Κορόνα γράμματα στο ζενίθ!
Οι εξελίξεις στο πεδίο της αντιμετώπισης του κορονοϊού κυριαρχούν και καθώς φαίνεται θα κυριαρχούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το ένα μέτρο διαδέχεται το άλλο. Η κυβέρνηση καθυστέρησε να λάβει ουσαστικά μέτρα. Κινήθηκε πρόχειρα και ερασιστεχνικά. Γιατί;
1. Για αυτήν και για κάθε άλλη κρίση, έπρεπε να υπάρχει επιτελική αρχή Διαχείρισης Κρίσεων, όπως συμβαίνει με σοβαρές χώρες και όχι ένα υπουργείο από μόνο του. Οι Γραμματείες ή Αρχές Πολιτικής Προστασίας έχουν την κύρια ευθύνη λειτουργώντας πάνω σε έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Στήνεται η δομή, συγκεντρώνονται εξουσίες, ενώνονται οι διάσπαρτες υπηρεσίες κάτω από μιαν διοίκηση, έτσι που η αρχή Πολιτικής Προστασίας να έχει τον πλήρη συντονιστικό ρόλο για κάθε σημαντική κρίση. Τι γίνεται στην Κύπρο είναι γνωστό. Κάθε υπηρεσία που εμπίπτει στον τομέα αυτό ανήκει σε άλλο υπουργείο, κάθε υπηρεσία οργανώνει τα δικά της στεγανά, υπηρετεί το σκοπό της περίπου όπως οικοδομήθηκε στα χρόνια της αγγλοκρατίας. Γι’ αυτό σήμερα κάνει συντονισμό το Υπουργείο Υγείας που δεν έχει ούτε προδιαγραφές, ούτε γνωρίζει τι σημαίνει συντονισμός πάνω σε ουσιώδεις υπηρεσίες.
2. Τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση δεν έπεισαν ότι υπήρχε κάποιο πλάνο με βάση τη διεθνή εμπειρία. Γι’ αυτό. Α. Οι εκκλησίες λειτουργούσαν παρά τις ανακοινώσεις περί του αντιθέτου. Μητροπολίτες αγνούσαν τις αποφάσεις και κανένας δεν μπορούσε να ενοχλήσει το «κράτος εν κράτει». Β. Αντί να κλείσουν οι πτήσεις από χώρες εξαγωγής του ιού, έκλεισαν τα «σημεία ελέγχου» στη διαχωριστική γραμμή. Η πλειοψηφία του Υπουργικού Συμβουλίου (συνολικά 7) υποστήριξε καθολικό κλείσιμο όλων των σημείων ελέγχου. Κανένας ρόλος στην Τεχνική Επιτροπή για την Υγεία, καμμιά διαβούλευση με Μ. Ακιντζί. Αν χρειαζόταν να κλείσουν, να κλείσουν με εισήγηση της ΤΕ που είχε καλύτερη εικόνα του ζητήματος και σε συνεννόηση με τους δύο ηγέτες. 3. Η απόφαση να αποκτήσουν οι κύπριοι του εξωτερικού «χαρτί» που θα ελάμβαναν από χώρες διαμονής τους για να αποκτήσουν το προνόμιο της επιστροφής, ήταν μια σκέττη ανοησία, ευτυχώς εγκαταλήφθηκε γρήγορα. 4. Η αδυναμία να στηθούν μηχανισμοί υποστήριξης όπως λ.χ. η αξιοποίηση ξενοδοχείων που είναι εκτός λειτουργίας. Η παντελής άγνοια της έντασης της κρίσης, ανεδείχθη με την προσφορά του ποδαριού όπως το να διατεθεί γι΄αυτό η προεδρική κατοικία στο Τρόοδος! 5. Σπασμωδικοί χειρισμοί στο χώρο της παιδείας, χωρίς αίσθηση της πραγματικότητας, χωρίς έναν ηγέτη που θα εμπνεύσει στον εκπαιδευτικό χώρο μιαν στρατηγική που να καλύπτει τις ανάγκες της συγκυρίας-και πέρα από αυτή. Κατάλληλοι για να κάνουν τη δουλειά υπάρχουν αλλά όσο ηγέτες επιμένουν να επιλέγουν από τον κομματικό σωλήνα αυτά θα έχουμε. Παραταύτα, η Κύπρος έχει εξαιρετικά καλά παραδείγματα με ηγετικότητα στο χώρο, όπως αυτό του Πρύτανητη Τ. Χριστοφίδη (εκπομπή στο κανάλι Vouli.tv «Άλλη διάσταση, Το Βήμα του Εκσυγχρονισμού» με Θ. Καλαβανά και Κ. Πιερίδη). 6. Επιεικώς μέτρια επικοινωνιακή πολιτική. Στην Κύπρο κάνουμε (κυβερνητική) επικοινωνία με ξεπερασμένες αντιλήψεις προβολής. Με ανακοινώσεις τύπου που κατά κανόνα προβάλλει το ΓΤΠ δεν επιτυγχάνεις τη μέγιστη δυνατή επικοινωνιακή κινητοποίηση. Οι δημοσιοϋπαλληλικές πρακτικές είναι ο μεγαλύτερος αντίπαλος για να πας μπροστά, μαζικά και γρήγορα .
