Καθαρό σήμα από Ρέν…

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αλί Μπαμπατζάν αποκάλυψε στη Ρίγα το φιλόδοξο στόχο:«είμαστε πλήρως αποφασισμένοι να ενταχθούμε στην ΕΕ. Μέχρι το έτος 2013 η Τουρκία θα πει ότι είναι έτοιμη, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν η ΕΕ θα είναι έτοιμη για αυτό…η Τουρκία σε τρία ή τέσσερα χρόνια από τώρα θα είναι διαφορετική από ότι είναι τώρα». Στις δηλώσεις Μπαμπατζάν απάντησε τέσσερις μέρες μετά (14/2/08) στη Λευκωσία ο Επίτροπος για τη Διεύρυνση Ολι Ρεν: «η ΕΕ στηρίζει πλήρως τη διαδικασία των απευθείας συνομιλιών για συνολική λύση του Κυπριακού, οι δύο πλευρές στο νησί να είναι έτοιμες να αφήσουν πίσω τους το παρελθόν και να εργαστούν μαζί για να επανενώσουν το νησί και τις δύο κοινότητες, πράγμα που δίνει μεγάλες ελπίδες για το μέλλον της επανενωμένης Κύπρου, ως ομαλό κράτος μέλος της ΕΕ».

Οι δύο αυτές δηλώσεις, αν και με διαφορετικό περιεχόμενο, συνδέονται απολύτως μεταξύ τους. Η επίλυση του κυπριακού μπορεί να είναι το κλειδί για να επιταχύνει η Τουρκία την ενταξιακή της πορεία, όπως μπορεί να συμβεί και το αντίθετο: μη λύση/περιπλοκή στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Ασφαλώς μπορεί να υποστηριχθεί βάσιμα ότι η ο στόχος Μπαμπατζάν για ένταξη το 2013 είναι υπερβολικά φιλόδοξος. Πιο τεκμηριωμένες αναλύσεις κάνουν λόγο για ολοκλήρωση του ενταξιακού δρόμου, με τους σημερινούς ρυθμούς, το 2018. Συνεπώς απαιτείται χρόνος, μεγάλη προσπάθεια, τα εμπόδια είναι πολλά και πάντα υπάρχει το στοιχείο του απρόβλεπτου. Η ΕΕ έχει διατυπώσει τις προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση της πορείας, αυτές που καλύπτουν τα 35 κεφάλαια της διαπραγμάτευσης, οι Εκθέσεις Προόδου και τα Συμπεράσματα των Συνόδων Κορυφής.

Σε σχέση με το κυπριακό η τουρκική ελίτ φαίνεται να μην αξιολογεί πλήρως τη διασύνδεση του δίπολου «επίλυση του κυπριακού- τουρκική υποψηφιότητα στην ΕΕ». Είναι γνωστό ότι ορισμένες χώρες στην ΕΕ, ευνοούν μια διαφορετική μεταχείριση της τουρκικής υποψηφιότητας. Ωστόσο, η επίλυση του κυπριακού θα αφαιρέσει προσχήματα και θα δώσει πραγματική ώθηση στη τουρκική υποψηφιότητα. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να σημειώσουμε ότι δεν είναι απολύτως ευκρινές πώς διαμορφώνονται οι συσχετισμοί δύναμης στην Άγκυρα σε σχέση με τον τελικό στόχο και αφού ολοκληρωθεί η ενταξιακή πορεία. Άλλες δυνάμεις επιθυμούν την πλήρη ένταξη (βιομηχανική κοινότητα, Ερτογάν, Γκιουλ κλπ), ενώ άλλες δυνάμεις προτιμούν την «προνομιακή σχέση» (στρατός, κεμαλικοί κλπ). Σήμερα καθορίζουν το παιχνίδι οι πρώτοι, χωρίς, όμως, να αγνοούν τις «ευαισθησίες» των δευτέρων. Ο Όλι Ρεν έδωσε στη Λευκωσία ένα καθαρό σήμα στην Άγκυρα και όσοι θέλουν να ακούσουν μπορούν να το πράξουν: «υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία φέτος για επανένωση της Κύπρου και τερματισμό αυτής της μακρόχρονης διαμάχης σε ευρωπαϊκό έδαφος, αυτή η ευκαιρία θα πρέπει να αξιοποιηθεί και όχι να χαθεί».