήματα της ειρήνης ή των συνεπειών από αυτή την απόφαση δεν ενδιαφέρουν τον Τραμπ. Ούτε οι αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, ούτε η καταστροφή της όποιας ελπίδας για επανάληψη της διαπραγμάτευσης.  Τιποτε από τα πιο πάνω δεν έχουν ληφθεί υπόψιν στη λήψη της απόφασης στις 6 Δεκεμβρίου, είναι αδιάφορα γι’ αυτόν. Η χρονική συγκυρία εξηγεί το γιατί τώρα: είναι ιδιαιτέρως πιθανό το ενδεχόμενο ο Τραμπ να καταστρέψει τη διαδικασία ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή για λόγους προσωπικής προστασίας από τον κίνδυνο δίωξής του από την αμερικάνικη δικαιοσύνη! Η διαδικασία της δικαστικής έρευνας για την ενδεχόμενη παρέμβαση της Ρωσίας στις αμερικάνικες εκλογές του 2016 άρχισε να ακουμπά τον ίδιο τον Τραμπ, καθώς η δικαιοσύνη βρήκε ένοχο τον τέως σύμβουλό του Τραμπ για θέματα εθνικής ασφάλειας Φλυν για ψευδορκία μπροστά στο FBI. Οι έρευνες πλέον τον ακουμπούν!

Ο Τραμπ με την απόφασή του για τη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, επιχειρεί μια αλλάξει την ατζέντα και ελπίζει (όχι άδικα) σε «προστασία» από το πανίσχυρο εβραϊκό λόμπυ.  Φαντάζει, κάπως δύσκολο, ακόμα και με τα αμερικάνικα πρότυπα να διωχθεί ένας πρόεδρος που έλαβε αυτή την απόφαση για την Ιερουσαλήμ! Πρακτικά, θυσίασε κάθε ελπίδα για μεσολάβηση στο μεσανατολικό στην προσπάθειά του να κτίσει τείχος προστασίας γύρω από τον ίδιο και έτσι να παρεμποδίσει τις έρευνες για ενδεχόμενη δική του «παρεμπόδιση» της δικαιοσύνης στο ζήτημα της ανάμειξης της Μόσχας στις αμερικάνικές εκλογές! Μια απόφαση που, μάλλον, ταιριάζει στη δική του πολιτική σκέψη: υποσχόμενος να κάνει την Αμερική «μεγάλη ξανά» πέτυχε ακριβώς το αντίθετο. Να μετατρέψει τη χώρα του σε συνεχή δημιουργό αστάθειας, εντάσεων και ερωτηματικών για το ποιο πιθανώς να είναι το επόμενο λάθος!
Μέσα σε αυτό το κλίμα συνεργάτης του Τραμπ «αναφερόμενος σε μια ενδεχόμενη επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, που έχει διακοπεί το 2014, είπε πως ο Ντόναλντ Τραμπ είναι έτοιμος να ταχθεί υπέρ της «λύσης δύο κρατών» αν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι συμφωνούν σε αυτό». Ο Β. Νετανιάχου απέδειξε πολλές φορές ότι δεν ενδιαφέρεται για συνομιλίες και ότι επιδιώκει την επιβολή μιας de facto μονομερούς ρύθμισης με τη χρήση της στρατιωτικής ισχύος της χώρας του. Έτσι ο Ν. Τραμπ ταυτίζεται πλήρως με τον πολιτική της μη λύσης που ακολουθεί ο Β. Νετανιάχου, καθώς αυτή είναι η πραγματική ερμηνεία της φράσης «αν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι συμφωνούν…»

Λάρκος Λάρκου