3. Τα πιο πάνω παραδείγματα δείχνουν πως η «παρέα» του Υπουργικού Συμβουλίου που προέκυψε από επιλογές Αναστασιάδη στο χώρο της ΝΕΔΗΣΥ, δεν μπορεί καλύτερα παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Υπουργού Υγείας. Με σημαντικά ελλείμματα, με ασήμαντες εμπειρίες αδυνατούν να πείσουν ότι μπορούν να επιτύχουν πέντε πράγματα. Έτσι από τη Δευτέρα 23 Μαρτίου εφευρέθηκε ο «κακός» του έργου στον οποίο χρεώθηκε όλη η αποτυχία του εγχειρήματος- ο «απείθαρχος» πολίτης που δεν υπάκουσε και πήγε στην παραλία και εξαιτίας του χρειάζεται να ληφθούν «πιο σκληρά μέτρα». Λοιπόν, σε αυτό τον τόπο δεν έχουν δικαίωμα λόγο μόνο οι επιμηθείς. Όλοι εμείς που προσέχαμε τους ειδικούς και λέγαμε εγκαίρως «κλείστε όλα τα σχολεία, όχι μόνο αυτά της Λευκωσίας», σήμερα μπορούμε να πούμε ότι η θεωρία για τον «απείθαρχο» πολίτη συνιστά μιαν επιχείρηση απόσυρσης κάθε ευθύνης από την πλευρά της κυβέρνησης και μεταφοράς της στους ώμους του, χωρίς αριθμητικό προσδιορισμό, ανώνυμου κύπριου που (κακώς πράττοντας) πήγε την Κυριακή σε παραλίες. Έτσι ανεδείχθη ο ένοχος της συγκυρίας, την ίδια στιγμή που η πολιτεία γνώριζε ότι ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος έκανε λειτουργία στις 4μμμ με δημόσια ανακοίνωση και κανένας αρμόδιος δεν είχε την ευθύνη να την ακυρώσει, σύμφωνα με τους κανόνες περί της υποχρεωτική εφαρμογής της νέας νομοθεσίας. Όπως βέβαια συνέβαινε και σε Κυριακάτικες λειτουργίες, καθώς η ηγεσία της εκκλησίας, αγνόησε τα διατάγματα μέχρι που τα αποδεχθεί μερικώς μετά από τις «ευγενείς» προτροπές της πολιτείας.
4. Από τις πολλές μεταρρυθμίσεις μείναμε στην ίδια τάξη. Τι άλλαξε στο νησί από την εποχή της χρεοκοπίας του 2013 έως σήμερα; Έγινε ότι απαιτούσε η τρόικα για να έρχεται η οικονομική στήριξη και μόλις ανεχώρησε ξανά στο «μαγκανοπήγαδο» της μικροπολιτικής. Όπως η ακύρωση της συζήτησης για μια μεταρύθμιση στη δημόσια διοίκηση, όπως ο τερματισμός κάθε συζήτησης για εκσυγχρονισμό ημικρατικών οργανισμών με κριτήρια τη μείωση των ελλειμμάτων και την αποτελεσματική διοίκηση, όπως επίσης η μηδέν κίνηση στο χώρο της εκπαίδευσης. Αποκορύφωμα, για μια 8ετία με απόλυτη σιωπή στα ζητήματα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με κυρίαρχη αντίληψη ότι ένα τέτοιο ζήτημα αφορά εναν ακόμα υπουργό, ή υφυπουργό, ενώ προφανώς αφορά απολύτως τον εφ’ όλης της ύλης συντονιστικό δεσμό που συνδέει μια σοβαρή «ορχήστρα».
Λάρκος Λάρκου