Ισραήλ: το στοίχημα της Τρίτης

Σε δύο ημέρες οι πολίτες του Ισραήλ ψηφίζουν σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Τα τελευταία προγνωστικά δίνουν μικρό προβάδισμα στο συνασπισμό της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον ηγέτη των Εργατικών Ι. Χέρζογκ καθώς σύμφωνα με το Reuters (12/3) «η κεντροαριστερή Ζιονιστική Ένωση, κερδίζει 24 ή 25 έδρες στην από 120 μέλη Κνεσσέτ, 3 ή 4 περισσότερες από το Λικούντ». Στην περίπτωση που η διαφορά βρίσκεται στις 4 ή 5 έδρες, η αντιπολίτευση έχει τον πρώτο λόγο στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, σε αντίθετη περίπτωση ο Νετανιάχου θα έχει τη δυνατότητα να συνεργαστεί με τα ακραία θρησκευτικά κινήματα και έτσι να πετύχει μια νέα κυβερνητική θητεία για το Λικούντ, μετά από εννιά χρόνια στην εξουσία.

Ποιο είναι το στοίχημα των εκλογών; Για πολλούς ισραηλίτες η οικονομία, το κόστος ζωής, η αύξηση των ενοικίων, ο πληθωρισμός, η ειρήνευση. Για άλλους το ζήτημα της ασφάλειας, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η απειλή της Χαμάς. Για άλλους, με πιο ρεαλιστική ανάγνωση των πραγμάτων, η αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας, η επίτευξη των στόχων της ασφάλειας των συνόρων του Ισραήλ με την επίτευξη συμφωνίας με τον παλαιστίνιο ηγέτη Α. Αμπάς.

Ηγέτης της ακινησίας παραμένει ο Νετανιάχου. Η προεκλογική τακτική του να φέρει την εκλογική μάχη μέσα στο αμερικάνικο Κογκρέσσο, μάλλον ζημίωσε την εκλογική του στρατηγική καθώς καταγράφεται πτώση των ποσοστών του το τελευταίο διάστημα. Η σύγκρουση για ακόμα μια φορά με τον Μ. Ομπάμα, η ταύτισή του με τους Ρεπουπλικάνους παραμονές ζυμώσεων για την επιλογή υποψηφίων για τις επόμενες εκλογές για πρόεδρο των ΗΠΑ, η επιμονή του να επιβάλει τη γραμμή του στις ΗΠΑ σχετικά με το Ιράν, δείχνει ένα ιδιαίτερο «πάθος» να καθορίσει εκείνος την εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον. Αγνοεί ή υποβαθμίζει τις ευρύτερες πολιτικές των ΗΠΑ και έρχεται σε ανοικτή διαφωνία με τις «έξι» παγκόσμιες δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Γερμανία) που συντονίζουν τόσο τις κυρώσεις όσο και τις συνομιλίες για την επίτευξη κοινά αποδεκτής συμφωνίας σχετικής με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης έως το τέλος Μαρτίου.

Η προσπάθεια Τ. Κέρι να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις απέτυχε, παρά τα 12 ταξίδια του στην περιοχή στη διάρκεια του πρώτου έτους της θητείας του ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον δεν ακολούθησε την γνώμη του Τ. Μπέικερ ώστε να αναδείξουν στο διάλογο με το Ισραήλ το κόστος που οι ίδιες υφίστανται από την παράταση του αδιεξόδου στη Μ. Ανατολή. Επεκράτησαν ατελέσφορες πολιτικές και όχι τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα, γεγονός που επιτείνει τα αδιέξοδα και ασκεί αφόρητη πίεση στον παλαιστίνιο ηγέτη Μ Αμπάς, έναν πολιτικό που πιστεύει στην επίλυση του μεσανατολικού, ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο αν ο διάδοχός του θα έχει το ανάλογο εκτόπισμα για ανάλογη ρεαλιστική πολιτική.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η Υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Μ. Βάλστρομ δήλωσε στις 30 Οκτωβρίου 2014 ότι «η κυβέρνηση λαμβάνει σήμερα την απόφαση να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης. Η σουηδική κυβέρνηση θεωρεί πως πληρούνται τα κριτήρια του διεθνούς Δικαίου για την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης: το έδαφος- αν και χωρίς καθορισμένα σύνορα-, ένας πληθυσμός και μια κυβέρνηση». Κοινοβούλια ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Ιταλία, Ιρλανδία) έχουν ψηφίσει την ετοιμότητά τους να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος.

Η παρελκυστική τακτική του ισραηλινού πρωθυπουργού στις συνομιλίες με τους παλαιστινίους οδήγησε τον πρώην πρόεδρο του Ισραήλ Σ. Πέρες (1/11/ 2014) να επικρίνει την κυβέρνηση Νετανιάχου με την ευκαιρία της εκδήλωσης για την επετείο της δολοφονίας του πρωθυπουργού Γ. Ράμπιν με τη φράση «όσοι αποκήρυξαν τις προσπάθειες για ειρήνευση είναι αφελείς που ζουν στην αυταπάτη και δεν είναι πατριώτες. Είναι κρίμα που η μοναδική ειρηνευτική πρωτοβουλία είναι αραβική. Πού είναι η ισραηλινή ειρηνευτική πρωτοβουλία;».

Το δίλημμα για κάθε πολίτη του Ισραήλ για τις εκλογές της 17ης Μαρτίου είναι σαφές: είτε Λικούντ, είτε Συνασπισμός της Κεντροαριστεράς, διατήρηση της σημερινής αστάθειας με τον Νετανιάχου, είτε μια νέα προσπάθεια για επίλυση με τον Ισαάκ Χέρζογκ και την Τζίπι Λίβνι. Το πολιτικό δίλημμα όπως το θέτει ο Σ. Πέρεζ αφορά κάθε ψηφοφόρο: «όσοι αποκήρυξαν τις προσπάθειες για ειρήνευση είναι αφελείς που ζουν στην αυταπάτη και δεν είναι πατριώτες». Θεωρώ ότι οι δηλώσεις Πέρες αποτελούν μια στρατηγικής σημασίας επισήμανση γιατί πάνω σε αυτήν την αντίληψη (πολιτική θέληση, ειρηνευτικό σχέδιο) βρίσκεται το «μυστικό» για να αλλάξουν τα πράγματα στη Μ. Ανατολή- πατριωτισμός σημαίνει ειρήνη, παλαιστινιακό κράτος δίπλα από το κράτος του Ισραήλ, δύο κράτη στην περιοχή σε συνθήκες ασφαλείας για όλους.